Dünyanın önde gelen yarı iletken üreticilerinden Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC), Çin merkezli teknoloji firmaları için gelişmiş yapay zeka çipi üretimini askıya aldı. TSMC’nin bu kararı, yapay zeka odaklı projelerde önemli donanım sağlayıcısı olan şirkete bağlı Çinli müşteriler üzerinde ciddi etkiler yaratacak. Financial Times’ın haberine göre, Tayvan merkezli üretici, özellikle 7 nanometre ve altı işlemcilerin üretimini durdurarak, Çin merkezli müşterilerinin bu tür siparişlerinde ABD hükümeti onayını zorunlu kılacak.
Bu kararın, Huawei’nin TSMC’nin ürettiği çipleri yasaklı donanımlarda kullanması ve ABD Ticaret Bakanlığı’nın getirdiği yaptırımların ihlali şüphesiyle ilgili olduğu düşünülüyor. TSMC, ABD’nin 2020 yılında yürürlüğe koyduğu ticaret yaptırımlarına uyum sağlamak için adımlar atarken, Çinli şirketlerin gelişmiş yarı iletkenlere erişimini sınırlandırmaya yönelik bir politika izliyor.
Kanadalı araştırma şirketi TechInsights’ın bulgularına göre, Huawei’nin yüksek performanslı yapay zeka hızlandırıcı cihazlarında TSMC tarafından üretilmiş çipler tespit edildi. Bu durum, ABD’nin 2020’de Huawei’ye yönelik başlattığı ticaret yaptırımlarına aykırı olarak değerlendirildi. TSMC, TechInsights’ın bu tespitlerini ABD Ticaret Bakanlığı ile paylaşarak, Huawei ile doğrudan bir iş ilişkisi içinde olmadığını belirtti. ABD’nin çip tedariğine yönelik yaptırımları yalnızca Çin merkezli değil, aynı zamanda ABD ve Avrupa merkezli teknoloji şirketlerini de doğrudan etkiliyor. Bu yaptırımlar kapsamında, Intel ve Qualcomm gibi dev ABD merkezli firmaların Çinli firmalara yönelik tedarik lisansları iptal edilmişti.
TSMC’nin Çinli müşterileri için gelişmiş çip üretimini askıya alması, ABD ile ilişkilerini koruma amaçlı stratejik bir hamle olarak yorumlanıyor. ABD hükümetinin teknoloji erişimini kontrol altına almak istemesi, özellikle yapay zeka ve savunma teknolojilerinde Çin ile olan rekabeti körüklüyor. TSMC’nin bu yeni politikası, ABD çıkarlarıyla uyumlu bir tavır sergilediğini gösterme çabasının bir parçası olarak görülüyor.
TSMC’nin bu kararının en büyük etkilerinden birini Çin’in yapay zeka teknolojilerindeki gelişmeleri üzerinde göstermesi bekleniyor. Baidu gibi Çin merkezli teknoloji devleri, yapay zeka projelerinde TSMC’nin gelişmiş çiplerini kullanarak yüksek performanslı sistemler geliştirmeyi hedefliyordu. Özellikle 7 nanometre altı çipler, yapay zeka uygulamalarında kritik öneme sahipken, Çin merkezli şirketlerin bu çiplere erişimlerinin zorlaşması, projelerinin ilerlemesini güçleştirecek. Ayrıca, Çin’in kendi yarı iletken üretim altyapısını güçlendirme çabalarına hız vermesi de olası görünüyor, ancak kısa vadede TSMC gibi yüksek kaliteli çip üretimi yapabilen alternatifler geliştirilmesi kolay olmayacak.
TSMC bu hamleyle Çin’de tedarik krizine yol açabilir
ABD’nin Çinli firmalara yönelik teknoloji erişimindeki kısıtlamaları sıkılaştırdığı bu dönemde, Çinli firmalar için TSMC gibi küresel liderlerin sunduğu gelişmiş yarı iletkenlere erişimin zorlaşması, ülkede büyük ölçekli bir tedarik krizine yol açabilir. Örneğin, Çin’in hükümet destekli yarı iletken projelerine yatırım yapılması, bu alanda bağımsız bir ekosistem yaratmak için hız kazanabilir. Ancak, ileri düzey yarı iletken üretim kapasitesi gerektiren teknolojilerin geliştirilmesi, Çin için kısa vadede zorlu bir süreç olacak gibi görünüyor.
ABD ve Çin arasındaki bu yarı iletken teknolojisi savaşı, küresel çip endüstrisinde belirsizlik yaratmaya devam ediyor. TSMC’nin Çinli firmalar için aldığı bu kısıtlama kararı, yalnızca Çin değil, diğer ülke ve şirketlerin teknoloji tedarik stratejilerini de yeniden gözden geçirmesine neden olabilir.
