Google’ın PageRank algoritması ve sudaki hidrojen bağları birbiriyle tamamen ilgisiz iki kavram gii görünüyor. Ancak bilim insanları bu ikisini bir araya getirip milyonlarca molekül arasındaki etkileşimi haritalandırmayı sağlayacak bir araç geliştirmeyi başardı. Washington Eyalet Üniversitesi profesörlerinden Aurora Clark ve meslektaşları Barbara Logan Mooney ve L. Rene Corrales, yaptıkları işi Sayısal Kimya Dergisi’nde yayınlanan bir makalede detaylandırdı.
PageRank, Google’ın web bağlantılarının arama sorgularıyla uygunluğunu ölçmek için kullandığı, kendisi tarafından geliştirilen bir algoritma. Hidrojen bağlarıysa su veya diğer molekülleri birbirine bağlamak için kullanılan görece yüksek şiddete sahip kuvvetler olarak nitelendirilebilir. Bir web sayfasına diğer web sitelerinden ne kadar bağlantı geldiğine bakarak ölçüm yapan PageRank’ten farklı olarak, moleculaRnetworks su moleküllerinin kaç hidrojen bağı oluşturduğu veya bu bağların kaç tane komşu moleküle sahip olduğuna göre bir sıralama yapıyor.
Pekiyi, bunun kimyaya ne gibi bir katkısı var? Sofra tuzuyla suyun karıştırıldığı bir çözelti örnek alındığında, geliştirilen bilgisayar yazılımı su moleküllerinin ve çözülmüş tuzun nasıl bir düzen içinde yerleştiğini ve bu yerleşimde ne kadar süre boyunca kalacaklarını modelliyor.
Dergide yer alan makaleye göre, bu yöntem reaksiyonların önceden tahmin edilmesine yardımcı olabilir ve yüksek mâliyetli laboratuvar deneylerine olan ihtiyaç olmaksızın araştırma çalışmalarının yürütülmesini sağlayabilir. Doçent doktor Aurora Clark bu yazılımın en sonunda ilaç üretiminde ve yanlış katlanmış proteinlerin nasıl hastalıklara yol açtığının araştırılmasında kullanılabileceğini söyledi. Clark ve ekibi su bazlı çözeltilere odaklanmış olsa da, yapılacak basit modifikasyonlarla sistemin hidrojen bağları barındırmayan maddelere bile uygulanabileceğini dile getirdi.
Her araştırmada olduğu gibi bu araştırmada da sonuçların günlük hayata etkisini görmek için daha beklememiz gerekiyor. Ancak internet ve doğal bilimlerin bir noktada buluştuğuna dair yeni bir örnek daha görmek oldukça güzel bir gelişme.
İlgili – Sayısal Kimya Dergisi
