Türkiye’de akıllı telefon pazarı, son yıllarda önemli bir dönüşüm yaşamakta. Yüksek vergiler, pasaport kayıt ücretlerindeki artış ve taksit imkanlarının kısıtlanması gibi faktörler, resmi satış rakamlarının yanı sıra kayıt dışı kullanımın da artmasına neden oluyor. Ekonomim‘de yer alan bir habere göre, Türkiye’de akıllı telefon ithalatı ve kayıt dışı kullanım rekor düzeylere ulaşmış durumda. Resmi satışlar 11,5 milyon adet iken, kayıt dışı ekonomi 7 milyon adede yaklaşıyor.
Yüksek vergilerin ve 30 bin TL’yi aşan pasaport kayıt ücretlerinin yanı sıra, sıfır taksit imkanının olmaması, tüketicileri alternatif yollara yönlendiriyor. Bu durum, hem ithalat rakamlarının artmasına hem de kayıt dışı kullanımın rekor düzeylere ulaşmasına sebep oluyor. Mobil İletişim Araçları ve Bilgi Teknolojileri İş Adamları Derneği (MOBİSAD) Başkanı Mustafa Kemal Turnacı, alınan kısıtlayıcı önlemlerin tüketicileri kayıt dışına ittiğini ve ülkenin vergi kaybına uğramasına yol açtığını belirtiyor.
Turnacı, ithalatın ve kayıt dışı kullanımın artmaya devam ettiğini, tüketicinin telefona ulaşmasını zorlaştırmak yerine, taksit ve düşük vergi ile kolaylaştırmanın hem kayıt dışını düşüreceğini hem de vergi kaybını azaltacağını ifade ediyor. Ayrıca, klonlanmış telefon sayısının 3,5-4 milyon ile rekor düzeye ulaştığını ve klonlama yönteminin ortadan kaldırılması için IMEI havuzundan silinme süresinin 1 yıla düşürülmesi kanununun geliştirme sürecinden geçtiğini belirtiyor.
Taksit kısıtlamalarının yanlış tespit edilmesi ve denetim mekanizmasının oturmaması, vatandaşın daha yüksek faiz ödeyerek taksit ile alım yapmasına neden oluyor. Turnacı, alınan kararların vatandaşın işini zorlaştırdığını ve sektörün legal kanalını daralttığını, ancak bu durumun kayıt dışı kullanımı durduramadığını vurguluyor. İthalatın ve klonlama sayısının zirvede olduğunu belirten Turnacı, alınan kararların sonuçlarının değerlendirilmesi gerektiğini ifade ediyor.
Türkiye’de akıllı telefon pazarındaki bu gelişmeler, hem tüketiciler hem de sektör açısından önemli zorluklar ve fırsatlar sunuyor. Kayıt dışı kullanımın artışı, resmi kanallar üzerinden yapılan satışları olumsuz etkilerken, tüketicilerin ihtiyaçlarını karşılamak için daha esnek ve adil bir vergilendirme sisteminin önemi bir kez daha ortaya çıkıyor.
