Microsoft geçtiğimiz salı günü düzenlediği etkinlikte Windows 10 S adını taşıyan yepyeni bir işletim sisteminin duyurusunu gerçekleştirdi. Windows 10 S, temel olarak Google’ın Chrome OS işletim sisteminin karşısına rakip olarak dikilen bir işletim sistemi. Chrome OS, Google’ın Chrome internet tarayıcısıyla aynı temeller üstüne inşa edilen bir işletim sistemiydi. Birkaç yıl önce yola çıkan Google, bugün Chrome OS ile önemli bir noktaya geldi. Android uygulamalarının desteklenmeye başlaması ile birlikte Chrome OS’in büyük bir sıçrama gerçekleştirmesi de bekleniyor.
Chrome OS ile çalışan dizüstü bilgisayar veya masaüstü sistemleri Türkiye’de pek fazla görmüyoruz. Sadece 1-2 üniversitenin öğrencilere özel Chromebook projesi olduğunu duymuştuk. Halbuki Google’ın servislerine bağlı olarak çalışan, esasında internete bağlı olduğu hâlde en yüksek verimliliğe ulaşan, ancak internete bağlı olunmadığı zamanlarda da iş yapma fırsatı sunan Chrome OS yüklü cihazlar yurt dışında epey ilgi görüyor. Özellikle eğitim alanında bu bilgisayarlar fazlasıyla kullanılıyor.
Microsoft da Chrome OS’in gördüğü bu ilgiyi en sonunda fark etmiş olacak ki, karşımıza Windows 10 S adlı bir işletim sistemiyle çıkıyor. Her ne kadar Microsoft, bu işletim sisteminin çıkışını 999 dolar gibi nispeten yüksek fiyatlı bir dizüstü bilgisayar Surface Laptop ile yapmış olsa da, Windows 10 S’i HP, Dell, Acer gibi üreticilerin çok daha düşük fiyatlı, öğrencilere özel bilgisayarlarında göreceğiz.
Windows 10 S’in standart Windows 10 sürümlerine göre bazı kısıtlamaları var. Sadece Windows Mağaza üzerinden satın alınan veya ücretsiz olarak indirilebilen uygulama ve oyunları yüklemek ve kullanmak mümkün oluyor. Bunun yanı sıra kullanıcılar varsayılan internet tarayıcısı olarak sadece Microsoft Edge’i kullanabiliyor.
WINDOWS 10 S AKILLARA YILLAR ÖNCEKİ WINDOWS RT’Yİ GETİRİYOR
Bu gibi kısıtlamalar aklıma ister istemez Microsoft’un yıllar önceki Windows RT girişimini getirdi. Windows 8 ile aynı zamanda çıkarılan Windows RT, ARM tabanlı işlemci barındıran dönüştürülebilir cihazlar için özel olarak geliştirilmiş ve Surface RT adlı bir cihazla birlikte ilk çıkışı gerçekleştirilmişti. Microsoft, Windows 8 yüklü cihazlara göre daha uygun fiyatlı bu cihazlarla birlikte Windows uygulama ekosisteminin gelişeceğini umuyordu, ancak işler istendiği gibi olmadı. Daha önce bir Surface RT kullanmış kullanıcı olarak söyleyebilirim ki, Windows RT hiçbir zaman alışılmış Windows deneyimini yansıtamadı. Benim için Windows, sadece mağazadan değil, internet üzerinden indirilen herhangi bir .exe veya benzeri uzantılı kurulum dosyasının çalıştırılarak programların kurulabildiği bir deneyim, Windows RT bu açıdan eksik kalıyordu. Üstelik RT destekli uygulamaların sayısı da çok kısıtlı kalmıştı.
Önce cihaz üreticileri Windows RT tabanlı cihazları yapmaktan vazgeçti, daha sonra da Microsoft ipin ucunu bıraktı. Şimdi yaklaşık dört yıl sonra, benzer bir maceraya Windows 10 S ile birlikte tekrar çıkıldığını görüyoruz. Windows RT ile birlikte hedef kitlesi çok daha genişti, bu sefer işlerin odağına eğitimin alındığını görüyoruz. Eğitim sektörünün ihtiyaçlarının çerçevesi çok daha belirli sınırlarla çizilmiştir ve Windows Mağaza’dan yüklenebilecek uygulama ve oyunlar çoğu öğrencinin ihtiyacını fazlasıyla karşılayacaktır. Bununla birlikte Microsoft, Windows 10 S ile, her ne kadar çeşitli kısıtlamalar getirse de, bunların şiddeti Windows RT’dekine göre daha az gibi görünüyor. Örneğin klasik Windows programlarını, uygun şekilde paketlendiği takdirde Windows Mağaza’dan sunmak mümkün olacak. Bunun yanı sıra uzun pil ömrü de Windows 10 S’li cihazların önemli silahlarından bir tanesi olabilir. Surface Laptop’un 14 saat gibi yüksek bir pil ömrüne sahip olduğu söyleniyordu. Benzer durum diğer Windows 10 S’li cihazlar için de geçerli olacaktır.
Microsoft, Windows 10 S ile birlikte Windows RT’dekine benzer bir denemeye girişiyor. Bu sefer hedef kitlesi daha dar kapsamlı olduğu ve kısıtlamalar biraz daha gevşek tutulduğu için, projenin tutma ihtimali daha yüksek gibi görünüyor. Umarız bireysel tüketicilere yönelik ürünleri piyasaya sunma konusunda biraz yavaş davranan Microsoft Türkiye, Windows 10 S’in üstüne gider. Chrome OS’in neredeyse sıfır pazar payına sahip olduğu Türkiye, bu eğitim odaklı işletim sistemi için yüksek potansiyel barındırıyor.
