Internet Archive, Open Library (Açık Kütüphane) projesi nedeniyle dört büyük kitap yayıncısı tarafından dava edildi. Dava dosyasında Internet Archive’a telif hakkı ihlâli suçlaması yöneltilirken, internetin en uzun süreli e-kitap arşivlerinden birinin de geleceği belirsizliğe düşmüş oldu.
Internet Archive’ın 2006’da faaliyete geçirdiği Open Library’de kullanıcılar, fiziksel kopyalarından taranan e-kitapları ödünç alabiliyor. Bu işlem, “kontrollü dijital kiralama” (CDL) şeklinde tanımlanan bir sistemle gerçekleştiriliyor. Söz konusu sistem, taranan bir kitabın kaç defa kiralanabileceğine sınırlama getiriyor.
Projenin kapsamı, mart ayında National Emergency Library’nin (Acil Durum Kütüphanesi) faaliyete geçişiyle genişlemişti. Küresel salgın nedeniyle bekleme listesini kaldıran Internet Archive, hesabı olan herkesin taranan tüm kitaplara anında erişebilmesini mümkün kılmıştı.
Bu proje, standart kütüphaneler tarafından kullanılan standart lisans kısıtlamalarının etrafından dolaşıyor. Open Library’de kitaplar fiziksel kopyalarından tarandığı için yayıncılarla herhangi bir lisans anlaşması yapılmıyor.
Hachette, Penguin Random House, Wiley ve HarperCollins yayınevleri, projenin tamamen bir “telif hakkı ihlâli planı” olduğunu iddia ediyor. Dava dilekçesinde şu ifadeler yer alıyor: “Basılmış kitaplar herhangi bir lisans veya yazarlara ya da yayıncılara yapılmış herhangi bir ödeme olmadan taranıyor, sunuculara yükleniyor. Bu bire bir kopyalar herkesin ulaşabileceği internet siteleri üzerinden dağıtılıyor. Sadece birkaç tıklatmayla internete bağlı herhangi bir kişi, telifli kitapların dijital kopyalarını davalı aracılığıyla indirebiliyor.”
Bu konunun yazar ve yayıncıları çok uzun süredir rahatsız ettiğini belirtmek gerekiyor. ABD’nin en önemli yazar meslek örgütlerinden biri olan Authors Guild de nisan ayında benzer kaygıları dile getiren açık bir mektup yayımlamıştı.
Internet Archive kurucusu Brewster Kahle ise The Verge sitesine yaptığı açıklamada davayı “üzücü” olarak tanımladı. Internet Archive’ın bir kütüphane sistemiyle işlediğini belirten Kahle, bu sistemin hem yayıncı ve yazarları hem de okuyucuları desteklediğini savundu. Kahle, sorunun kısa süre içinde çözülmesini umduğunu sözlerine ekledi.
