Mark Zuckerberg eşi Priscilla Chan ile birlikte, sahip oldukları Facebook hisselerinin yüzde 99’unu insanlığın gelişimi adına hayır kurumlarına bağışlayacaklarını duyurdu. Bu, Facebook’un mevcut piyasa değerine göre kabaca 45 milyar dolara karşılık geliyor ve tarihin en büyük hayır kurum bağışlarından bir tanesi oluyor.
Zuckerberg ailesinin gerçekleştirdiği bağış hakkındaki detaylar bilinmiyor, ancak çift şimdiden Chan Zuckerberg Girişimi adındaki bir organizasyon için Facebook sayfa kaydı gerçekleştirdi.
Bağışın tamamı Zuckerberg’in hayatına yayılacak, Facebook CEO’su bu şekilde öngörülebilir gelecek için önemli konumdaki oy hakkını elinde tutmayı planlıyor. Yakın gelecekte, Chan Zuckerberg Girişimi Zuckerberg’in hisse senetlerinden yapılacak satışlardan elde edilecek gelirle yapılacak yıllık üç bağışla finanse edilecek. Bunların her bir yılda 1 milyar dolardan daha fazla olmayacak.
Girişimin duyurusu Zuckerberg ve Chan’ın yeni doğan çocuklarına yazdıkları mektupla birlikte gerçekleştirildi. Duyuruda girişimin iki ana hedefi insan potansiyelini geliştirmek ve eşitliği yaymak olarak sıralanıyor. İlk hedef tanımlanırken mükemmel insan yaşamının nasıl olabileceği noktasında sınırların zorlanmasından bahsediliyor; tıp, ekonomik fırsatlar ve bilgiye erişim üzerine var olan girişimlere atıfta bulunuluyor. İkinci grup projeler ise daha çok yoksulluğu azaltma ve toplumda geleneksel olarak temsil edilmeyen grupları güçlendirmeye odaklanıyor. Mektupta toplumun bunu sadece adalet veya yardım amacıyla değil, aynı zamanda insanlığın ilerlemesi için yapması gerektiği vurgulanıyor.
Mark Zuckerberg eşi ile birlikte içinde bulundukları birtakım yardım projeleriyle zaten bu hedefler için çoktan yardımda bulunmaya başlamıştı. Geçen yıl çift Ebola’nın yayılımıyla savaşmak için 25 milyon dolar bağışlamıştı. Ayrıca Zuckerberg’in kendisi de Newark mahalle okulları sistemi için 100 milyon dolarlık yardımda bulunmuştu, ne var ki bu paranın önemli bir kısmı bürokratik verimsizlikler nedeniyle uçup gitmişti.
Girişimin hedeflerinde bazıları Facebook’un dünyanın fakir ülkelerinde internet erişimine sahip olmayan halklara internet erişimi götürmeyi amaçlayan Internet.org projesiyle de örtüşüyor. Mektupta yeni doğan bebeğe hitaben, onun nesli için en mükemmel fırsatların birçoğunun herkese internet erişimi vermekle ortaya çıkacağı belirtiliyor. İnternetin önemi vurgulanıyor, her 10 kişiden birine internet erişimi sağlandığında, bir kişinin yoksulluktan kurtarıldığı ve bir yeni iş fırsatının oluşturulduğu dile getiriliyor. Diğer öncelikler arasında toplum eğitimi ve çocuk sağlığı da bulunuyor.
Proje Bill ve Melinda Gates Vakfı’yla, Silikon Vadisi’nin zenginliği üzerinde inşa edilen bir başka insani yardım girişimiyle benzerlik gösteriyor. 2000 yılında kurulan Gates Vakfı şu anda 44 milyar dolarlık bir bağışlardan oluşan sermayeye sahip. Bu, Zuckerberg ve Chan çiftinin bağışlamayı planladığı tutarla hemen hemen aynı seviyede bulunuyor. Zuckerberg bu hafta başında Gates ile birlikte, Paris’te düzenlenen İklim Zirvesi’nin hemen ardından temiz enerji araştırmaları için fon desteği sağlayacaklarını açıklamıştı. Ayrıca ikisi geçmişte eğitim odaklı girişimler için de birlikte çalışmışlardı. Melinda Gates, Zuckerberg çiftinin duyurusuna çoktan cevap verdi ve onların yaptıkları duyurunun kendilerine ve tüm dünyaya ilham kaynağı olduğunu belirtti.
