Manşetler

Editörden: Bir sonraki büyük dalganın üstünde kim olacak?

teknolojieditorden-sabri-kusturTeknoloji dünyasının bugününden geçmişine doğru baktığımızda yeni bir çığır açan dalgalarla sıklıkla karşılaşırız. Örneğin Microsoft Windows ile PC döneminin kralı olmuştu, Google ise arama pazarının tartışmaz devi. Apple ise iPhone ile mobil pazarın kazananlarınan bir tanesi oldu. Google, ARM, Qualcomm gibi şirketleri de içinde bulunduğumuz mobil çağın kralları arasında sayabiliriz.

Bir de önümüzdeki maçlara bakmaya başlayanlar var. Örneğin Intel’i ele alalım. PC’lerin hakim olduğu dönemde Intel de PC’lerin büyük çoğunluğuna yerleştirdiği işlemcileriyle pazarın lideriydi. Ancak şirket mobil cihazlara ayak uydurmakta zorlandır ve bu alandaki hakimiyeti ARM’a ve onun mimarisini baz alarak üretim yapan Qualcomm, MediaTek gibi şirketlere kaptırdı. Şirket şu anda “bir sonraki dalganın” arayışında ve özellikle gömülü sistemlere büyük yatırım yapıyor, geleceğin en büyük dalgalarından bir tanesi olacağı söylenen “Nesnelerin İnterneti”nde her bir nesnenin Intel tabanlı işlemci barındırarak çalışmasını arzuluyor.

Microsoft da masaüstü ve dizüstü bilgisayarların hakim olduğu yıllarda Windows işletim sistemiyle altın yıllarını yaşıyordu. Ne var ki, mobil çağa Microsoft da tam anlamıyla ayak uyduramadı, elindeki değeri mobile yansıtmayı beceremedi. Geldiğimiz noktada Windows 10 Mobile diye bir işletim sistemi var, ancak geri plana atılmış durumda. Microsoft da gözünü yapay zeka teknolojilerine dikmişe benziyor. Özellikle en son gerçekleştirilen Build 2016 etkinliğinde yeni bot, yani otomatik sohbet robotu platformunu açıklayan Microsoft, gelecekte yapay zeka teknolojilerinde önemli bir şirket hâline gelmeyi hedefliyor.

Öte yandan Microsoft’un büyük dalgalardan biri olarak nitelendirilen bulut bilişim tarafında da önemli hamleleri gerçekleştirdiğini görüyoruz. Örneğin Azure platformuyla şirketlere esnek bir çözüm sunuyor. Office 365’i de unutmamak gerekiyor. Microsoft, Office yazılımlarını, OneDrive alanını ve diğer avantajları aylık ödemelerle işleyen abonelik modelleriyle sunuyor; kullanıcılara sadece Windows cihazlarından değil, iOS ve Android ile çalışan cihazlarından da her yerden erişim şansı tanıyor. Doğrusunu söylemek gerekirse, Microsoft’un en fazla gelecek vadettiği alan burası gibi görünüyor ve özellikle Office tarafında adımlarını doğru atıyor.

Şu anda kaybedenler gibi görünen şirketlerin gelecek için gösterdikleri çaba dikkat çekiyor. Ancak mevcut oyuncular da herhalde boş durmuyordur. Mesela Facebook boş durmadığını gösteriyor, özellikle Messenger platformu etrafında yeni bir bot mekanizması kurmak için çalışıyor, yapay zeka teknolojileri için boş durmadığını gösteriyor. Gelecekte Microsoft ve Facebook bu alanda kıyasıya rekabete girişecek gibi görünüyor. Bir sonraki önemli akımlardan biri olarak görülen sanal gerçeklik konusunda da Facebook’un Oculus ile attığı ciddi adımlar var. Google ise bulut bilişim ve yapay zeka teknolojilerine daha fazla odaklanacağını açıkladı; şirket bu yolla artık büyümesi yavaşlayan reklam gelirlerini gelecekte kompanze etmeyi planlıyor. Google’ın yapay zeka alanında önemli çalışmaları olduğunu biliyoruz, AlphaGo en yakın örneklerden bir tanesi.

Apple ise çalışmaları en çok merak edilen şirketlerden bir tanesi. Malum, şirket iPhone, iPad, vb. ürünlerle mobil dalganın üstünde sörf yapmanın keyfini çıkaran şirketlerin başında geliyor. Ancak son zamanlarda Apple’dan yeni ve heyecan verici şeyler yapmasını bekleyenler çok. Apple’dan bu konular hakkında pek fazla açıklama gelmiyor, dışarıya da pek fazla bilgi sızmıyor. Ne var ki, şirketin otomobil, sanal gerçeklik, vb. alanlarda çalıştığı biliniyor.

Başlıktaki soruya gelecek olursak… Bulut bilişim, yapay zeka, sanal gerçeklik, nesnelerin interneti… Bunlar gelecekte çığır açacak teknolojiler arasında başta geliyor ve en büyük dalgalar olarak nitelendiriliyor.  Bu dalgaların tepesinde sörf yapmanın keyfini çıkaracak olanlar arasında şansı en yüksek olanlar ise şu anki dalganın keyfini çıkaranlar olacaktır. Apple, Google, Facebook gibi şirketler şu anda büyük momentum yakalamış durumdalar, eğer bu momentumu doğru şekilde yönetebilirlerse, geleceğin çığır açan teknolojilerinde de onların hakimiyeti söz konusu olacaktır. Şu anda dalgayı kaçırmış görünenlerin ise gelecek için çok daha fazla çalışması gerekiyor.