TikTok’un ana şirketi ByteDance’in, uygulamayı ABD’de yasaklama potansiyeli taşıyan bir yasayı iptal ettirme talebi, üç yargıç tarafından reddedildi. The New York Times’ın haberine göre, mahkeme, ByteDance’in yasaya karşı açtığı davada şirketin itirazını geçersiz bularak, uygulamanın 19 Ocak’a kadar Çin dışındaki bir şirkete satılmasını ya da yasaklanmayı kabul etmesini gerektiren yasayı onayladı. Bu karar TikTok için ABD’de kara bulutların arttığı anlamına geliyor.
ByteDance, söz konusu yasanın TikTok’u haksız bir şekilde hedef aldığını ve bir yasağın kullanıcıların ifade özgürlüğü hakkını ihlal edeceğini savunuyor. Şirket ayrıca, uygulamayı satmanın Çin hükümetinin onayı olmadan mümkün olmadığını belirtiyor. Çin, 2020 yılında ihracat kontrol kurallarını güncelleyerek, bu tür satışlarda daha fazla söz sahibi olmayı amaçlamıştı.
Electronic Frontier Foundation (EFF), karara tepki göstererek, bunun demokratik değerlerle çeliştiğini ifade etti. EFF’den bir sözcü, “Bilgi akışını, hatta yabancı muhaliflerden gelenleri dahi kısıtlamak, temel bir şekilde anti-demokratiktir” dedi. ABD’nin bugüne kadar özgür bilgi akışını savunduğunu ve diğer ülkeleri internet erişimini kapattıkları ya da sosyal medya araçlarını yasakladıkları için eleştirdiğini hatırlattı.
ByteDance, bu karardan sonra ABD Yüksek Mahkemesi’ne başvurmayı düşünebilir. Ancak mahkemenin davayı kabul edeceğine dair bir garanti bulunmuyor. Şirket, aynı zamanda başkan seçilen Donald Trump’ın uygulamayı kurtarma sözüne bel bağlayabilir. ByteDance, bu yasayı sansür olarak nitelendirerek, Yüksek Mahkeme’nin Amerikalıların ifade özgürlüğü hakkını koruyacağını umduğunu belirtti.
The New York Times’a göre, yasal uzmanlar, Trump’ın 20 Ocak 2025’te göreve başlamasının ardından uygulamayı kurtarmak için güçlü bir hukuki yol göremiyor. Trump, ilk döneminde TikTok’a yönelik ulusal güvenlik endişelerini öne sürerek Amerikan şirketlerinin uygulama ile ilişkisini sınırlandıran kararname çıkarmıştı. Microsoft, uygulamayı satın almaya hazır olduğunu açıklamış ancak bu süreç, bir dizi hukuki engelle karşılaşmıştı. Başkan Joe Biden ise 2021 yılında bu kararı iptal etmişti.
TikTok Donald Trump sayesinde kurtulabilir mi?
Donald Trump, 2024 yılının başlarında TikTok’a yönelik pozisyonunu değiştirdi. Bu değişikliğin, uygulamada finansal çıkarları olan bir Cumhuriyetçi bağışçı ile yaptığı görüşmeden sonra gerçekleştiği iddia edildi. Biden’ın TikTok’un yasaklanmasına yol açabilecek yasayı 2025 başında imzalamasıyla, Trump TikTok’un kurtarıcısı rolüne büründü. Bu durum, genç seçmenleri kampanyasına çekmek için TikTok’u bir siyasi araç olarak kullanmasına neden oldu.
ABD ile Çin arasındaki gerilimlerin bir parçası haline gelen bu süreç, yalnızca TikTok için değil, küresel teknoloji şirketlerinin faaliyetlerini de şekillendirecek gibi görünüyor. ByteDance’in gelecekteki hamleleri ve mahkeme süreçleri, hem ifade özgürlüğü hem de uluslararası ticaret açısından önemli bir emsal teşkil edebilir..
