Astronot olmanın cazip bir meslek gibi görünmesine rağmen, aslında pek çok zorluğu ve fedakarlığı beraberinde getirdiği bilinmelidir. Astronotlar, Dünya’dan ve sevdiklerinden haftalar veya aylar boyunca uzak kalmak zorunda kalır. Yerçekimsiz ortamda çalışmanın zorluklarına ek olarak, hijyenik olmayan koşullara da katlanmak durumundadırlar. Hatta, bazen geri dönüştürülmüş atık su içmek zorunda kalabilirler. Ancak bu durum, gelecekte değişebilir.
Weill Cornell Medicine ve Cornell Üniversitesi’nden bilim insanları tarafından geliştirilen yeni bir uzay kıyafeti, astronotların uzay yürüyüşlerini hem hijyenik hem de daha konforlu hale getirecek şekilde tasarlandı. Bu yenilikçi uzay kıyafeti, ünlü bilim kurgu yazarı Frank Herbert’in “Dune” romanlarından esinlenerek oluşturuldu. “Dune” evreninde, askerler su kaynaklarının son derece kısıtlı olduğu çöl gezegeni Arrakis’te hayatta kalmak için “stillsuit” adı verilen özel kıyafetler giyerler. Bu kıyafetler, vücutlarından salınan nemi toplayarak tekrar içilebilir suya dönüştürür.
Gerçek dünyada ise, yeni geliştirilen uzay kıyafeti, astronotların idrarını geri dönüştürerek içilebilir suya dönüştürmeyi amaçlıyor. Bu kıyafetler, sırt çantasında taşınan ve vakum tabanlı bir harici kateter ile birleşik ileri-geri ozmoz ünitesine sahip bir filtreleme sistemi içeriyor. Bu sayede, astronotların idrarı, uzay yürüyüşleri sırasında tekrar içilebilir suya dönüştürülerek hijyen ve konfor sağlanacak.
Weill Cornell Medicine ve Cornell Üniversitesi araştırma ekiplerinin bulguları, “Frontiers” adlı bilimsel dergide yayımlandı. Bu yenilikçi uzay kıyafeti, gelecekteki NASA görevleri için önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Özellikle, önümüzdeki iki yıl içinde Ay’ın güney kutbuna iniş yapacak Artemis II ve Artemis III misyonları için büyük bir potansiyele sahip. NASA ve Axiom Space, bu ay görevleri için halihazırda bir uzay kıyafeti tasarımını onayladı. Ancak, yeni filtreleme sistemi bu kıyafetlere entegre edilebilir.
Mars’a yapılacak insanlı uzay misyonları da dikkate alındığında, bu yeni kıyafetlerin önemi daha da artıyor. Mars yüzeyinde uzun süreli görevler sırasında astronotların hijyenik ve rahat kalmaları, görev başarısı açısından kritik bir rol oynayacak. Yeni kıyafetler, astronotların susuzluklarını gidermenin yanı sıra, hijyenlerini de sağlayacak.
NASA’nın 1970’lerden beri kullandığı geleneksel uzay kıyafeti tasarımı, sadece süper emici bir polimer içeriyor. Bu polimer, astronotların idrarını emiyor ancak hijyen ve konfor açısından yetersiz kalıyor. Bu eski atık sistemi, astronotlar arasında idrar yolu enfeksiyonları (UTI) ve gastrointestinal problemler gibi sağlık sorunlarına yol açtı. Yeni tasarlanan kıyafetler ise bu sorunları ortadan kaldırmayı hedefliyor.
Henüz NASA, Weill Cornell Medicine ve Cornell Üniversitesi’nin yeni uzay kıyafeti tasarımını resmi olarak kabul etmedi. Ancak, Uluslararası Uzay İstasyonu’nda uzun süreli bir uzay yürüyüşü yapan astronotların, bu yeni sistemin ne kadar gerekli olduğunu fark etmeleri muhtemel. Bu yeni kıyafetlerin sağladığı hijyen ve konfor, uzayda geçirilen süreyi daha dayanılır hale getirebilir.
