Jailbreak edilmiş iPhone’lara özel bir iOS uygulama mağazası olan Cydia’nın yaratıcısı yeni bir dava açtı. Davacı Apple’ın App Store’u kurarken Cydia’yı ve diğer rakiplerini saf dışı bırakan, rekabete aykırı taktikler kullandığını iddia ediyor.
Apple, davacının iddiasına göre, “kullanıcıları, tüm rekabeti ortadan kaldırmak için App Store’dan başka hiçbir iOS uygulama dağıtım hizmetini kullanmamaya zorlayarak iPhone’u kendisine daha da yaklaştırdı. Davacı şirket bir jüri davası ve belirtilmemiş parasal tazminat talep ediyor: “Bu dava, Apple ile adil bir şekilde rekabet etmek isteyenlere iOS uygulama dağıtımı ve iOS uygulaması ödeme işlemleri için pazarları açmayı ve Apple’ın neden olduğu muazzam zararları geri almayı hedefliyor.”
Yazılım geliştiricisi Jay Freeman, daha Apple App Store’u kurmadan önce, 2007’de Cydia’yı kullanıma açmıştı. App Store’un açılmasından sonra Cydia, kullanıcıların Apple tarafından onaylanmamış uygulamaları, ince ayarları ve yazılımları yüklemesinin bir yolu hâline geldi. Dava, ilk iPhone’ların işlevsellik bakımından sınırlı olduğunu ve “yalnızca bir avuç Apple uygulaması” ile geldiğini ve üçüncü taraf yazılımları veya ek uygulamaları yükleyemediklerini iddia ediyor. Dava metnine göre, yıllar geçtikçe Apple, iPhone’ları jailbreak yapmayı zorlaştırdı ve geliştiricilerin Apple dışı uygulama mağazalarını kullanmalarını engelledi. Cydia, 2018’de yeni uygulama alımları durdurmuştu.
Cydia’nın davası, Apple’ın artık iOS yazılım dağıtımı üzerinde tekel sahibi olduğunu iddia ediyor. Dava dilekçesine göre, “Apple’ın rekabete aykırı şekildeki sahipliği ve iOS uygulama dağıtımı üzerinde yasadışı bir tekeli sürdürmesi olmasaydı, bugün kullanıcılar gerçekten iOS uygulamalarını nasıl ve nerede bulacaklarını ve elde edeceklerini seçebileceklerdi ve geliştiriciler kendi seçecekleri iOS uygulama dağıtıcısını kullanabileceklerdi.”
Apple, davayı gözden geçirmeyi planladığını ve insanları güvenliklerini nedenleriyle iPhone’larını jailbreak etmesini caydırmaya devam ettiğini söylüyor. Antivirüs şirketi Norton tarafından yapılan bir 2019 araştırması, Apple’ın App Store’da hangi uygulamalara izin verildiğine ilişkin katı denetimlerinin iOS cihazlarını, daha popüler açık kaynaklı Android işletim sistemini çalıştıranlardan biraz daha güvenli hale getirdiğini ortaya çıkarmıştı. Ancak ABD Telif Hakkı Bürosu, iPhone’da jailbreak işleminin yasa dışı olmadığını belirlemişti.
Apple’a App Store nedeniyle sektörden gelen eleştiriler
Cydia, Apple’ın uygulama mağazasıyla rekabete aykırı davranışlarda bulunduğunu iddia eden en son şirket oluyor. Geçtiğimiz ağustos ayında Epic Games, Apple’ın yüzde 30’luk komisyon ücretini atlatmak amacıyla popüler Fortnite oyununda yeni bir doğrudan ödeme sistemi açmıştı. Apple, kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle Fortnite‘ı App Store’dan çıkardı. Daha sonra da Epic, iPhone üreticisinin antitröst yasasını ihlal ettiğini iddia ederek Apple’a karşı bir hukuk davası açtı.
Bir yargıç, Apple’ın Epic’in Unreal Engine platformuna misilleme yapmasını önlemek için bir ihtiyati tedbir kararı verdi, ancak Apple’ın App Store’unda Fortnite‘ı geri getirmesini sağlayacak bir emri vermeyi reddetti. Apple, iOS App Store ile olan sözleşmesini ihlal ettiği iddiasıyla Epic’ten tazminat talep edeceğini söyledi.
Geçtiğimiz eylül ayında Epic, Spotify, Basecamp, Match Group, Tile, Blix ve Deezer da dahil olmak üzere Apple’ı eleştiren birkaç şirket, “Uygulama işletmeleri için eşit bir oyun alanı oluşturmak ve insanlara cihazlarında seçim özgürlüğü vermek amacıyla Uygulama Adaleti için Koalisyonu oluşturmuştu.
