Büyük Hadron Çarpıştırıcısı’nda görevli bilim insanları bulması meşhur Higgs parçacığından daha zor olan nadir parçacık ayrışmasını tespit ettiklerini açıkladılar. Bu tuhaf B mezonu meşhur Higgs bozonu kadar meşhur olmasa da, parçacık fiziğinin Standar Modeli içinde önemli bir rol oynuyor.
On yıllar boyunca parçacık fiziği Standart Model ile yönetiliyor, fizikçiler bütün atom altı parçacıkları bu sayede sınıflandırıyor, henüz gözlenmemiş parçacıklar ve süreçler hakkında tahminlerde bulunuyor. Higgs bozonunun varlığı en meşhur örneklerden biri olarak gösteriliyor.
Mezonlar da atom altı seviyedeki parçacıklar arasında yer alıyor. Standart Model tuhaf B mezonlarının üretilen her 1 milyar tuhaf B mezonunun ve 10 milyar tuhaf olmayan B mezonunun dördü oranında ayrışması gerektiğini öngörüyor.
CMS ve LHCb ekipleri tuhaf B mezonlarının ayrışmasını ilk kez saptamış ve Standart Modeli doğrulamış oldular. Ne var ki, tuhaft olmayan B mezonunun ayrışma hızı Standart Modelin tahminin dört kat fazlası oranında çıkıyor. Henüz tespit edilen parçacık miktarı fazla olmadığı için, Standart Model tam anlamıyla doğrulanmış olmuyor.
Zaten Standart Modelin doğrulanması tamamen iyi haber sayılmaz. Fizikçiler Standart Modelin eksik olduğunu uzun zamandır biliyor. Karanlık enerji, karanlık madde veya evrenin neden karşı madde yerine maddeden yapıldığı gibi temel soru ve kavramlar henüz açıklığa kavuşmuş değil. Yine de, Standart Modelden türetilen veriler daha iyi bir teorinin geliştirilmesi yönünde yol açabilir.
Mezonla ilgili veri 2011 ve 2012 yıllarında toplanmıştı. Büyük Hadron Çarpıştırıcısı geçtiğimiz günlerde, yapılan güncellemenin ardından yeniden çalıştırılmıştı. Gelecek yeni veriler Standart Modelin kaderini belirlemede önemli rol oynayabilir.
