Teknolojik ürünler için onarım hakkı, ABD’nin Kaliforniya eyaletinde yasalaştı. Eyaletin valisi Gavin Newsom, ABD’deki insanların elektronik cihazlarını tamir etmesini kolaylaştıran dönüm noktası niteliğindeki Kaliforniya Onarım Hakkı Yasası’nı geçtiğimiz salı günü resmen imzaladı.
Kaliforniya’nın yeni yasasının şirketler açısından New York, Minnesota ve Colorado’da kabul edilen önceki benzer yasalara göre daha geniş kapsamlı sonuçları da var. Üreticilerin, fiyatı 100 doların üzerinde olan bir cihazın üretiminden sonraki yedi yıl boyunca parçaları, araçları ve belgeleri tüketicilerin kullanımına sunması gerekiyor.
100 dolardan ucuz cihazların tamir malzemelerine erişim sağlanması üç yıl boyunca zorunlu olacak. Dolayısıyla Apple‘dan Google’a, Microsoft’a ve diğerlerine kadar herkesin artık cihazlarının çoğu için uzun vadeli onarım parçaları temini sağlaması gerekecek.
Kaliforniya’da onarım hakkının yasalaşması için mücadele veren gruplardan biri olan CALPIRG’in eyalet direktörü Jenn Engstorm, konuyla ilgili olarak şu ifadeleri kullandı: “Şu anda, gezegenin değerli minerallerini çıkarıyoruz, bunları harika telefonlar ve diğer elektronik aletler yapmak için kullanıyoruz, bu ürünleri dünyanın dört bir yanına gönderiyoruz ve birkaç yıl kullandıktan sonra çöpe atıyoruz. Ne gereksiz. Uzun ömürlü şeyler yapmalıyız ve eşyalarımız bozulduğunda tamir edebilmeliyiz ve yıllardır süren savunuculuk sayesinde, Kaliforniyalılar nihayet Onarım Hakkı ile bunu yapabilecekler.”
Yeni yasa sayesinde eyalet çapındaki bağımsız tamir atölyeleri, üreticilerin resmi tamir malzemelerine ve kılavuzlarına erişebilecek ve Kaliforniyalılar, işleri uygun gördükleri şekilde tamir edebilecekler.
Kaliforniya’nın Onarım Hakkı Yasası neleri kapsıyor?
Kaliforniya’daki yeni Onarım Hakkı yasası, 1 Temmuz 2021’den sonra Kaliforniya’da satılan fiyatı 50 ABD Doları veya daha fazla olan tüm elektronik ve cihaz ürünlerini kapsamaktadır. Mevzuat 1 Temmuz 2024’te yürürlüğe girecek. Ancak bu yasanın bazı istisnaları mevcut. Xbox ve PlayStation gibi oyun konsolları, alarm sistemleri, tarım ve ormancılık ekipmanları gibi ürünler yeni yasanın koruması kapsamında olmayacak.