Spotify, her yıl yayınladığı “Loud & Clear” raporunun 2024 sürümünü paylaştı. Popüler çevrimiçi müzik platformunun hazırladığı bu rapor “streaming” ekonomisine dair önemli bilgiler barındırıyor ve hem sanatçılar hem de müzik severler için aydınlatıcı bir kaynak niteliği taşıyor.
Söz konusu rapor sayesinde “Kim para kazanıyor?” veya “Kim ne kadar para kazanıyor?” gibi sorulara yanıt bulmak mümkün oluyor. Bu yılki Loud & Clear’da öne çıkan 10 başlık ise şu şekilde sıralanıyor:
Dil engelini aşmak
Spotify’dan en az 10 bin dolar gelir elde eden sanatçıların yarısından fazlası İngilizcenin ana dil olmadığı ülkelerden. Streaming’in sektöre giriş engellerini azaltması, aslında eski bir haber ancak bunun sanatçıların geçim kaynakları üzerindeki etkisi ve bu etkinin küresel anlamda çeşitliliği giderek daha net hale geliyor. Yalnızca Spotify’dan en az 10 bin dolar (ve muhtemelen tüm kayıtlı gelir kaynakları üzerinden 40 bin dolar) gelir elde eden 66 bin sanatçının yarısından fazlası İngilizcenin ana dil olmadığı ülkelerden geliyor. Geçmişte, istediği başarıya ulaşmakta zorluk çekmiş olabilecek sanatçılar artık kitlelerine daha rahat ulaşıyor. Öte yandan, günümüz müzik endüstrisi, içinde yaşadığımız dünyanın daha çeşitli ve doğru bir yansıması haline geldi. İngilizce dışındaki dillerde performans açısından İspanyolca, Almanca, Portekizce, Fransızca ve Korece öne çıkarken Hintçe, Endonezce, Pencapça, Tamilce ve Yunanca 2023’te büyük yükseliş gösterdi.
Bağımsızlar için rekor yılı
2023’te, bağımsız sanatçılar Spotify’da neredeyse 4,5 milyar dolar gelir elde etti. Bu, bağımsız sanatçıların, bütün müzik sektörünün Spotify’da elde ettiği toplam 9 milyar dolarlık gelirin yaklaşık yarısını oluşturduğu ilk yıl oldu. 2023’te ilk defa, kendi imkanlarıyla çalışan sanatçıların ve bağımsız plak şirketlerine bağlı sanatçıların katalogları, Spotify’da elde edilen tüm gelirlerin yaklaşık yarısını temsil etti ve toplamda neredeyse 4,5 milyar doları buldu. Bu, 2017’den bu yana 4 kat artış anlamına geliyor ve bağımsız sanatçıların tek bir platform veya kurumdan bir yılda elde ettiği en yüksek geliri temsil ediyor.
Her seviyede daha fazla gelir
2017’den bu yana en az 1 milyon dolar, 100 bin dolar ve 10 bin dolar gelir elde eden sanatçı sayısı neredeyse üç katına ulaştı. Spotify telif hakları, sanatçıların kariyerlerini her aşamada destekliyor. Aslında, yıllık 1000 dolardan 10 milyon dolara kadar her eşikte gelir elde eden sanatçıların sayısı, 2017’den bu yana neredeyse üç kat arttı. Bu rakamlar yalnızca Spotify platformunda elde edilen geliri temsil ediyor. Diğer servisler ve kayıtlı gelir stream’lerinden elde edilen kazançlar da dikkate alındığında, söz konusu sanatçıların kayıtlı müzik kaynakları ve konser biletleri ile ticari ürünler de dahil toplamda bu gelirin 4 katını elde ettikleri tahmin ediliyor.
Beklenmedik milyonerler
2023’te Spotify’dan en az 1 milyon dolar gelir elde eden sanatçıların çoğu tanınmış isimler değildi ve başarılı bir yıl geçirmek için “hit” bir şarkıya ihtiyaç duymadı. Bu sanatçıların yüzde 80’inin Spotify’ın Global En İyi 50 listesine giren bir şarkısı yoktu. Streaming çağında listeler, başarıya ulaşan tüm sanatçıları kapsayacak kadar geniş değil. Öte yandan, fanların zevkleri artık daha çeşitli ve telif hakkı gelir havuzu giderek daha büyük hale geliyor (tam olarak 9 milyar dolardan fazla!). Bu da daha geniş bir sanatçı yelpazesi için daha fazla gelir anlamına geliyor. Geçen yıl Spotify’da 1 milyon dolar kazanan sanatçıları görmek sizi oldukça şaşırtabilir.
Spotify sanatçılara rekor seviyede ödeme yaptı
Bu yıl da Spotify, tek bir platform veya kurum tarafından müzik endüstrisine yapılan en yüksek yıllık ödeme olan 9 milyar dolardan fazla bir ödeme gerçekleştirdi. Bu rakam son altı yılda neredeyse üç katına çıktı ve Spotify’ın kuruluşundan bu yana ödediği toplam 48 milyar dolardan fazla olan tutarın de büyük bir bölümünü temsil ediyor. Spotify, her yıl streaming telif hakları kapsamında giderek daha fazla para ödeyerek, sanatçılar ve şarkı yazarları adına hak sahiplerine rekor seviyede gelir ve büyüme sağladı. Söz konusu hak sahipleri arasında plak şirketleri, yayıncılar, bağımsız distribütörler, performans hakları kuruluşları ve meslek birlikleri yer alıyor.
Müzik yayıncılığı yeni bir zirveye ulaşıyor
Spotify, son iki yılda, şarkı yazarlarını temsil eden yayıncı hak sahiplerine 4 milyar dolar ödedi. Şarkı yazarları, yayın hakları sahipleri aracılığıyla, streaming hizmetleri sayesinde rekor seviyede gelirler elde ediyorlar. Son iki yılda, Spotify, şarkı yazarlarını temsil eden yayıncılara, performans hakları kuruluşlarına ve derneklere neredeyse 4 milyar dolar ödedi. Yayıncılar, şarkı yazarları ve onların kolektif yönetim kuruluşları (CMO’lar), Küresel Müzik Telif Değeri’ne göre, streaming döneminde (2022’de 5,5 milyar dolar), CD/satış dönemine kıyasla iki katından da fazla (2001’de 2,5 milyar dolar), yani hiç olmadığı kadar gelir elde ediyorlar.
Sayılar
Spotify olarak geçimleri en çok streaming’e bağlı olan sanatçılara, yani 2023’te yeni çıkış yapan ve de profesyonel olan 225 bin sanatçıya odaklıyız. Platforma içerik yükleyen 10 milyonun üzerindeki sanatçının en az bir adet parçası bulunuyor. Yaklaşık 8 milyon sanatçının, tüm zamanlarda, platformda 10’dan az parçası mevcut. Yaklaşık 5 milyondan fazla sanatçınının, platformdaki tüm kataloglarının dinlenme sayısı, toplamda 100’den daha az. Daha fazla sanatçı başarıya ulaşıyor ve bunun sonucu olarak da daha fazlası, “sanatçı” olmaya ilgi duyuyor. Elbette, 10 milyondan fazla sanatçının Spotify’da en az bir parçası var, ancak söz konusu olan finansal fırsatlar yaratmak olunca, odağımızda geçimleri streaming’e en çok bağlı olan, kariyerinin başlangıcında olan yeni çıkış yapan veya profesyonel isimlerden oluşan 225 bin sanatçı var.
Sanatçıların kariyerlerindeki büyüme
2017 yılında Spotify’da 10 bin dolardan fazla gelir elde eden sanatçıların neredeyse yarısı şu anda 50 bin dolardan fazla gelir elde ediyor. Bu sanatçıların kayıtlı tüm gelir kaynaklarından da 200 bin doların üzerinde gelir elde ettiği düşünülüyor. Sanatçıların kariyerleri Spotify’da başlamakla kalmıyor, aynı zamanda Spotify’da büyüyor da. Yeni çıkış yapan sanatçılarla beraber profesyonel sanatçıların da, her yıl, gerçekleştirdikleri çalışmalarla sürdürülebilir şekilde bir geçim sağlayabilme modeline sahip olmaları konusunda onlara yardımcı olmaya odaklıyız. 2017’de en az 10 bin dolar gelir elde eden beş sanatçının dördü, geçtiğimiz yıl içinde de en azından bu miktarda gelir elde etti. 2017’de 10 bin dolar gelir elde eden 23 bin 400 sanatçının neredeyse yarısı 2023’te 50 bin doların üzerinde gelire sahip oldu. Kayıtlı tüm gelir kaynaklarında ise genel olarak 200 bin dolar gelir elde ettikleri düşünülüyor.
Streaming fırsatı
Bir radyo istasyonu dinleyicilerine en iyi 40 parçayı çalar; bir plak mağazasında ise birkaç bin sanatçının müziğine erişmek mümkün olabilir. 2023’te 50 bin sanatçı, Spotify’dan en az 16 bin 500 dolar; kayıtlı tüm müziklerden ise muhtemelen 65 bin dolar gelir üretti. Bugün, streaming, daha fazla sanatçının başarıyı yakalayabilmesi için daha fazla alan sağladığı gibi müzik endüstrisinde de gerçek bir değişim gösterdi. Spotify’daki sanatçıların ezici bir çoğunluğu, şu anda CD dönemi sürüyor olsaydı, müzik mağazalarının raflarında yer alamazdı. Spotify’daki tüm sanatçıları, ne kadar gelir üretebildiklerine göre sıralayabilseydik, sıralamanın 50 binincisi dahi sadece Spotify’dan minimum 16 bin 500 dolar gelir elde ettiğini görebilirdik.
