Apple’ın 2024 sonbaharında tanıttığı iPhone 16 serisi, beş ayı aşkın süredir Endonezya’da yasal engeller nedeniyle satışa sunulamıyordu. Ülkede yaşanan bu durumun arkasında Apple’ın yerine getirmediği yatırım yükümlülükleri bulunuyordu. Ancak tüm bu sürecin sonunda iPhone 16 modelleri raflarda yerini aldı. Endonezya’daki Apple yetkili satıcıları Digimap ve iBox üzerinden ürünlere ulaşmak artık mümkün.
Satışa sunulan modeller arasında iPhone 16, 16 Plus, 16 Pro, 16 Pro Max ve kısa süre önce tanıtılan iPhone 16e de yer alıyor. Cihazların teslimat süresi 1 ila 3 iş günü olarak belirtilmiş durumda. Bu gelişmeyle birlikte, tam 166 gün süren yasağın ardından kullanıcılar cihazlara doğrudan erişim sağlayabiliyor. Fakat bu gelişme yalnızca ticari değil, aynı zamanda politik bir sürecin de sonunu işaret ediyor.
iPhone 16 serisi Apple’ın yatırım sözü sayesinde Endonezya’da satışa sunuldu
Yasağın çıkış noktası, Apple’ın Endonezya’da yapmayı taahhüt ettiği ancak zamanında yerine getirmediği yatırım yükümlülükleriydi. Bu eksiklikler, Endonezya hükûmetinin dijital ürünlere yönelik yerelleştirme politikalarıyla çelişiyordu. Apple, bu sürecin ardından hükûmetle müzakere masasına oturdu. Bu görüşmelerin sonunda taraflar 300 milyon dolarlık bir yatırım üzerinde uzlaştı.
Söz konusu yatırım yalnızca cihaz satışını mümkün kılmakla kalmayacak. Aynı zamanda Apple’ın ülkede daha kalıcı bir varlık göstermesinin de önünü açacak. Planlar kapsamında, Endonezya’da Apple AirTag üretimine özel bir tesis kurulması öngörülüyor. Bunun yanında Apple aksesuarlarına yönelik ayrı bir fabrika da projeye dâhil edilmiş durumda.
Apple’ın yatırım planları yalnızca üretimle sınırlı kalmıyor. Şirket, ülkede Ar-Ge faaliyetleri yürütecek merkezler kurmayı da planlıyor. Buna ek olarak, yerel öğrencilere yönelik teknoloji akademileri oluşturulması da yatırımın bir parçası olarak belirtiliyor. Böylece yalnızca donanım değil, insan kaynağı açısından da Apple’ın katkısı bekleniyor.
Endonezya, Güneydoğu Asya’nın hızla büyüyen teknoloji pazarlarından biri konumunda. Bu nedenle Apple gibi büyük şirketlerin ülkedeki yasal süreçleri dikkatle takip etmesi gerekiyor. Yerelleşme politikalarının artması, firmaları üretim ve eğitim alanlarında doğrudan katkı sağlamaya yönlendiriyor. Bu durum, Apple’ın Endonezya’daki yasağı kaldırmak için neden bu kadar büyük bir yatırım planı sunduğunu da açıklıyor.
Apple açısından bakıldığında bu adım yalnızca bir zorunluluk değil, aynı zamanda stratejik bir pozisyon alma hamlesi niteliğinde. Şirketin Çin dışındaki üretim merkezlerini çeşitlendirme çabaları son yıllarda daha görünür hale geldi. Endonezya, bu çerçevede potansiyel üretim ve lojistik merkezlerinden biri olarak öne çıkıyor. Yeni yatırım planları da bu yönde atılmış adımların somut bir göstergesi gibi değerlendiriliyor.
Bununla birlikte, Endonezya’nın uyguladığı regülasyonların benzerlerinin başka pazarlarda da görülmesi bekleniyor. Teknoloji şirketlerinin artık yalnızca ürün satışıyla sınırlı bir faaliyet alanı olmayacak. Yerel ekonomiyle bütünleşme, eğitim ve üretim katkısı gibi alanlar ön plana çıkıyor. Apple’ın bu konuda attığı adımlar, diğer büyük firmalar için de örnek teşkil edebilir.
Tüm bu gelişmeler, yalnızca iPhone 16 serisinin yeniden satışa sunulmasıyla ilgili değil. Aynı zamanda Apple’ın küresel çapta nasıl konumlandığını ve yerel pazarlara nasıl yaklaştığını da gösteriyor. Endonezya’daki bu süreç, teknoloji firmalarının gelecekte karşılaşabileceği benzer durumlara ışık tutan bir örnek niteliğinde.
