East Anglia Üniversitesi (UEA) tarafından yapılan yeni araştırmalar, mevcut karbon dioksit giderim planlarının Paris Anlaşması’nın 1.5°C küresel ısınma sınırını karşılayamayacağını ortaya koyuyor. Nature’da yayınlanan araştırmaya göre, ulusal iklim koruma planları ile hedefler arasında “emisyon boşluğu” mevcut. Bu boşluk, bilim insanlarının mevcut planlarla 2050 yılına kadar karbon giderimi hedeflerini yakalamanın zor olduğunu belirtmesine yol açıyor.
Bu tür bir çalışma ilk kez gerçekleştirilirken, mevcut karbon giderim planları ile 2050 hedefi arasında 3,2 milyar ton karbon dioksit farkı tespit edildi. Bu farkın kapatılmaması halinde, küresel ısınmanın en kötü etkilerinin önüne geçmek mümkün olmayacak. Isı dalgaları, seller, kuraklıklar, buzulların erimesi ve deniz seviyelerindeki yükselmeler gibi felaketler kaçınılmaz hale gelebilir.
Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP), 2010’dan bu yana benzer ölçümleri yürütüyor. UEA’nın araştırması, mevcut karbon dioksit giderim planlarının daha iddialı bir kapsamla ele alınması gerektiğini belirtiyor. Bunun için ise mevcut giderim uygulamalarının sürdürülebilir olması, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılması ve ormansızlaşmanın en aza indirilmesi gerekiyor.
Ayrıca, birçok ülkenin ele almaya bile yanaşmadığı yenilikçi karbon giderim yöntemleri de mevcut. İleri hava filtreleme sistemleri ve kayaçların karbon depolaması gibi yöntemler, karbonun atmosferden temizlenmesinde büyük rol oynayabilir. Mevcut yöntemlerle yılda sadece 0,002 milyar ton karbon giderilebiliyorken, bu tür teknikler sayesinde 3 milyar ton gibi bir rakama ulaşmak mümkün olabilir.
Araştırmanın baş yazarı Dr. William Lamb, emisyonların azaltılmasındaki başarının 1.5°C hedefinin yakalanmasında belirleyici olacağını vurguluyor. Lamb’a göre, emisyonları sıfıra indirmeye yönelik adımlar atılmadıkça bu hedefe ulaşmak imkansız. Çalışmanın yardımcı yazarı Dr. Naomi Vaughan ise karbon dioksit giderimi ve derin emisyon azaltımlarının birlikte değerlendirilmesi gerektiğini belirtiyor.
Buna göre, mevcut taahhütler tam anlamıyla yerine getirilse bile 2030 yılına kadar en fazla 0,5 milyar ton, 2050 yılına kadar ise 1,9 milyar ton karbon giderilebilir. Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) tarafından hazırlanan son rapor, küresel ısınmanın etkilerini hafifletebilmek için bu rakamın 5,1 milyar ton olması gerektiğini belirtiyor. Ancak bu hedefe şu anda 3,2 milyar ton kadar uzak bulunuyoruz.
Yine de, karamsar olmamak için sebepler var. IPCC, küresel enerji talebinin azaltılması için dünya hükümetlerinin birlikte hareket ettiği bir alternatif senaryo öneriyor. Bu senaryoda karbon giderimi 2050 yılına kadar 2,5 milyar tona çıkarılabilir ve alternatif yöntemlerle emisyon boşluğu 400 milyon tona kadar indirilebilir. Global işbirliğiyle bu hedefe ulaşmak mümkün olabilir ve belki yapay zeka da bu konuda bize destek olabilir.
