28 Nisan 2025 Pazartesi günü, İspanya, Portekiz ve Fransa’nın bazı bölgelerinde meydana gelen elektrik kesintisi, yaşamın her alanını etkiledi. Tüm ülkelerde özellikle ulaşım ve iletişim altyapılarında ciddi aksaklıklar yaşandı. Kesinti, Madrid, Barselona, Valencia, Lizbon ve Porto gibi önemli kentlerde hayatı durma noktasına getirdi. Türkiye saatiyle 13.30’da başlayan kesinti, ilk anlardan itibaren şehirlerin ana arterlerinde karmaşaya yol açtı.
İspanyol elektrik iletim sistemi operatörü Red Eléctrica, arızanın Avrupa genelindeki elektrik şebekesinde meydana gelen bir dengesizlikten kaynaklandığını belirtti. Şirket, kuzey, güney ve batı bölgelerdeki bazı trafo merkezlerinde elektrik arzını yeniden sağladıklarını duyurdu. Bununla birlikte, ülke genelinde elektriğin tamamen geri gelmesinin altı ila on saat sürebileceği açıklandı. Fransa’nın elektrik iletim sistemi operatörü ise, Bask bölgesinde elektrik arzının yeniden sağlandığını bildirdi.
Portekiz’deki REN adlı enerji şirketi, sorunun Avrupa elektrik sistemindeki çok yüksek gerilim hatlarında yaşanan arızalardan kaynaklandığını ifade etti. Şirket, kesintinin ayrıca “nadir görülen atmosferik bir olay” olan “indüklenmiş atmosferik titreşim” nedeniyle oluştuğunu belirtti. Bu anomalilerin, İspanya’daki aşırı sıcaklık değişimleri sonucunda çok yüksek gerilim hatlarında oluşan olağandışı salınımlar olduğunu açıkladı. Tam elektrik dengesinin sağlanmasının bir haftaya kadar sürebileceği bildirildi.
Madrid ve Lizbon’da acil durum planları devreye alındı
Madrid’de şehir içi ulaşım sistemlerinin durması nedeniyle belediye acil durum planı PEMAM etkinleştirildi. Trafik lambalarının çalışmaması nedeniyle polis ekipleri kavşaklarda yoğun çalışma yürüttü. Lizbon’da ise ülke genelindeki trafik lambaları devre dışı kalınca, sürücülere yolculuklarını ertelemeleri tavsiye edildi. Havalimanlarında ise jeneratörler sayesinde asgari hizmet sunulabildi.
Madrid’de devam eden Madrid Açık Tenis Turnuvası, elektrik kesintisi nedeniyle durduruldu. Turnuva organizatörleri, elektriğin tamamen sağlanmasının ardından maçların yeniden planlanacağını belirtti. Bunun yanında, Barajas Havalimanı’nda uçuş operasyonlarında da gecikmeler yaşandı. Ancak acil iniş ve kalkışlarda öncelik verilerek aksama en aza indirildi.
Portekiz polisi, trafik ışıklarının ülke genelinde devre dışı kaldığını ve Lizbon ile Porto’daki metro hatlarının çalışmadığını açıkladı. Tren seferlerinin de tamamen durdurulduğu bildirildi. Fransa’nın güneyinde, Perpignan ile Narbonne arasında çıkan yangının kesintiyle doğrudan ilişkili olmadığı ifade edildi. Ancak bölgedeki sıcaklık değişimlerinin elektrik hatlarında yüklere neden olduğu vurgulandı.
Portekiz Başbakanı Luis Montenegro, kriz yönetim ekibini toplayarak durum değerlendirmesi yapılmasını sağladı. Tüm kamu kurumlarına, hizmetlerin kesintisiz sürmesi için yedek enerji kaynaklarını devreye alma talimatı verildi. Bu kapsamda hastaneler, jeneratörler sayesinde acil servis hizmetlerini aksatmadan sürdürebildi. Ne var ki, planlı ameliyatlar ve bazı poliklinik hizmetleri ertelenmek zorunda kaldı.
Mobil şebekelerde ve internet erişiminde de yaygın kesintiler gözlendi. Bu durum, hem bireysel kullanıcıların hem de kurumların iletişimde büyük güçlükler yaşamasına yol açtı. Bankacılık sistemleri ve online işlemler de elektrik kesintisinden doğrudan etkilendi. Özellikle sabah saatlerinde elektronik ödeme sistemlerinde aksaklıklar görüldü.
Red Eléctrica yetkilileri, kesintinin tamamen giderilmesinin altı ila on saat sürebileceğini açıkladı. İlk aşamada kuzey, güney ve batı bölgelerinde elektrik arzının kademeli şekilde geri geldiği bildirildi. Buna rağmen, tam kapasiteye ulaşmanın zaman alacağı resmi açıklamalarda yer aldı. Yetkililer, vatandaşların elektrik kullanımında tasarruflu davranmalarını önerdi.
