Google’ın, İsrail’in Gazze Şeridi’ne başlattığı kara harekâtının hemen ardından İsrail ordusuyla (IDF) yapay zeka araçları üzerinde çalıştığı öne sürüldü. Washington Post tarafından elde edilen şirket belgelerine göre, Google bulut bilişim birimi, İsrail ordusunun taleplerine hızla yanıt vermek için yoğun bir çalışma yürüttü. Bu süreçte Google, Amazon gibi diğer büyük rakipleriyle yarış halindeydi.
Haberin kaynağı olan belgeler, Hamas’ın 7 Ekim 2023’te gerçekleştirdiği saldırının ardından Google’ın kamuoyuna ve çalışanlarına yalnızca sivil hükümet birimleriyle çalıştığını ifade etmesine rağmen, İsrail ordusuyla doğrudan iş birliği yaptığını gösteriyor. Buna karşın, Google’ın bu iş birliğini kamuoyundan gizlediği ve farklı bir söylem benimsediği iddia ediliyor.
The Washington Post’un haberine göre, savaşın başlamasından haftalar sonra Google’ın bulut bilişim biriminden bir çalışan, İsrail ordusunun Google yapay zeka teknolojilerine erişim taleplerini şirket içinde gündeme taşıdı. Şirket belgelerinde, Google’ın bu taleplere hızlı bir şekilde yanıt vermemesi durumunda, İsrail’in Amazon’a yönelebileceğine dair uyarılarda bulunulduğu belirtiliyor. Kasım 2023 tarihli bir belgede ise bir çalışanın, İsrail ordusunun taleplerine yanıt verdiği için bir meslektaşına teşekkür ettiği kaydedildi.
Bunun yanı sıra, bazı çalışanların İsrail ordusu için daha fazla yapay zekâ aracı talep ettiği de ortaya çıktı. Bu süreçte, özellikle İsrail’in 1,2 milyar dolarlık bulut bilişim anlaşması olan “Project Nimbus” kapsamında Google ve Amazon arasındaki rekabetin arttığı görülüyor.
Google, Project Nimbus’un bir parçası olarak yürütülen çalışmalara karşı çıkan çalışanlarına yönelik sert önlemler aldı. New York ve Kaliforniya’daki ofislerde oturma eylemi gerçekleştiren 28 çalışan işten çıkarıldı. Bazı protestocular ise bu eylemler sırasında gözaltına alındı.
Google İsrail ordusuyla iş birliğini reddetmişti
Öte yandan, Google, bu eleştirilere yanıt olarak yaptığı açıklamalarda, Nimbus Projesi’nin yalnızca İsrail hükümetine ait sivil bakanlıklarla yürütülen iş yüklerini kapsadığını ve projede askeri ya da istihbaratla ilgili hassas bilgilerin bulunmadığını savundu. Google Cloud’un dış iletişim yöneticisi Anna Kowalczyk, 2024 yılı nisan ayında The Verge’e yaptığı açıklamada, “Bu çalışma, silah ya da istihbaratla ilgili gizli veya hassas askeri iş yüklerini kapsamıyor,” ifadelerini kullandı.
Ortaya çıkan belgeler, Google’ın kamusal söylemleriyle uygulamaları arasındaki çelişkileri gözler önüne seriyor. Şirketin, çalışanlarının protestolarına rağmen tartışmalı bir projeye devam etmesi, etik ve şeffaflık konularında ciddi eleştiriler almasına neden oldu. Aynı zamanda, teknoloji devlerinin yapay zekâ ve bulut bilişim alanındaki çalışmaları, bu tür çatışmalarda nasıl bir rol oynadığı konusunda yeni soruları gündeme taşıyor.
Google’ın bu süreçte nasıl bir yol izleyeceği ve bu iddialara karşı atacağı adımlar, teknoloji dünyasında ve küresel siyasette dikkatle izlenmeye devam edecek.
