Dünyanın ilk ahşap uydusu, Tokyo Üniversitesi ve Sumitomo Forestry iş birliğiyle uzaya gönderildi. “LignoSat” adı verilen uydu, SpaceX tarafından Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) taşınarak yörüngeye fırlatıldı. LignoSat, özellikle uzayın zorlu koşullarına ne kadar dayanıklı olduğunu görmek amacıyla bilim insanları için oldukça yenilikçi bir deneme niteliği taşıyor. 400 kilometre yükseklikteki yörüngede yer alan uydu, ahşabın uzayda dayanıklılığını kanıtlaması halinde sürdürülebilir uydu üretimi konusunda çığır açabilir. Bu ilginç proje, uzayda ahşap kullanımını daha geniş çapta test etmeyi amaçlıyor.
Uydu, öncelikli olarak ahşabın uzayın soğuk ve radyasyon dolu ortamında nasıl tepkiler vereceğini analiz etmek için geliştirildi. Bilim insanları, uzun süreli gözlemler sonucunda dayanıklı ve işlenmesi kolay Hoonoki (bir tür manolya ağacı) ağacını uydu için uygun bir malzeme olarak belirlediler. Hoonoki ağacının bu projede tercih edilmesinin sebepleri arasında boyutsal kararlılığı, dayanıklılığı ve geleneksel Japon kılıç kınlarında kullanılan yapısal sağlamlığı yer alıyor. Ahşap uydu, atmosferde metal bileşenler gibi zehirli madde bırakmadan yanarak yok olabileceği için çevresel etkileri açısından da avantaj sunuyor. Bu faktörler, ilerleyen yıllarda sürdürülebilir malzemelerden uydu yapımı için önemli bir örnek teşkil edebilir.
Ahşap malzemelerden yapılan LignoSat, yörüngede uzun süre kalabilme potansiyeline sahip olursa gelecekte birçok uydu tasarımında yeni malzeme seçeneklerine ilham kaynağı olabilir. Uzay boşluğunda oksijenin bulunmaması sayesinde ahşabın yanma ya da çürüme gibi sorunlarla karşılaşmayacağı tahmin ediliyor. Bu durum, geleneksel metal ya da kompozit malzemelerin aksine ahşabı uzay için ideal bir yapı malzemesi yapabilir. Ayrıca araştırmacılar, bu uyduyu uzay radyasyonunun yarı iletkenlere verdiği zararı ölçmek amacıyla da test edecek.
Bu yenilikçi projede, özellikle ahşabın uzay şartlarında dayanıklılığının kanıtlanması durumunda, gelecekte Elon Musk’ın şirketi SpaceX gibi büyük firmalara önerilmesi hedefleniyor. Kyoto Üniversitesi profesörü Takao Doi, LignoSat projesinin başarılı olması durumunda uzayda ahşap yapıların kullanımına yönelik çalışmaların hızlanabileceğini belirtiyor. Ayrıca, alüminyum gibi malzemelerin aksine ahşap, yanarken çevreye toksik gaz bırakmıyor. Böylece, gelecekte uydu çöplüğünü azaltmak amacıyla ahşap uyduların kullanımı da gündeme gelebilir.
LignoSat projesi Mars ve Ay’da koloni oluşturma fikrine yardımcı olabilir
Kyoto Üniversitesi’nin bu projeyi Sumitomo Forestry şirketi ile birlikte hayata geçirmesinin ardında sürdürülebilirlik ve çevre dostu çözümler bulma amacı yatıyor. Proje kapsamında yapılan testlerde ahşabın güneş ışınları, radyasyon ve aşırı soğuk gibi uzay ortamına özgü koşullara ne kadar süreyle dayanabileceği araştırılıyor. Eğer LignoSat projesi beklendiği gibi başarılı sonuçlar verirse, gelecekte Mars ve Ay gibi farklı gezegenlerde ahşap yapılardan oluşturulmuş koloniler kurma düşüncesi daha gerçekçi bir hal alabilir.
Önümüzdeki 50 yıl içinde uzayda ahşap yapılardan oluşan evler kurma planları da bu projede masaya yatırılıyor. Projenin başarılı sonuç vermesi halinde, ahşabın hem Dünya yörüngesinde hem de uzay araştırmalarında yenilenebilir ve dayanıklı bir malzeme olarak kullanılma potansiyeli daha fazla araştırmacı tarafından incelenmeye başlanabilir. Bu gelişmeler, sürdürülebilir malzemelerin uzay teknolojisinde kullanımının önünü açabilir.
