AB enerji etiketleri 90’lı yılların ortalarından beri kullanımda ve bir elektronik ürün satın aldığınızda, ürünün ambalajı üzerinde bu etiket mutlaka dikkatinizi çekmiştir. Tüketiciler bu etiketler sayesinde ilgilendikleri ürünlerin enerji tüketimleri konusunda da farkındalık göstermeye başladılar ve satın alma kararlarını buna göre veriyorlar. Avrupa Birliği’nin özel Eurobarometer 492 araştırmasının sonuçlarına göre tüketicilerin %93’ü enerji etiketini tanınıyor ve %79’u yeni elektrikli ev aletleri satın alırken bunu dikkate alıyor. Benzer etiketler, binalar, arabalar ve gıda ürünleri için de AB dışındaki kanun yapıcılar için de ilham kaynağı oldu. 1 Mart 2021 tarihinde, enerji etiketleri ile ilgili olarak daha yeni ve katı bir Avrupa Birliği yönetmeliği yürürlüğe girdi. Buna bağlı olarak son bir yıldır satışta olan elektronik ürünlerin ambalajlarında, görmeye alıştığımızdan daha farklı sınıflar ve diğer unsurlar var. Yeni enerji etiketi ile ilgili bilmek istedikleriniz ve bunların anlamları bu makalede ve MediaMarkt Türkiye katkılarıyla hazırladığımız videoda yer alıyor.
Enerji etiketlerinin yürürlüğe girmesi, sektördeki yenilikçi gelişmeleri ve rekabeti destekledi. Cihazlar giderek daha verimli hâle geldi. Buna bağlı olarak başlangıçta A-D arasında sınırlı olan skala; A+, A++ ve hatta A+++’a kadar uzatıldı. Bu durum, tüketicilerin enerji tüketimi konusunda verimliliğe sahip ürünleri ayırt etmesini zorlaştırmaya başladı. Bu nedenle A ile G arasında ölçeklendirilmiş; A’nın en iyiyi, G’nin ise en kötüyü temsil ettiği, daha şeffaf bir enerji etiketi sistemine Mart 2021 itibarıyla geçiş yapıldı.
Eski ve yeni enerji etiketi arasında doğrudan bir bağlantı bulunmuyor. Yeni enerji etiketinde notlandırma yeni belirlenen testler, kurallar ve kriterler neticesinde yapılıyor. Bu nedenle eskiden A+++ enerji sınıfına sahip olan bir ürünün yeni enerji sınıfında hangi dereceye denk geldiğini hemen söylemek mümkün değil. Ürünlerin enerji sınıfı ölçeklendirme sistemi değişse de, bu durum onların enerji verimliliğinin azaldığı veya tükettiği enerji miktarının değiştiği anlamına da gelmiyor.
Daha sade ve anlaşılır bir ölçeklendirme sistemi, cihazlar arasındaki enerji verimliliği karşılaştırmasını daha rahat yapmanıza yardımcı oluyor, daha fazla şeffaflık sağlıyor.
Öte yandan yeni enerji etiketleri de eski enerji etiketleri gibi ürün özellikleri hakkında bilgi sağlıyor. Üstelik şimdi, cihaz hakkında daha kapsamlı bilgileri barındıran ürün bilgi formuna erişme imkanı sağlayan QR kodu da enerji etiketi üstünde yer alıyor. Bunu akıllı telefonunuzun kamerasıyla okutarak cihazla ilgili tüm EPREL bilgilerine kolayca erişebilirsiniz. EPREL adı verilen, Avrupa Enerji Etiketleme ve Ürün Kaydı veri tabanı, ürünlerin ulusal piyasa gözetim makamlarının enerji verimliliği gerekliliklerine uygunluğunu gösteriyor ve etiket üzerindeki bilgilerin doğrulamasını yapmaya yardımcı oluyor. Türkiye’de satılan ürünlerde, QR kodu okutulduğunda ürünle ilgili detaylı bilgilerin yer aldığı ve mevzuata göre hazırlanmış ürün bilgi formlarına erişilebiliyor.
Avrupa Birliği tarafından yayınlanan mevzuat düzenlemelerinin sonucunda, Türkiye’de satışı yapılan televizyon, buzdolabı, derin dondurucu, fırın, bulaşık makinesi, çamaşır makinesi, kurutmalı çamaşır makinesi gibi ürünlerde yeni enerji etiketleri bulunuyor. İlerleyen zamanlarda elektrikle çalışan diğer tüm ürünlerde yeni ölçeklendirme sistemine geçişin yapılması hedefleniyor.
Yeni enerji etiketlerinde her ürün için bu bölümler ortaktır:
- Cihazla ilgili daha fazla ayrıntı sağlayan QR kod
- Tedarikçinin adı veya ticari markası
- Tedarikçinin model işareti
- Enerji verimliliği sınıflarının A’dan G’ye olan ölçeği
- Enerji verimliliği sınıfı
Bu bölümlere ek olarak, her bir ürün sınıfı için belirlenmiş özel açıklamalar bulunuyor:
Televizyonlar
Televizyonlar için:
- SDR içeriği oynatılırken her 1000 saatteki enerji tüketimi
- HDR enerji verimliliği sınıfı
- HDR içeriği oynatılırken her 1000 saatteki enerji tüketimi
- Görünür diagonel ekran boyutlarının cm ve inç cinsinden, yatay ve dikey piksel çözünürlüklerinin değeri
- Yönetmelik numarası
şeklinde sıralanan tamamlayıcı bilgiler gösteriliyor.
Buzdolapları ve Derin Dondurucular
Buzdolapları ve derin dondurucular için:
- Kilovat-saat cinsinden yıllık enerji tüketimi (kWh/yıl)
- Derin dondurucu net hacmi
- Taze gıda bölmesi net hacmi
- Akustik gürültü seviyesi ve sınıfı
- Yönetmelik numarası
gibi bilgiler yer alıyor.
Bulaşık Makineleri
Bulaşık makineleri için enerji etiketleri üzerinden şu tamamlayıcı bilgilere yer veriliyor:
- Her 100 çevrimdeki eko programı enerji tüketimi
- Eko programı için standart sofra setindeki anma kapasite
- Eko programı su tüketimi
- Eko programının saat ve dakika olarak süresi
- Hava kaynaklı akustik gürültü emisyonu sınıfı
- Yönetmelik numarası
Çamaşır Makineleri
Çamaşır makineleri üzerindeki enerji etiketleri şu ek bilgileri içeriyor:
- 100 kullanım döngüsündeki enerji tüketimi
- Eko 40-60 santigrat derece programı maksimum yük kapasitesi
- 1 kullanım döngüsündeki su tüketimi
- Eko programının süresi
- Sıkma devri verimlilik sınıfı
- Ses seviyesi sınıfı ve sıkma sırasındaki ses seviyesi
- Yönetmelik numarası
Kurutmalı Çamaşır Makineleri
Kurutmalı çamaşır makineleri için ise şu bilgileri görüyoruz:
- 100 yıkama-kurutma döngüsündeki enerji tüketimi
- 100 yıkama döngüsündeki enerji tüketimi
- Solda yıkama-kurutma, sağda yıkama döngüsündeki yük kapasitesi
- Solda yıkama-kurutma, sağda yıkama döngüsündeki su tüketimi
- Solda yıkama-kurutma, sağda yıkama döngüsünün süresi
- Sıkma devri verimlilik sınıfı
- Ses seviyesi sınıfı ve sıkma sırasında ses seviyesi
- Yönetmelik numarası
Bir cihazın enerji verimliliği hakkında bilgi sahibi olmanın en kolay yolu olan enerji sınıfını ve enerji etiketini dikkate alarak cihaz seçiminizi belirleyebilir, bütçenizi ve çevreyi koruyacak önemli bir adım atabilirsiniz.
