Qualcomm hâlihazırda çok sayıda hukuki mücadele veriyor. Şirket, dün alınan bir kararla bu mücadelelerin en önemlilerinden birini kaybetti. ABD’de federal mahkeme, Qualcomm’un modem patentleri için tüm rakip yonga üreticilerine lisans vermesi gerektiğine hükmetti. Söz konusu kararın şirketin mobil modem yongası pazarındaki gücünü azaltacağını görmek pek zor değil.
Söz konusu karar, ABD Federal Ticaret Komisyonu (FTC) tarafından 2017’nin başlarında Qualcomm’a açılan dava çerçevesinde alındı. Davanın özünü, Qualcomm’un akıllı telefon modemleri pazarında tekel oluşturmak için rekabete aykırı uygulamalarda bulunduğu iddiası oluşturuyordu. Mahkeme tarafından alınan kararda bu iddiaya yönelik bir yanıt verilmese de, Qualcomm’un standart emsalsiz patentlerini rakiplerinin kullanıma açması gerektiği açık biçimde vurgulandı.
Qualcomm daha önce belirli patentlerini adil koşullar çerçevesinde rakiplerine sunmayı kabul etmişti. Söz konusu patentleri özellikle kablosuz iletişim standartları için emsalsiz olan patentler oluşturuyor. Bu patentler sadece Qualcomm’un lisanslarını herkese açmayı kabul etmesi nedeniyle standart olarak tanımlanmıştı. Yapılan sözleşmeleri inceleyen mahkeme, Qualcomm’un yaklaşımının yanlışlığının kesin olduğuna hükmetti. Yonga üreticisinden henüz konuyla ilgili bir açıklama gelmedi.
Mahkeme kararına göre; Qualcomm’un standart emsalsiz patentlerini kendisine saklaması, şirkete mobil modem yongası pazarında tekel oluşturma konusunda avantaj sağlayacak bir uygulama niteliği taşıyor. Kararda kullanılan ifadeler, davanın geri kalanında Qualcomm adına tehlike arz ediyor. Aynı davada bundan sonraki aşamada, Qualcomm’un tekel oluşturmak için rekabete aykırı adımlar atıp atmadığı konusunda karar verilecek.
Mahkeme tarafından alınan karar, Qualcomm’un akıllı telefonlar için modem yongası geliştirmekte kullandığı patentlerin lisanslarını Intel gibi rakiplerine de vermesi gerektiği anlamına geliyor. Şirket şimdiye kadar söz konusu patentlerinin lisanslarını doğrudan akıllı telefon üreticilerine vermişti. Qualcomm’un bunu da ilgili üreticilere modem yongası satarak gerçekleştirdiği belirtilmişti.
Eski yöntem, Intel gibi rakipleri Qualcomm’un uyguladığı çözümlerin etrafından dolaşarak alternatifler geliştirmek zorunda bırakıyordu. Apple ve Samsung gibi şirketler ise lisans alabilmek için Qualcomm’dan yüklü miktarda modem yongası satın almak zorunda kalıyordu. Dolayısıyla bu kararın Qualcomm adına kötü, ancak endüstrinin geri kalanı için iyi olduğu söylenebilir.
Qualcomm’un söz konusu lisanslar için ne kadar ücret alacağı ise tartışma konusu olmayı sürdürecek gibi görünüyor. FTC, Qualcomm’u standart olarak belirlediği patentler için çok yüksek lisans ücretleri almakla suçlamıştı. Apple da Qualcomm’a aynı iddiayla dava açmıştı. Mahkemeler henüz bu iddia konusunda bir karar almış değil.
Qualcomm dünyanın dört bir yanında benzer iddialarla boğuşuyor
Qualcomm dünyanın farklı noktalarında benzer iddialar nedeniyle hukuk mücadelelerini sürdürüyor. Apple’ın lisans ücretleri yüzünden farklı ülkelerde dava ettiği şirket, rekabete aykırı uygulamaları olduğu gerekçesiyle Avrupa Birliği, Çin, Güney Kore ve Tayvan tarafından da cezalandırılmıştı.
