James Webb Uzay Teleskobu’nun geçen yılın temmuz ayında faaliyetlerine başlamasından bu yana, bulutsulardan derin alanlara kadar uzanan uzay hedeflerini ortaya koyan bir görüntü seliyle karşı karşıyayız. Bu ay Webb araştırmacıları, teleskopun NIRCam cihazı tarafından çekilen, hem muhteşem bir gökada alanını hem de kütleçekimsel mercekleme adı verilen önemli bir astronomik olguyu gösteren yeni bir görüntüyü paylaştı.
Görüntü, 3,2 milyar ışıkyılı uzaklıkta bulunan ve arkasındaki daha uzak gökadalardan gelen ışığı büken ve büyüteç görevi gören RX J2129 adlı dev bir gökada kümesini gösteriyor. Görüntünün sağ üst köşesine doğru görünen ve bazı galaksilerin uzatılmış şekline neden olan şey budur.
Görüntülenmekte olan galaksilerden biri, özel bir şey içerdiği için ayrıca dikkat çekicidir. Sağ üste doğru, aynı galaksi, mercek etkisi nedeniyle üç kez görüntüleniyor. Bu üç mercekli gökadanın içinde son derece parlak bir olay, bir Tip Ia süpernova bulunuyor. Bunlar, beyaz cüce adı verilen küçük ama yoğun bir yıldızın, başka bir yıldızla ikili bir sistemin parçası olması ve yoldaşından malzeme çekmesi durumunda meydana geliyor. Bu, beyaz cücede çok fazla kütle olana ve çökene kadar devam eder, ardından çok parlak bir ışık parlamasıyla patlar.
Bu Ia Tipi süpernovalardan gelen ışık iki nedenden dolayı önemlidir. Öncelikle, başka bir galaksiden bile görülebilecek kadar parlaktır. Bunun yanında tutarlı bir parlaklığa sahiptir. Bu, gökbilimcilerin çok uzaktaki bir Ia Tipi süpernovaya bakabilecekleri ve ne kadar uzakta olduğunu doğru bir şekilde hesaplayabilecekleri anlamına geliyor. Bu da onu kozmolojik mesafeleri ölçmek için kullanışlı kılacaktır. Bu tür nesnelere “standart mumlar” denir.
Bu görüntü, son derece uzak bir Ia Tipi süpernova gösteriyor ve bu, araştırmacılara yerçekimi mercekleme etkisinin ne kadar güçlü olması gerektiğini söylemek için kullanışlı görünüyor. Araştırmacılar sonuçlarını doğrulamak için Webb’in başka bir aracı olan NIRSpec spektrogramını kullanarak süpernovanın bileşimini ölçmek için de veri topladılar.
