Facebook, ABD Federal Ticaret Komisyonu (FTC) tarafından Cambridge Analytica skandalı nedeniyle 5 milyar dolar cezaya çarptırıldı. Uzun bir soruşturma sonucunda, taraflar arasında karşılıklı anlaşmayla kesilen cezanın Facebook’un kullanıcılarına yönelik olası etkileri sizler için sıraladık.
Facebook ve FTC neden uzlaştı?
FTC; Facebook’un kullanıcı verilerini üçüncü taraflardan korumayarak, güvenlik için verilen telefon numaraları üzerinden reklam sunarak ve yüz tanıma yazılımının varsayılan olarak kapatıldığını söyleyerek yasalara aykırı hareket ettiğine hükmetti. Sosyal ağ, bu ihlâller nedeniyle 5 milyar dolar ceza ödeyecek. Söz konusu ceza, FTC’nin bugüne kadar kestiği en büyük ikinci ceza olma özelliğini taşıyor. Taraflar arasında varılan anlaşma, Facebook’un önüne uyması gereken yeni kurallar da koyuyor.
The Washington Post‘un haberine göre, FTC 5 milyar dolarlık cezayı büyük ölçüde partiler arası uzlaşmayla aldı. Bazı Demokrat Parti üyeleri ise kesilen cezanın yetersiz olduğunu savundu. Facebook, FTC’ye ek olarak, ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu’na (SEC) da 100 milyon dolar ceza ödeyecek.
Bu ceza sizi nasıl etkileyecek?
Facebook’a kesilen 5 milyar dolarlık ceza, kullanıcıları doğrudan etkilemeyecek. Ancak sosyal ağın operasyonlarına yönelik bazı kısıtlamalar da yürürlüğe girecek. Bu kısıtlamalar doğrultusunda; CEO Mark Zuckerberg, gizlilikle ilgili konularda tek başına karar alamayacak.
Facebook’un yapması gereken belli başlı değişiklikler şunlar:
- Facebook’un yönetim kurulu, gizlilik uygulamalarının takibi için yeni bir komite kuracak.
- Facebook, 500 veya daha fazla kullanıcıyı etkileyen veri ihlâllerini FTC’ye bildirecek.
- Şirketin CEO’su ve uyumluluk sorumluları, her çeyrekte gizlilik değerlendirmeleri yapacak.
Facebook’un bundan böyle her yeni ürün veya servisini gizlilik değerlendirmesinden geçirmesi gerekiyor. Söz konusu değerlendirmelerin, her çeyrek CEO Mark Zuckerberg ve bağımsız bir denetçiye sunulması da zorunluluklar arasında bulunuyor. Bu süreç gereğince, Facebook’un veri toplayan uygulama ve üçüncü taraf geliştiricilerden amaç ve kullanım sertifikası da alması gerekiyor.
Yeni kurallar, Facebook’un yüz tanıma yazılımını da etkiliyor. Şirketin artık yeni yüz tanıma modelleri geliştirebilmesi için izin alması gerekiyor. Facebook’tan konuyla ilgili olarak yayınlanan blog yazısında, anlaşmanın şirketin işleyişinde belirgin bir değişiklik yaratacağı ve ürün gelişiminde katkısı olan tüm kullanıcılara ekstra bir sorumluluk yükleyeceği ifade edildi.
Bu ceza Facebook için bir kazanım mı?
Facebook’un pratikleri konusunda her çeyrekte düzenli şekilde bilgi veren üçüncü taraf geliştiricilere veri sağlaması konusunda ortada bir sınır bulunmuyor. Bu da kesilen cezanın ve uzlaşma anlaşmasının yararlılığını sorgulamaya açıyor.
FTC üyelerinden Rohit Chopra, kesilen cezanın iyi bir manşet verdiğini, ancak Facebook’un pratiklerine yönelik somut bir kısıtlama getirmediğini savundu. Chopra, kısıtlama olmamasının da bugüne kadarki ihlâlleri oluşturan zemini koruduğunu iddia etti. Bir diğer FTC üyesi Rebecca Kelly Slaughter ise komisyonun Facebook’u dava etmesi gerektiğini dile getirdi. Slaughter, bu denli büyük şirketlerin yöneticilerinin aldıkları kararlar ve eylemlerinden sorumlu tutulmaları gerektiğini belirtti.
Anlaşmayı makul bulan FTC üyeleri ise, yeni kısıtlamalar sayesinde bireysel ve kurumsal hesap verilebilirliğin arttığını ve hataların eskiye kıyasla çok daha çabuk düzeltileceğini savundu.
Facebook için tüm dertler bitti mi?
Facebook için yasal süreçler henüz sona ermiş değil. ABD Adalet Bakanlığı, aralarında Facebook’un da bulunduğu büyük teknoloji şirketleri hakkında rekabeti engelleme iddiasıyla bir soruşturma başlattı. Bakanlığın açıklamasında Facebook’un ismi doğrudan geçmese de, sosyal ağ soruşturmanın taraflarından biri olduğunu doğrulamıştı.