Elon Musk’ın sahibi olduğu sosyal medya platformu X, Brezilya’daki tüm ticari operasyonlarını durdurma kararı aldı. Alınan bu ani karar, Brezilya Yüksek Seçim Mahkemesi Başkanı ve aynı zamanda Yüksek Federal Mahkeme üyesi olan Alexandre de Moraes’in, platformun yerel hukuk temsilcilerinden birine karşı yaptığı baskılar sonrasında alındı. Şirketin açıklamalarına göre de Moraes, platformun belirli içerikleri kaldırmaması durumunda X’in ülkedeki temsilcinin tutuklanabileceğini ifade etti. Bu durumun yarattığı gerginlik, X’in Brezilya’daki faaliyetlerini durdurma kararı almasına neden oldu.
Ne var ki, platformun ülkedeki kullanıcıları için erişilebilir olmaya devam edeceği belirtildi. Bu, X’in Brezilya’daki fiziksel varlığını sona erdirmesine rağmen, dijital hizmetlerinin devam edeceğini gösteriyor. Buna ek olarak kararın, şirketin Brezilya’daki çalışanlarını koruma amacıyla alındığı ifade edildi. Şirket yetkilileri, bu kararın Brezilya’daki yasal baskılara karşı bir önlem olduğunu ve çalışanların güvenliğinin öncelik taşıdığını vurguladı.
X’e yönelik hukuki baskılar ve Musk’ın tepkisi
X’in bu kararı, Brezilya’daki hukuki baskılarla doğrudan ilişkili. Şirketin açıklamalarına göre Alexandre de Moraes’in, X’in platformdan belirli içerikleri kaldırmasına yönelik talepleri, platformun yasal ve etik sorumluluklarıyla çelişiyor. X, de Moraes’in taleplerini “gizli bir emir” olarak nitelendirdi ve bu emrin kamuoyu ile paylaşılmasını sağladı. Elon Musk, bu taleplerin yalnızca Brezilya yasalarını değil, aynı zamanda Arjantin, ABD ve uluslararası hukuku da ihlal ettiğini öne sürdü.
Musk, Brezilya’daki operasyonları sonlandırma kararının zor bir karar olduğunu belirterek, eğer bu taleplere boyun eğilseydi, X’in bu durum karşısında utanç duymadan açıklama yapamayacağını dile getirdi. Musk, de Moraes’in taleplerinin yasadışı olduğunu ve gizli tutulmasının istendiğini belirterek, bu durumu “demokratik yönetimle bağdaşmayan” bir eylem olarak nitelendirdi. Musk, Brezilya halkının bu durumda demokrasiyi ya da de Moraes’in yönetim tarzını seçme konusunda bir karar vermesi gerektiğini ifade etti.
Brezilya’daki siyasi ve hukuki arka plan
Bu olay, X ile Brezilya hükümeti arasındaki gerilimin son halkası olarak nitelendirilebilir. Elon Musk, geçtiğimiz nisan ayında Brezilya’daki belirli hesapların kapatılması yönündeki talepleri anayasaya aykırı bulduğunu belirterek bu taleplere direneceğini ifade etmişti. Bu duruma yanıt olarak de Moraes, Musk hakkında adaletin engellenmesi suçlamasıyla bir soruşturma başlatmıştı. Nisan ayının ilerleyen dönemlerinde X, Brezilya’nın üst mahkemeleri tarafından verilen her karara uyacağını açıklamıştı.
Aynı ay içerisinde ABD Temsilciler Meclisi Adalet Komitesi, Brezilya hükümetinin X ve diğer sosyal medya platformlarını 300’den fazla hesabı sansürlemeye zorladığını iddia eden bir ara rapor yayınladı. Raporda, bu hesapların Brezilya’nın eski başkanı Jair Bolsonaro, bir federal senatör ve bir gazeteciye ait olduğu belirtildi.
X’in Brezilya’daki operasyonlarını sona erdirme kararı, Brezilya’daki hukuki baskılar ve platformun ifade özgürlüğü ilkeleri arasında yaşanan çatışmanın bir sonucu olarak değerlendirilebilir. Bu gelişme, hem Brezilya’da hem de uluslararası alanda büyük yankı uyandırarak, sosyal medya platformlarının siyasi ve hukuki baskılar karşısındaki duruşlarını yeniden gözden geçirmelerine neden olabilir.
