Avrupa Parlamentosu, geçtiğimiz eylül ayında “Telif Hakkı Yönergesi” olarak anılan taslağı onaylamıştı. Söz konusu taslağı temel amacı telif hakkı yasasını internet çağına uygun hâle getirmek olsa da, bazı çevreler bunun internet ekosistemini olumsuz yönde etkileyeceğini savunmuştu. Yönergenin nihai hâli konusundaki görüşmelerde sona yaklaşılırken, Google Avrupa Birliği üyelerini yönergenin olumsuz sonuçları konusunda ilginç bir şekilde uyardı.
İnternet devi, yönergenin mevcut hâliyle onaylanması durumunda haberler için yapılacak aramalarda kullanıcıları boş sonuç sayfalarının beklediğini belirtti ve bu sayfaların nasıl görüneceğini örneklerle gösterdi. Avrupa Parlamentosu tarafından görüşülen Telif Hakkı Yönergesi’nin en çok tartışılan noktalarından biri olan 11. madde, yayıncılara içeriklerinin küçük parçaları için lisans ücreti talep etme hakkı veriyor. Google bu maddenin kendisine lisans ücreti ödemek veya küçük parça göstermemek dışında bir çözüm sunmadığına inanıyor.
Google haberlerden küçük parça göstermemesi durumunda arama sonuç sayfalarının neye benzeyeceğini örnek ekran görüntüleriyle de anlatıyor. İlk olarak Search Engine Land sitesi tarafından yayınlanan örnek görüntüler, Avrupa Birliği sınırları içindeki bir internet kullanıcısının “son dakika haberleri” için arama yaptığında göreceği sonuç içermeyen ve sadece haber sitelerinin açıklamasız bağlantılarının bulunduğu sayfayı gösteriyor. Bu sayfada çeşitli zaman etiketleri bulunsa da, içerikle ilgili kısa açıklama, başlık ve resim gibi bilgiler yer almıyor.
Google geçtiğimiz ay haberlerden sorumlu başkan yardımcısı Richard Gingras’ın imzasını taşıyan bir blog yazısıyla 11. maddeye yönelik yaklaşımını anlatmıştı. Bu maddenin getireceği faydaların büyük yayıncıların işine yarayacak şekilde yorumlanabileceğini belirten şirket, kendisinin de lisans ücreti öderken kazanan ve kaybedenleri seçmek zorunda kalabileceğini ifade etmişti. Hâlihazırda 80 binden fazla yayıncının Google Haberler platformunda bulunduğunu belirten şirket, yönergenin yasalaşması durumunda bu sayının ciddi ölçüde azalacağını ifade etti.
The Verge sitesine konuşan dijital haklar grubu EDRi’nin kıdemli politika danışmanı Diego Naranjo, Google’ın ekran görüntüsü paylaşarak bir tür korkutma taktiği uygulamaya çalışacağını belirtti. Google’ın 11. maddenin kendisi üzerindeki olumsuz etkilerini göstermeye çalıştığını söyleyen Naranjo, şirketin paylaştığı ekran görüntüleriyle karşılaşmanın ihtimaller arasında olduğunu belirtmeyi de ihmal etmedi.
Google ve Avrupa Birliği arasındaki ipleri geren Telif Hakkı Yönergesi, bugün Avrupa Parlamentosu’nda onaylanacak. Parlamentonun onay vermesi durumunda 21 Ocak’ta Parlamento ve Konsey arasında bir görüşme daha gerçekleşecek ve mart ayında bir oylama daha yapılacak. Burada da onayın verilmesi durumunda AB üyesi ülkeler 2021’den itibaren yeni yasayı yerel yasalarına entegre edecek.
