Google onaylı bir Android telefon çıkaramamak Huawei’nin planını önemli derecede bozacak olsa da, Çinli şirket iyi bir stratejiyle bu durumu atlatabilecek güce sahip.
Huawei, ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşının en önemli gündem maddelerinden bir tanesi oldu. ABD yönetimi, Huawei’nin cihazlarının Çin’in casusluk faaliyetleri için kullanımına imkan sağlayacak arka kapılar barındırdığını öne sürüyor. Bu nedenle Çinli iletişim devine karşı son birkaç yıldır somut adımlar atmaya başladı. Bu adımlar genellikle ABD’deki kullanıcıları bağlardı, ancak son olarak Google’ın, Amerikan devletinin yaptırım emirleri kapsamında Huawei’nin Android lisansını iptal etmesi, konunun ABD dışına taşıp dünyadaki sıradan kullanıcıları da etkiler hâle gelmesini sağladı.
ABD’deki son kullanıcılar, devletlerinin Huawei’ye yönelik olumsuz tavrından çok önceleri etkilenmeye başlamıştı. Huawei’nin Android telefonları ABD’de telekom operatörleri tarafından satılamıyor. Bu durum Çinli şirketin ABD pazarında fiilen bulunmaması anlamına geliyor. 2018’in başlarında Huawei, AT&T ile birlikte Huawei Mate 10 Pro modelini bu ülkede satışa sunmaya hazırlanıyordu. Ancak Trump yönetiminden AT&T’ye gelen uyarılar doğrultusunda bu iş suya düştü. Aynı zamanda Huawei akıllı telefonlarına ABD kapısı kapanmış oldu.
ABD gibi büyük bir pazarda aktif biçimde faaliyet gösteremese de, Huawei geride kalan son iki yılda hızlı bir büyüme gösterdi. Sadece Çin’de ve Asya’da değil, Avrupa’da da önemli büyüme kaydetti. Bu büyümeden Türkiye de nasibini aldı. Çinli üretici son iki yıl içinde pazar payını önemli ölçüde artırarak yüzde 20’nin üstüne çıkardı. Huawei’ye artan ilgiyi biz de Teknoblog’un ziyaretçi istatistiklerinden açık biçimde görebiliyoruz.
Huawei’nin bireysel tüketici elektroniği tarafında, özellikle de akıllı telefonlarda işleri bu kadar iyi giderken, Google’dan gelen Android lisans iptali kararı büyük bir talihsizlik olarak nitelendirilebilir. Ne var ki, Huawei’nin bu duruma çoktan hazırlıklı olduğunu ve işlerin eninde sonunda bu noktaya geleceğini düşündüğünü tahmin ediyorum. Şirket, büyük ihtimalle hazırlıklarını yapmıştır ki, son zamanlarda Android’e alternatif bir işletim sistemi geliştirdiği haberleri artmıştı.
Öncelikle bir paragraf açıp belirteyim. Hem Huawei’den hem de Google’dan gelen açıklamalar, mevcut cihazların ve şu anda piyasada alıcı bekleyen ürünlerin bu karardan etkilenmeyeceğini gösteriyor.
Google’ın Android kararı aslında kendi verdiği Google Play sertifikasını kapsıyor. Bir Android telefonunun Google Play sertifikası taşıması, Google onaylı olduğu anlamına geliyor. Bu sayede cihazda Google’ın YouTube, Haritalar, Gmail gibi uygulamaları yüklü olarak geliyor. Ayrıca Google Play Store’a erişip uygulama ve oyunları indirebiliyor. Gelecek Android sürüm ve özellik güncellemelerini belirlenen belirli bir süre boyunca alacağı da taahhüt ediliyor. Şimdi Google, Huawei’nin Android lisansını iptal ederek gelecek Huawei akıllı telefonlarını bunlardan mahrum bırakıyor. Huawei, bir Google Play sertifikası olmadan da Android telefonu çıkarabilecek.
Bir Android telefonunun Google Play sertifikasına sahip olması önemli. Her ne kadar bazı kullanıcılar gereksiz olarak nitelendirse de, bir Android telefonda Google’ın sık kullandığımız uygulamalarının bulunması büyük bir rahatlık. Üçüncü taraf Android uygulama mağazaları yığınla olsa da, güvenilirlik açısından hiçbirisi Google Play Store’un yerini tutmuyor. En çok seçenek ve alternatif milyarlarca içeriği barındıran bu mağazada bulunuyor. Her ne kadar yeni sürüme geçiş süreci sancılı bir bekleyişle dolu olsa da, bir Android telefonu yaşam döngüsü boyunca en az bir güncellemeyi alıyor.
Yeni durumda, Huawei’nin akıllı telefonlarında yukarıda saydığım kolaylıklar ve avantajlar bulunmayacak. Ancak Çinli şirket bunu telafi edecek güce ve kaynağa sahip. Huawei’nin Amazon’un Fire telefon ve tabletlerinde izlediğine benzer bir yol izleyeceğini tahmin ediyorum. Yani, Android Açık Kaynak Projesi tabanlı, Google’ın uygulamaları ve servislerinden ayıklanmış bir Android sürümü temel alınacak ve bu doğrultuda, içinde Huawei’nin servislerini barındıran bir işletim sistemi geliştirilecek. Zaten Huawei’nin ana vatanı Çin’de Google Play ve Google uygulamaları yasaklı ve doğal olarak Huawei bu duruma çoktan alışkın. Şimdi yapacağı, kendi ülkesindeki durumu küresel pazara uygulamak olacaktır.
Huawei P30 Pro’da Tarayıcı adında bir internet tarayıcısı uygulaması dikkatimi çekmişti. Önceden Huawei akıllı telefonlarında sadece Chrome yüklü gelirken, şimdi ikinci bir internet tarayıcısı ortaya çıkmıştı. Muhtemelen yeni dönemde internette gezintinin merkezinde bu uygulama bulunacak. Bunun dışında Fotoğraflar, Takvim, vb. birçok uygulamanın muadilleri EMUI’da zaten bulunuyor. Huawei AppGallery de Google Play’in yerini alan temel uygulama ve oyun mağazası olabilir. Huawei burayı Google Play’i aratmayacak şekilde doldurabilir mi? Evet doldurabilir, çünkü cihaz tabanı çok güçlü, geliştiriciler de Huawei cihazlarında yer almak için bu mağazaya ilgi gösterecektir. Huawei, geliştirici ilgisini yakalama konusunda sıkıntı yaşamayacaktır.
Kısacası, Google’ın Android lisansını iptal etmesi Huawei’nin akıllı telefon pazarında iyi şekilde ilerleyen tekerine çomak sokacak gibi görünse de, Çinli üreticinin bunun üstesinden gelebileceğini düşünüyorum. Tabii ki, yeni durumu tüketicilere iyi bir şekilde anlatmak, deneyimlerinde hiçbir geriye gidişin olmayacağına onları ikna etmek de önemli olacaktır. Bunun için iyi bir pazarlama kampanyasına ihtiyaç var, bunun için de Huawei’de yeteri kadar kaynak var. Üstelik Huawei’nin telefonları tasarım, kamera, pil ömrü ve benzeri donanımsal özellikler bakımından da epey güçlü. Huawei’nin yeni dönemde bunları biraz daha öne çıkaracağını tahmin ediyorum.
Google’ın kararını Intel ve Qualcomm’un da izleyeceği söyleniyor. Intel’in Huawei’ye ambargo koyması, şirketin yavaş yavaş kıpırdanma belirtileri gösteren dizüstü bilgisayar işlerini olumsuz biçimde etkileyebilir. Ancak Qualcomm’dan gelecek bir karar, Huawei’yi çok da zorlamaz. Ne de olsa, şirket yıllardır akıllı telefonlarını kendi üretimi işlemcilerle çıkarıyor. Son zamanlarda Qualcomm işlemcili bir Huawei akıllı telefonunu çıktığını hatırlamıyorum.
Türkiye için konuşacak olursak, Huawei son zamanlarda marka algısını epey yükseltmiş, aynı zamanda sadakatini de artırmaya başlamıştı. Gelen bu karar Türkiye’deki faaliyetleri de büyük ölçüde etkileyecektir. Elde edilen müşterileri tutmak ve yenilerini kazanmak, Huawei’nin bundan sonra atacağı adımlara bağlı. Eğer Huawei, Google onaylı Android versiyonuna iyi bir alternatif sunar ve bunu iyi biçimde pazarlarsa, durumdan etkilenmesi de o kadar düşük seviyede olacaktır.
