Bilgisayar bilimleri uzmanları, insan hakları davalarının sonucunu tahmin edebilen bir yapay zeka programı geliştirdi. Program, daha önce Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından verilen 600’e yakın karar doğrultusunda eğitildi. Programın mahkemenin verdiği kararların yüzde 79’unu doğruluk oranıyla tahmin edebildiği belirtildi. Sistemin geliştiricileri, sistem sayesinde mahkemeye gelen davaların ortak noktalarının belirlenebileceğini dile getirdi. Ancak yapay zekanın gerçek yargıçların yerini alamayacağının da altı çizildi.
Araştırmayı yöneten Dr. Nikolaos Aletras, yapay zekayla avukat ya da yargıç oluşturmaya yaklaşılmadığını dile getirdi. Mahkemelerin çok sayıda bilgisayarlı analiz aracından faydalandığını söyleyen Aletras, yapay zekanın bu konuda kullanılabileceğini belirtti.
PeerJ Computer Science dergisinde yayınlanan makale, sistemin nasıl işlediği konusunda fikir sahibi olmayı sağlıyor. Program, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde görülen davaların tanımlarını analiz ediyor. Bu tanımlar legal tezlerin özetlerini, davanın kısa bir tarihçesini ve ilgili mevzuatın özetini barındırıyor. Söz konusu davalar, insan hakları hukukunun üç kolu doğrultusunda gruplandırılıyor. İşkence ve onur kırıcı muamele, adil yargılanma hakkı ve aile ile özel hayata saygı belirlenen üç ana kategori konumunda.
Verilerde belli izleri arayan yapay zeka, nihai kararları ve mahkemeye sunulan verileri inceleyecek. Bu konuda bazı ana izlerin oluştuğunu söyleyen Aletras, mahkumiyet koşullarıyla ilgili davaların bireysel insan hakları ihlâli davalarına kıyasla genellikle daha olumlu sonuçlandığını dile getirdi. Aletras, cezai hüküm (hapis cezası gibi) barındıran davalarda ise beraatin daha sık görüldüğünü belirtti.
Yapay zeka davaların önceliğinin belirlenmesine yardımcı olabilir
Hakimlerin kararlarını emsaller çerçevesinde verdiklerini göstermek gibi bir niyetlerinin olmadığını söyleyen Aletras, yapay zeka yardımıyla mahkemelerde davaların daha önceliklerinin daha kolay biçimde belirlenebileceğini sözlerine ekledi.
