Avrupa Parlamentosu’na sunulan yeni bir yasa tasarısı, çalışan robotları “elektronik kişi” olarak tanımlamayı teklif ediyor. Söz konusu tasarı kapsamında robot sahiplerinin robotlar için sosyal güvenlik ödemesi yapması da öngörülüyor. Bu ay içinde parlamentoya sunulan yasa tasarısı, robot teknolojisi yaygınlaştıkça ve daha akıllı hâle geldikçe Avrupa’nın yeni robotik işgücünün karşılaşabileceği sorunları çözmeyi amaçlıyor.
Teklifte giderek artan otomasyonun vergilendirme ve yasal sorumluluk gibi konularda yeni çerçeveler için ihtiyaç oluşturduğu belirtildi. Ancak Reuters’in haberine göre, söz konusu yasa teklifi şimdiden bazı robotik şirketlerinin tepkisine yol açtı.
Otomasyonun ve yapay zekanın yükselişi Avrupa’da ve dünyanın diğer yerlerinde çeşitli endişeleri beraberinde getirdi. Bu durumun işsizlik, eşitsizlik ve sosyal güvenlik sistemleri gibi konularda ekonomik etki yaratması bekleniyor. Bu endişeleri yasal bir çerçeve eşliğinde çözmeyi planlayan teklif, sofistike robotları “elektronik kişi” olarak tanımlamayı öneriyor. Söz konusu tanım, robotlara bazı hakların yanı sıra bazı yükümlülükler de getirecek.
Avrupa Birliği, yasa teklifinde şirketlere insanlar yerine robotları çalıştırarak sosyal güvenlikten tasarruf ettikleri parayı kullanmaları konusunda da öneriler sunuluyor. Tasarıda bir Avrupa robotik idaresinin kurulması ve gerekli teknik, etik ve mevzuatsal uzmanlığın sağlanması gerektiği belirtiliyor. Teklife göre, tüm otonom robotlar merkezi bir kayıt sistemi altına alınacak. Yükümlülükleri fonlarla sağlanacak. Tasarıya göre robot sahiplerinin ve üreticilerinin robotlarını sigortalaması da gerekiyor.
Avrupa Birliği tasarısı üreticilerin tepkisini çekti
Önemli robot üreticilerini temsil eden Alman ticaret grubu VDMA ise henüz bu tarz bir yasal çerçeve oluşturmak için erken olduğunu belirtti. VDMA, yasal çerçevenin inovasyonu baltalayabileceğine de dikkat çekti. Kurumun robotik çalışmalardan sorumlu direktörü Patrick Schwarzkopf, bu tarz bir çerçevenin 50 yolda oluşabileceğini, 10 yılın ise erken bir süre olduğunu belirtiyor. Schwarzkopf, yasa tasarısının bürokratik olduğunu vurgulamayı da ihmal etmedi.
Yasa tasarısının raportörü Lüksemburglu parlementer Mady Delvaux, konuya ilişkin olarak yaptığı açıklamada ABD, Çin, Güney Kore ve Japonya’nın bu konuda çok somut projeler geliştirdiğini belirtti. Delvaux, gerekli yasal düzenlemenin gecikmesi durumunda pazarın Avrupa dışından gelen robotların kontrolüne gireceğini sözlerine ekledi.
