Firefox’un salı günü yayınlanan sürüm 109 güncellemesi, bazı reklam engelleyici yazılımı geliştiricilerini sinirlendirdiği için, Google Chrome’a uyarlandığında yıllarca tartışmalara yol açan yeni bir uzantı sistemini içeriyor. Ancak Mozilla, Firefox 109 sürümünün kullanıcıların “en etkili gizlilik araçlarına” ve reklam engelleyicilere erişmesine izin verirken, geliştiricilerin yazılımlarını tarayıcılar arasında kolayca taşımasına olanak tanıyan çapraz uyumluluğu korumaya devam edeceğini vadediyor.
Bu arada Google, reklam engelleyicilerin eskisi gibi çalışmasına izin veren sistemin fişini çekmemiş olsa da, kullanıcıların bunun olma tehdidiyle uğraşması gerekiyor. Google’ın şu anda, reklam engelleyicilerinin çalışmasına izin veren sistemi açık tutup tutmayacağı belirsizliğini koruyor.
Yeni uzantı sistemini detaylandıran bir blog yazısında Mozilla, hem Chrome hem de Firefox için uzantı geliştiren kişiler için işleri çok daha kolay hale getirmek için Manifest Sürüm 3’ü benimsediğini söylüyor. Ancak, bunun uygulanmasının büyük ölçüde çapraz uyumlu olması amaçlanmış olsa da kuruluş, başta güvenlik ve gizlilik olmak üzere “bazı kritik alanlarda” yaklaşımının Google’ınkinden farklı olduğunu söylüyor.
Google, 2021’de Chrome’a Manifest V3’ü eklediğinde bu alanlara da atıfta bulunarak attığı adımı “kullanıcı güvenliği ve gizliliğinin arkasındaki felsefedeki değişimin parçası” olarak nitelendirmişti. Ancak güncellemedeki değişikliklerden biri, bazı popüler içerik ve reklam engelleme uzantılarındaki çeşitli özellikleri, belirli ağ isteklerini (izleyiciler, reklamcılar veya başkaları için) engellemek için kullandıkları bir unsuru kaldırarak bozdu.
Mozilla’nın Manifest V3 sürümü Google kaldırdığı unsuru korurken daha sınırlı değişim için destek eklemesidir. Bu, içerik engelleyici geliştiricilerin uzantılarının yeni (ve potansiyel olarak daha sınırlı) sürümlerini oluşturmak zorunda kalmamasını sağlayacak ve diğer geliştiricilerin çok platformlu uzantılar yazmasını kolaylaştıracaktır.
Tabii ki, bu yaklaşımın dezavantajları vardır. Mozilla, geçen yıl bu özelliği bırakmanın güvenlik riskleri barındırabileceğini kabul etmişti. Görünüşe göre kuruluş, “uzantılar için en önemli kullanım durumlarından biri” olarak nitelendirdiği içerik engellemeyi koruma riskine değer olduğuna inanıyor.
Electronic Frontier Foundation gibi gizlilik savunucuları ve Ghostery gibi içerik engelleme uzantılarının arkasındaki geliştiriciler muhtemelen aynı fikirde olmalıdır. Her ikisi de Google’ın Manifest V3 sürümünü gizlilik için kötü olduğunu söyleyerek kınamıştı. Uzantı sistemi Chrome’un mevcut sürümlerinde olsa da, Google geri adım attı ve geçen yılın sonlarında şirket, önümüzdeki yaz Manifest V2 desteğini kapatma planlarını gözden geçirdiğini duyurdu. Bu, insanların engelleyicilere erişimini kesecekti. Şirket, V3’e geçmeyerek yeni kısıtlamalardan kaçınıyor.
Yine de Mozilla’nın, tam özellikli içerik engelleyicilere izin veren bir Manifest V3 sürümünü uygulama vaatlerini yerine getirdiğini ve aynı zamanda Google’ın sürümüyle birlikte gelen birçok önemli iyileştirmeyi de eklediğini görmek güzel olarak nitelendirilebilir. Bu, Google’ın çoğu zaman web’de gezinme işlevinde tekel konumunda olduğu göz önüne alındığında özellikle dikkat çekicidir. Chrome açık ara en popüler internet tarayıcısı ve hatta Microsoft Edge, Brave ve Opera gibi “alternatif” tarayıcılar bile onun teknolojisinden güç alıyor.
Firefox 109 sürümünde uzantılar için de bir yenilik var
Ayrıca Firefox 109, tarayıcı eklentilerinizi araç çubuğundan yönetmenize olanak tanıyan bir uzantı düğmesi sunuyor. Panelin özelliklerinden biri, bir uzantının belirli bir web sayfasında hangi izinlere sahip olduğunu hızlı bir şekilde görmenize ve hatta uzantı destekliyorsa potansiyel olarak bunları yönetmenize izin vermesidir.
