Zika virüsü artık “uluslararası ölçekte kamu sağlığı için acil durum” kategorisinde değerlendiriliyor. Söz konusu karar, bağımsız uzmanlardan oluşan acil durum komitesi toplantısı sonucunda alındı. Dünya Sağlık Örgütü, 2007’den bu yana dördüncü kez “kamu sağlığı için acil durum” ilan etti. Bu kategori 2007 yılında oluşturulmuştu.
Dünya Sağlık Örgütü, ilk acil durum ilanını 2009’da H1N1 virüsünün yol açtığı domuz gribi salgını sırasında gerçekleştirmişti. 2014’te ise biri kızamık, biri Ebola salgını için olmak üzere iki defa acil durum ilan edilmişti. Dünya Sağlık Örgütü, acil durum kararını sadece çok ciddi koşullar altında ve belli faktörler bulunduğu takdirde veriyor. Acil durum ilanı, salgınlardan etkilenen ülkelerin ekonomisine ciddi ölçüde zarar verme potansiyeli taşıyor. Salgının görüldüğü ülkelere seyahat ve ticaret kısıtlamaları getiren karar, Dünya Sağlık Örgütü’ne küresel kriz koordinatörlüğü yetkisini veriyor.
Acil durum kararıyla birlikte Zika virüsünün çaresinin bulunması için ihtiyaç duyulan araştırma ve gönüllü sayısının artması bekleniyor. Kamuoyu ilgisindeki artışın virüsle mücadele için gerekli kaynakların sağlanmasına da pozitif bir etkide bulunması öngörülüyor. Ekstra kaynaklarla birlikte Brezilya’nın virüsü kontrol altına almak ve yayılmasını engellemek konusunda biraz daha güçlü hâle gelebileceği belirtiliyor. Ancak söz konusu kaynaklar, virüsün bulaştığı 20’den fazla çevre ülke için daha hayati olabilir. Dünya Sağlık Örgütü’nün öngörülerine göre, herhangi bir müdahale olmadığı takdirde yıl sonuna kadar virüsten etkilenen insan sayısı 4 milyonu bulabilir.
Sivrisinekler tarafından taşınan Zika virüsü, 2015’in mayıs ayından bu yana Brezilya’da 1.5 milyon kişiyi etkiledi. Virüsü kapanların büyük kısmı semptomları tecrübe etmezken; bunların yüzde 20’sinin kızarıklık, ateş ve eklem ağrısı gibi orta ölçekli semptomlardan şikayetçi olduğu belirtildi. Ancak Zika’ya dair temel endişe, virüsün yeni doğan bebeklerde “mikrosefali” olarak nitelenen küçük kafalılık problemine yol açması. Söz konusu problem, bebeklerin beyin gelişimini de olumsuz olarak etkiliyor.
Brezilyalı sağlık yetkilileri, ekim ayından bu yana 4 bin 180 mikrosefali vakasının bildirildiğini belirtti. Daha öncesinde duyurulan yıllık mikrosefali vakası sayısının 150 olduğu göz önüne alınınca yaşanan artışın büyüklüğü daha net biçimde görülüyor. Zika virüsünün geçici felce yol açan Guillain-Barré sendromunu tetiklemesi de endişe duyulan noktalar arasında yer alıyor.
