Bilim insanları Antarktika’nın buzla kaplı yüzeyinde 3 kilometrelik bir kazı yapmak için ultra gelişmiş sondaj makinasını kullanacak. Bu sayede dünyanın geçmişi hakkında daha fazlasını öğrenmeyi ve gelecekte iklimimizin nereye doğru gideceğini öğrenmeye çalışacaklar.
Avustralya Antarktika Bölümü, yeni sondaj makinasını hafta başında tanıttı. Titanyum, paslanmaz çelik ve alüminyum bronzdan yapılmış 9 metre uzunluğundaki sondaj, -55 derece santigrat sıcaklığa kadar dayanabiliyor. Proje 2021 yılında başlayacak ve tam derinliğe ulaşmak dört yıl sürecek.
Proje yöneticisi Matt Flipowski, delme işlemiyle ilgili olarak “Sonunda bir delik testeresi gibi çalışan ve buzdan bir tapa kesen keskin bir kesme ucu var.” dedi. “Daha sonra, matkap haznesi aslında buzun bir kısmını tutar ve sonra matkabı en üste, yüzeye çıkarırız ve o uzun silindirik çekirdeği çıkarır ve daha sonra işlemi tekrar başlatırız.”
Sondaj her bir seferde üç metre uzunluğunda buzu dışarı çıkarabiliyor. Tüm bunlar bilim insanlarının iklim değişikliğini daha iyi şekilde anlamasını sağlayacak. Yapılacak iş az değil. Sondajın 500 tonluk mobil üsse ihtiyacı olacak. Bu, tüm ekibi ve ekipmanı Antarktika’nın kıyısından 1200 kilometre kadar içeride bir noktaya taşıyacak.
Buzul bilimci Tas van Ommen ise, Avustralya Associated Press‘e verdiği demeçte, “Önümüzdeki birkaç yıl içinde benimsediğimiz şey iklim bilimindeki son büyük sorunlardan birini çözmek.” dedi.
Aslında bilim insanları, buzun içinde hapsolmuş küçük hava kabarcıkları arıyor. Bunlar da onlara geride kalan milyonlarca yıl içinde iklimin nasıl değiştiği hakkında fikir verecek. Her bir hava cebi özünde, gezegenin geçmişte nasıl olduğunu temsil eden birer zaman kapsülü niteliğini taşıyor. Bunlar değişimi yansıtabilir, günümüzde iklimin nasıl değiştiğine de ışık tutabilir.
“Bu buzu almak, bu zaman kapsüllerini analiz etmek ve iklimin değiştiği yaklaşık 1 milyon yıl önce o dönemde [karbondioksit]’in ne yaptığını anlamak istiyoruz.” dedi van Ommen.
Dünyanın buzul çağına giriş düzeni bozuldu
Bir milyon yıl kadar önce bir şeyler oldu ve bu durum buzul çağının çalışma şeklini değiştirdi. Dünya her 40 bin yılda bir buzul çağına girme düzenini bozarak bunun yerine her 100 bin yılda bir buzul çağına girmeye başladı. Eğer bilim insanları bu değişikliklerin her birisini bulabilirlerse, bunun nedenini de saptayabilirler ve benzer bir tanesine girip girmeyeceğimizi belirleyebilirler.
Dünya çapında yüz binlerce insan geçtiğimiz cuma günü iklim değişikliğinin ciddiyetini ortaya koymak amacıyla greve gitti. Çok geç olmadan iklim değişikliğini önlemek ya da yavaşlatmak için ciddi bir çaba gösteriliyor. Antarktika’da yürütülecek araştırma, çözüm konusunda önemli katkılar sağlayabilir.