NASA, DART adlı uzay aracının geçen yıl çıktığı görevle, Dünya için tehdit olabilecek bir asteroidin çarpışmayla yönünü değiştirmenin mümkün olup olmayacağını test etmişti. Bunun için de DART, Dimorphos adlı bir gök taşı çarpışmıştı. DART ekibinden bilim insanları, o zamandan beri görevden toplanan verileri analiz etti ve Nature‘da, DART’ın sonuçlarının ayrıntılarını açıklayan beş makale yayınladı. Sonuş olarak bu yöntemin, bizi öldürecek kadar büyük bir gök taşının yolumuza çıkması durumunda, gezegenimizi korumak için kullanılabileceğine karar verdiler.
Görünüşe göre DART’ın güneş panellerinden biri, uzay aracı saniyede 6 km hızla Dimosphos ile çarpışmadan önce gök taşına çarptı. Uzay aracı gök taşına, merkezinden yaklaşık 25 metre mesafede çarptı ve bu, çarpmanın gücünü en üst düzeye çıkardığı için görevin başarısında büyük bir etken oldu. Araştırmalara göre, çarpışma Dimorphos’tan 1 milyon kilogram veya 1.100 ton kaya fırlatmayı başardı. Bu moloz serpintisi asteroitten dışarı doğru uçarak DART’ın çarpma hızının dört katını oluşturdu ve Dimorphos’un yörüngesini daha da değiştirdi.
NASA DART uzay aracıyla önemli bir sonuç elde etti
NASA görevi, yalnızca bir gök taşında test etmiş olsa da, bilim insanları Dimorphos kadar büyük (yaklaşık 170 metre çapında) cisimler için önceden bir keşif görevi göndermemize bile gerek olmadığı sonucuna vardılar. En az birkaç yıl önceden uyarı aldığımız sürece, aslında birkaç on yıl öncesinden haber almak tercih edilse de, gök taşının yörüngesine karışmak mümkün olacaktır. ABD’nin Kaliforniya eyaletinde bulunan Mountain View’deki SETI Enstitüsünden Franck Marchis, Nature’a şunları söyledi: “Bir tehdit varsa, bir gök taşını saptırmak için hızlı bir şekilde bir görev tasarlayabiliriz ve bunun etkili olma şansının çok yüksek olduğunu biliyoruz.”
Avrupa Uzay Ajansı’nın Hera adlı uzay aracı, 2026’da Dimorphos’a ulaştıktan sonra, NASA’nın geçen yıl gerçekleştirdiği görevin gök taşı üzerindeki etkisine daha iyi bakacağız. Görev, DART’ın kinetik çarpma yöntemini veya gelecekteki kullanımını daha fazla doğrulamak için ikili gök taşı sistemi Didymos ve Dimorphos’u inceleyecek.
