Avrupa Birliği (AB), teknoloji sektöründe devrim niteliğinde bir düzenlemeye imza atıyor. Elektronik atıkları azaltmak ve tüketicilere daha uyumlu bir şarj deneyimi sunmak amacıyla başlatılan USB-C zorunluluğu, 28 Aralık 2024 itibarıyla, yani bugün yürürlüğe giriyor. Bu düzenleme, akıllı telefonlardan taşınabilir hoparlörlere kadar pek çok cihazı kapsarken, yalnızca cihaz tarafındaki şarj girişlerini kapsaması dikkat çekiyor. Buna karşılık, şarj adaptörlerinin bağlantı türleri bu regülasyonun dışında bırakılmış durumda.
Yeni kurallar, AB’nin “Ortak Şarj Çözümü” adı verilen 2022/2380 sayılı Direktifi çerçevesinde geliştirildi. İlk olarak 7 Haziran 2022’de kabul edilen bu direktif, Ekim 2022’de resmiyet kazandı ve üye ülkelerden, düzenlemeyi ulusal yasalara entegre etmeleri istendi. Sonuç olarak, bu tarihten itibaren USB-C bağlantısı olmayan cihazların satışına izin verilmeyecek. Dizüstü bilgisayarlar ise istisna teşkil ederek 28 Nisan 2026’ya kadar uyum sağlamak zorunda kalacak.
USB-C’deki yeni dönem teknolojiyi ve tüketiciyi nasıl etkileyecek?
Düzenleme, özellikle “radyo ekipmanı” olarak sınıflandırılan cihazları hedef alıyor. Bu kapsamda, akıllı telefonlar, tabletler, dijital kameralar, kulaklıklar, taşınabilir oyun konsolları, navigasyon sistemleri ve daha birçok ürün yer alıyor. Bunun yanı sıra, dronlar gibi bazı cihazların ise gri alanda kalması, uygulama kapsamının gelecekte genişletilebileceğine işaret ediyor. AB, bu tür cihazların düzenlemeye dahil edilip edilmeyeceğine dair değerlendirmelerin devam edeceğini vurguluyor.
Öte yandan, düzenlemenin yalnızca kablolu şarj sistemlerini kapsadığı, kablosuz şarj teknolojilerinin şu an için kapsam dışı bırakıldığı görülüyor. Ne var ki, AB Komisyonu, gelecekte kablosuz şarj çözümleri konusunda da uyumlaştırmayı hedeflediğini açıkladı. Böylelikle, tüketicilerin farklı şarj sistemleri arasında yaşadığı karmaşa daha da azalabilir.
Hızlı şarj standartlarının uyumlaştırılması, düzenlemenin önemli bir diğer boyutunu oluşturuyor. AB, hızlı şarjı, voltajı 5 volt, akımı 3 amper veya gücü 15 watt’ı aşan sistemler olarak tanımlıyor. Bu standartları karşılayan cihazların USB Güç Dağıtımı (USB PD) protokolü ile uyumlu olması zorunlu kılınıyor. Bu sayede, kullanıcılar farklı cihazlarını aynı şarj cihazı ile maksimum hızda şarj edebilecek. Örneğin, OnePlus ve OPPO gibi markaların tescilli şarj teknolojilerinin de USB PD ile uyumlu hale gelmesi gerekiyor.
Şarj adaptörlerinin cihaz kutularından çıkarılması ise düzenlemenin diğer bir yeniliği. Bu uygulama, kullanıcıların gereksiz yere aynı türde şarj cihazları biriktirmesini önlemeyi hedefliyor. Böylelikle, atık miktarının azaltılması ve çevresel sürdürülebilirliğin artırılması amaçlanıyor. Apple gibi bazı üreticiler, şarj adaptörlerini kutu içeriğinden çıkarmaya çok daha önceden başlamış olsa da, bu uygulama AB genelinde standart hale gelecek. Buna ek olarak, cihaz kutularında adaptör olup olmadığını gösteren yeni etiketleme sistemleri de kullanıcıları bilgilendirme amacı taşıyor.
Düzenlemenin uygulanabilirliği noktasında ise sorumluluk üye ülkelere bırakılmış durumda. Her ülke, piyasa denetimlerini kendisi yürütecek ve uyumsuz ürünlerin piyasadan çekilmesini sağlayacak. Büyük üreticilerin bu kurallara uyması beklenirken, küçük ve orta ölçekli üreticiler için geçiş sürecinin zorlu geçebileceği tahmin ediliyor. Ancak bu tür düzenlemeler, genellikle daha küçük ölçekli firmaların AB pazarında rekabet etme şartlarını zorlaştırabilir.
Tüm bu değişikliklerin teknoloji sektöründe nasıl bir dönüşüm yaratacağını zaman gösterecek. USB-C standardı, halihazırda birçok cihazda benimsenmiş olsa da, AB’nin bu hamlesi sayesinde standartlaşma süreci hızlanabilir. Öte yandan, düzenlemenin uzun vadede yeni teknolojilerle ne derece uyumlu olabileceği ve tüketicilere nasıl fayda sağlayacağı dikkatle izlenecek. Şurası kesin ki, bu hamle, elektronik atıkların azaltılması ve tüketici deneyiminin iyileştirilmesi noktasında önemli bir adım olarak görülüyor.
