Avrupa Genişbant Konseyi’nin yayınladığı son raporlar, Türkiye’nin fiber internet konusunda önemli bir konuma geldiğini gösteriyor. Türkiye, kıtada fiber altyapısını haneye ulaştırma konusunda önemli bir atılım yaparak Fransa’nın ardından ikinci sıra yer almaktadır. BT Dünyası‘nın dikkat çektiği son verilere göre, Türkiye genelinde 18 milyon haneye fiber altyapısı ulaşmış durumda. Ancak ilginç bir şekilde, bu imkânları sunan büyük bir altyapıya sahip olmamıza rağmen, abone sayımız hanelerin sadece üçte biri olan 6.5 milyon seviyesinde bulunuyor.
Bu duruma dair ayrıntılar, Avrupa Genişbant Konseyi’nin yanı sıra yerel kaynaklar olan Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) raporlarından da destekleniyor. BTK raporları, fiber abonelik ile ilgili ilginç detayları ortaya koyarken, Türkiye’nin global arenada nerede durduğu konusunda da net bilgiler veriyor.
Türkiye’de fiber penetrasyon oranları
Türkiye, fiber erişiminde ana sayıları yüksek olmasına rağmen, abone penetrasyonu konusunda Avrupa’da 24.sıraya yerleşmiş durumda. Yalnızca yüzde 25.3’lık bir kesim fiber internet hizmetine abone olarak, diğer Avrupa ülkelerinin gerisinde kalıyor. Örneğin, İspanya fiber erişimi konusunda %78.9’luk bir penetrasyon oranına sahip ve tamamı eve kadar fiber hizmeti alıyor. Türkiye’de ise, evin içine kadar fiber erişimi olan abone sayısı 5 milyon 268 binden biraz daha fazla. Bu, toplam hanelerin sadece %8’ine denk geliyor ve Türkiye’yi 23 Avrupa ülkesi arasında neredeyse en alt sıralara itiyor.
Ülkemizde fiber altyapısı bulunan hanelerde fiber abone sayısının düşük oranı, yani yüzde 37 gibi bir oranda kalmasının çok çeşitli sebepleri bulunabilir. Hamle olarak büyük bir adım attığımızı gösterse de, bu bağlantıların kullanım oranı ve bunun ekonomik sebepli olup olmadığı konusu tartışılmaktadır. Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Telekom Birliği gibi kuruluşlar, sabit genişbant ücretlerinin ve aile bütçesinden yapılan harcamaların yüksekliğine dair uyarılarda bulunuyor. Türkiye’deki durumu etkileyen ekonomik faktörler, vatandaşın fiber internet kullanmamasında önemli bir etken olabilir.
Bununla birlikte, BTK raporlarının detayları, vatandaşların eve kadar ulaşan fiber hizmetlerine olan ilgisini ve tercihini de gözler önüne seriyor. FTTH yani eve kadar fiber abone sayısında son bir yılda yüzde 27.3’lük bir artış yaşanırken, bina girişine kadar fiberin (FTTB) tercih edilme oranında ise bir düşüş olduğu görülüyor. Bu, kullanıcıların gerçek fiber hizmetini tercih ettiğinin ve yeterli altyapı sağlandığında bu hizmetlere yönelik ilginin arttığının bir göstergesi.
Operatörler bazında incelediğimizde ise Türk Telekom, 11.4 milyon haneye FTTH/B altyapısı götüren baş aktör olarak dikkat çekiyor. 4.1 milyon abone sayısı ile pazarda ağırlığını hissettirirken, Turkcell’in erişim rakamı 5.7 milyona, abone sayısı ise yaklaşık 2 milyon 250 bin civarına ulaşmaktadır. Diğer yandan Turknet, Kablonet gibi diğer operatörlerse toplamda 900 bin haneye erişim sağlamakla birlikte, yaklaşık 200 bin ödeyen abone sayısına sahiptir.
Sonuç olarak, Türkiye’nin fiber internet altyapısı serüvenindeki bu iki yüzlü durum, potansiyel ile gerçekleşen arasındaki makası gözler önüne seriyor. Altyapı yatkınlığındaki bu büyük ilerlemeye rağmen, mevcut potansiyelin kullanıcılar tarafından tam olarak benimsenmemesi, sektör yetkilileri ve politika yapıcıları için önemli bir konu haline geliyor. Erişilebilir ve ekonomik fiber internet hizmetlerini genişletme yolunda daha fazla adım atılması gerektiği, raporlar destekli olarak açıkça görülüyor ve Türkiye’nin teknolojik gelişiminde fiber altyapısının önemi bir kez daha vurgulanıyor.
