Elon Musk’ın sahibi olduğu uzay şirketi SpaceX, bir süreliğine tekrar roketlerini denize indirmeyi deneyecek. Aralık ayında Falcon 9 roketini sert zemine dikey olarak indirmeyi başaran şirketin kararı, yapılan resmi açıklamayla doğrulandı. Bu açıklama, önümüzdeki birkaç Falcon 9 kalkışının ardından roketlerin denize kurulan özel rampalara indirileceği anlamına geliyor.
İlk bakışta bu karar kulağa pek mantıklı gelmiyor. Roketi sert zemine indirmek, denizin üstünde dalgalanan bir platforma iniş yaptırmaktan çok daha kolay gözüküyor. Buna ek olarak, şirketin geçmişte gerçekleştirdiği denize iniş denemelerinde de şansının pek yaver gitmediğini unutmamak gerekiyor. Geçtiğimiz yıl yapılan denemelerden ikisi patlamayla sonuçlanmıştı.
Ancak SpaceX cephesinden bakıldığında işin birden fazla boyutu bulunuyor. Örneğin, şirketin sert zemine yapacağı inişler için ABD Federal Havacılık Dairesi’nden (FAA) izin alması ve iniş esnasında herhangi bir kişinin veya yapının zarar görmeyeceğini taahhüt etmesi gerekiyor. Şirket, 17 Ocakta gerçekleştireceği kalkış için henüz söz konusu izni alabilmiş değil. Kaliforniya’daki Vandenberg Hava Kuvvetleri Üssü’nden yapılacak olan kalkışta NASA’nın Jason-3 uydusu uzaya gönderilecek.
America Space’e konuşan bir SpaceX yetkilisi, Jason-3’ü karaya indirmek için gerekli çevresel onayı almadıklarını belirtti ve bu nedenle Falcon 9’u denize kurulacak bir rampaya indirmeyi hedeflediklerini dile getirdi.
Diğer kalkışlar göz önüne alındığında ise kararın büyük ölçüde yakıtla ilgili olduğu görülüyor. Roketler rampadan fırlatıldıklarında parabolik bir yayı takip ediyor. Falcon 9 uzaya erişip aracın üst kısmından ayrıldığında hız kesiyor ve dönüş yolculuğu için yönünü değiştiriyor. Karaya yapılacak inişlerde roketin tekrar dönüş yapabilmesi için daha fazla yakıt harcaması gerekiyor. Deniz üstündeki rampalara yapılacak inişlerde ise roketin ekstra mesafe kat etmeden hemen altındaki bir alana geri dönmesi mümkün oluyor.
Yakıt gereksinimi, aynı roket için bile farklılık gösterebiliyor. Falcon 9’un hızlanması, yakıt ihtiyacının belirlenmesinde önemli faktörler arasında bulunuyor. Roketin Dünya’yı terk ederken ulaştığı hız arttıkça geri dönmesi ve hız kesmesi için ihtiyaç duyduğu yakıt miktarı da yükseliyor. Kargo yükü arttıkça da rokete gerekli yakıt miktarı artıyor. Daha ağır bir roketi geri getirmek için çok daha fazla enerjiye ihtiyaç duyuluyor. Bugüne kadar gerçekleştirilen Falcon 9 seferleri hızlı ve ağır olduğu için deniz üstüne iniş yapmak daha uygun gözüküyor.