Apple ve Google, yeni tip koronavirüs salgınının takibi amaçlı iş birlikleriyle ilgili birtakım teknik detayları paylaştı. Veri şifreleme, API ve Bluetooth spesifikasyonları hakkında bilgiler verildi.
Bir cihazın yeniden tanımlanmasını sağlayan küçük veri parçacıklarını içerek Bluetooth meta verileri şifrelenecek. Bir akıllı telefonu tanımlayan anahtarlar da her gün rastgele oluşturulacak. Sistem bir kişinin başka bir kişiyle olan temasını 30 dakikadan daha fazla süreyle ölçmeyecek. Sistem, veri şifrelemesi için AES’i (Gelişmiş Şifreleme Standardı) kullanacak.
Kamuoyunu projenin gizliliği ihlâl etmediği konusunda ikna etmek önemli. Çünkü bu tür bir temas takibi, nüfusun büyük bir çoğunluğunun kimlerle temas ettiğinin akıllı telefon tarafından kayıt alınması için rıza göstermesi gerekiyor. Sistem açık ve çalışır hâlde olduğu zamanda, Android veya iOS kullanıcıları Kovid-19 hastası olan birisinin yakınına geldiğinde telefonlarına bildirim gelecek. Tabii ki, hasta kişinin de bu Bluetooth izleme sistemine katılmak için onay vermiş olması gerekiyor.
Belki de Apple ve Google, kamuoyunun güvenini kazanma düşüncesiyle bu sistemin adını değiştirdi. Daha önce “temas takibi” olarak adlandırılan bu sistem şimdi “maruz kalma bildirimi” olarak adlandırılıyor.
Sistemin hayata geçirilmesi kademeli ve fazlar hâlinde olacak. Google ve Apple gelecek hafta halk sağlığı uygulamaları geliştiricileri için bir ön sürüm yayınlayacak. Bu, özelliğin kullanıcılar için hazır olduğu anlamına gelmiyor. Ancak geliştiriciler yeni API’ları destekleyen işletim sistemi güncellemesinin çekirdek versiyonunu test etmeye başlayabilecekler. Apple ve Google, API’daki yeni işlevlerin geliştiricilere, iki telefonun etkileşim için fiziksel olarak ne kadar süre boyunca ve mesafede yakın olması gerektiği konusunda seçim şansı tanıyacağını kaydetti.
Google ve Apple’ın API’sinin mayıs ayı ortalarında çıkması bekleniyor. O zaman daha geniş kapsamlı testlere ve kamu sağlığı uygulamalarının çıkışına ortam sağlanmış olacak. Gelecek fazda ise Android ve iOS’e eklenecek arayüzler sayesinde kullanıcılar sistem seviyesinde izleme özelliğini etkinleştirme veya devre dışı bırakma imkanına sahip olacak. Şirketlerin söylediğine göre bu fazın hayata geçirilmesi birkaç ay sürecek.
Bu projenin ülkelerin halk sağlığı kurumları tarafından kullanılıp kullanılmayacağı konusunda da sorular bulunuyor. İki şirket iş birlikleri hakkında detay vermedi. Ancak aralarında halk sağlığı kuruluşlarının da bulunduğu çeşitli yatırımcılarla projeyi görüştüklerini de kaydetti.
Ülkelerin yeni tip koronavirüsün yayılımını izlemesine imkan tanıyacak kapsamlı altyapının geliştirilmesinin henüz ilk aşamalarındayız. Ancak Google ve Apple tarafından geliştirilen bu sistem ülkelerin yetkili kuruluşlarının geliştirdiği uygulamalara entegre edildiği takdirde, Kovid-19 daha iyi şekilde takip edilebilir ve sosyal hayata geçişin hızlandırılmasına katkıda bulunulabilir.
