Çevrimiçi müzik platformu pazarı her geçen gün biraz daha kalabalık hâle geliyor. Ancak pazardaki oyuncuların sayısının artması, zirvede yer alan Apple Music ve Spotify’ pek de etkilemiyor.
Daima müzik keyfi yaşamak isteyenlerin öncelikli tercihi olan iki servisin genel özelliklerini, kütüphanesi, maliyetlerini, kullanıcı deneyimlerini ve sundukları özel içerikleri sizin için mercek altına aldık.
Apple Music
Müzik kütüphanesi ne kadar büyük?
Spotify’dan yapılan açıklamaya göre, servisin kütüphanesinde 30 milyondan fazla şarkı bulunuyor. Apple Music ise abonelerine 40 milyonu aşkın şarkıya erişim imkânı sunuyor. Bunun Apple Music’e rekabette önemli bir avantaj sağladığını söylemek yanlış olmayacaktır. Özellikle “niş” şarkıları arayanlar için bu farkın belirleyici olacağı söylenebilir.
Apple Music, bir Apple ürünü olduğunu hem PC ve Mac gibi platformlarda hem de akıllı telefon ve tablet gibi taşınabilir ürünlerde gösteriyor. Servisin arayüzünde dolaşmak kullanıcıları yormuyor. Buna ek olarak, sevilen şarkılar çevrimdışıyken de dinlemek amacıyla cihazlara indirilebiliyor. Spotify’ın da aynı imkânı sunduğunu belirtmekte fayda var.
Ne kadar ödemek gerekiyor?
Spotify’da kullanıcılara hem ücretli hem de ücretsiz abonelik seçenekleri sunuluyor. Apple Music içinse böyle bir durum söz konusu değil. Apple Music’te kullanıcılardan üç aylık deneme süresinin ardından aylık bir ücret talep ediliyor.
Ekonomik açıdan bakıldığında Apple’ın bu tercihi makul görünüyor. Özellikle “özel içerikler” ile daha fazla kullanıcı çekmeyi amaçlayan şirketin ücretsiz bir model sunmaması doğal karşılanabilir. Buna rağmen, uzun soluklu bir ücretsiz kullanım modelinin olmaması Apple Music’e kullanıcı sayısını artırma konusunda sıkıntı yaşatıyor.
Ücretsiz paketlerde kullanıcılara sunulan özellikler kısıtlanıyor. Bu da servisleri uzun soluklu biçimde denemek isteyenler için sıkıntı yaratabiliyor. Ancak tüm deneyimi kısıtlı süre için ücretsiz sunmak, uzun vadede servisler adına daha dezavantajlı oluyor gibi görünüyor. Apple’ın ücretsiz deneme imkânı, Spotify’ın ücretsiz versiyonuna karşılık vermekte zorlanıyor.
Yine de, Apple Music’in Spotify’a kıyasla daha uygun abonelik paketleri sunması, şirketin çevrimiçi müzik pazarında en tepeye yerleşmek için ne kadar istekli olduğunu gösteriyor. Bireysel abonelik için kullanıcıların aylık 9,99 TL ödemesi gerekiyor. Altı kullanıcının dahil edilebildiği aile paketinin aylık ücreti ise 14,99 TL. Lisans ve yüksek lisans öğrencileri ise 4,99 TL ödeyerek Apple Music’in sunduğu imkânlardan yararlanabiliyor.
Özel olarak neler vadediyor?
Apple’ın büyük yıldızların yeni albümlerini özel olarak yayınlamak için yaptığı anlaşmalarla hem Spotify’a hem de diğer rakiplerine karşı avantaj sağlama konusunda oldukça yetenekli. Bugüne kadar aralarında Drake, Taylor Swift, Britney Spears, Frank Ocean, Future gibi isimlerin de bulunduğu pek çok dünya yıldızı, yeni albümlerini ilk olarak Apple Music üzerinde dinleyicileriyle buluşturdu. Türkiye’de ise Sezen Aksu ve Hadise gibi isimlerin son albümlerine ilk olarak Apple Music üzerinden erişilmişti. Bu durum söz konusu sanatçıların hayranı olmayanlar için bu durum pek fazla şey ifade etmese de, ciddi bir koz niteliği taşıyor. Bazı albümlerin ilk olarak sadece Apple Music’te yayınlanmasının Spotify kullanıcılarını zaman zaman mutsuz ettiği söylenebilir.
Apple Music’in özel yönlerinden birisi de Beats 1 isimli radyo. Sadece Apple Music üzerinden dinlenebilen radyo, haftanın 7 günü 24 saat boyunca yayın yapıyor. Ünlü isimlerin de program yaptığı Beats 1’ın başında ünlü radyocu Zane Lowe yer alıyor. Beats 1, Apple Music’in Spotify tarafından karşılık verilemeyen özellikleri arasında yer alıyor.
Apple Music, “Connect” adını taşıyan sosyal bir özelliği de bünyesinde barındırıyor. Sanatçılara hayranlarıyla daha yakın bir ilişki kurma imkânı veren Connect ile yeni şarkılara, kliplere ve sanatçılardan gelen mesajlara erişilebiliyor. Büyük gruplar için tasarlanmış gibi görünse de tüm sanatçılara açık bir platform olan Connect ile müzik severler hayranı oldukları sanatçı ve grupları daha yakından izleyebiliyor.
Video içerikler de Apple Music’in elinin güçlü olduğu alanlar arasında yer alıyor. iTunes entegrasyonu sayesinde Apple Music üzerinden müzik videolarını taramak ve oynatmak mümkün oluyor. Spotify’da ise böyle bir imkân bulunmuyor. Carpool Karaoke ve Planet of the Apps gibi Apple imzalı orijinal içerikler de Apple Music’in portföyünde yer alıyor. Apple Music, çeşitli sanatçılarla albümlerinin yapım süreci veya konserlerine ilişkin kısa film ve belgesel çalışmaları da yapıyor. Bugüne kadar Pink, Niall Horan, Sam Smith, Taylor Swift gibi isimlerin özel video içerikleri Apple Music kullanıcılarıyla buluştu.
Nasıl bir kullanım deneyimi sunuyor?
Apple Music’in hem masaüstü hem de mobil versiyonları estetik açıdan oldukça etkileyici görünüyor. Ancak masaüstü ve mobil arasında kullanıcı deneyimi bakımından bir uçurumun varlığından söz edilebilir. Apple Music’in Mac ve Windows versiyonları, akıllı telefon ve tabletlerdeki versiyonlarından çok daha yüksek bir kullanıcı deneyimi yaşatıyor. Bu hissiyatın oluşmasında büyük resim ve kutulardan oluşan tasarımın büyük ekranda daha iyi görünmesinin etkili olduğu söylenebilir. Çalma listeleri, özel içerikler ve iTunes kütüphanesi arasında rahat geçiş yapılabilmesi de kullanıcı deneyimini daha üst bir seviyeye taşıyor.
Bu mantıktan hareketle tasarımın tabletlerde kullanım için de uygun olduğu söylenebilir. Ekranın büyüklüğü, büyük resim ve kutuların olduğu arayüzde daha fazla içerik görmeyi sağlıyor. Bu da uygulama içinde dolaşmayı kolaylaştırıyor.
Apple Music’e akıllı telefonlar üzerinden erişildiğinde de performans veya çalışma bakımından bir sorunla karşılaşılmıyor. Ancak büyük ikonların hakim olduğu arayüzü küçük bir ekranda dolaşmaya çalışmak biraz yorucu olabiliyor.
Spotify
Müzik kütüphanesi ne kadar büyük?
Spotify’da hâli hazırda 30 milyondan fazla şarkı bulunuyor. Bu rakam Apple Music tarafından sunulan şarkı sayısının altında kalsa da, Spotify’a her gün 20 bin yeni şarkı ekleniyor. Dolayısıyla Spotify’ın önünde sonunda Apple Music ile arasındaki şarkı farkını kapatması şaşırtıcı olmayacaktır.
Sürekli olarak yeni şarkıların eklendiği Spotify, yeni albümleri ve yıldızı henüz parlamaya başlayan genç isimleri öne çıkarma konusunda oldukça maharetli. Uygulamanın her versiyonunda özel olarak hazırlanmış çalma listeleri kullanıcıları karşılarken, neredeyse her müzik kategorisinden çalma listelerinin bulunması da Spotify’ın sevilen özellikleri arasında yer alıyor. Düzenli olarak yeni listelerin oluşturulması ve mevcut listelerin güncellenmesi de Spotify’a artı puan kazandırıyor.
Haftalık Keşif, Spotify’ın en sevilen özellikleri arasında üst sıralarda yer alıyor. Servis her kullanıcısına özel olarak, onun beğenileri, tercihleri ve dinledikleri doğrultusunda bir keşif listesi hazırlıyor. Bu liste her pazartesi günü yenileniyor. Apple Music de “Sizin İçin” adını taşıyan listeleriyle benzer bir hizmet veriyor.
Ne kadar ödemek gerekiyor?
Spotify ve Apple Music arasındaki en önemli farklardan birisi de Spotify’ın ücretsiz erişim seçeneği sunması. Spotify, yıllar içinde farklı formüller denese de, sonunda yine yola mevcut modeliyle devam etmeye karar verdi.
Dileyen herkes Spotify’a bir ücret ödemeden üye olup erişebiliyor. Ücretsiz erişimi seçen kullanıcılar da servisteki her şarkıyı dinleyebiliyor. Ancak bu kullanıcılar 3-4 şarkı dinledikten sonra arada 30 saniye uzunluğunda reklamlar duyuyor. Söz konusu reklamları geçmek mümkün olmuyor.
Spotify içerikten ziyade kullanım kolaylığını artıracak özellikleri ücret karşılığında sunuyor. Bir listeyi veya albümü dinlemeye arzu edilen şarkıdan başlamak, şarkı geçme sınırlamasının olmaması, reklamsız müzik ve çevrimdışı erişim gibi imkânlardan yararlanabilmek için Spotify’ın Premium paketine geçmek gerekiyor.
Premium pakete yeni geçecek kullanıcılar için dönem dönem avantajlı kampanyalar uygulanıyor. Hâli hazırda yeni kullanıcılar üç ay boyunca 0,99 TL karşılığında Premium paketin imkânlarından yararlanabiliyor. Ancak normal koşullar altında Spotify Premium için aylık 13,99 TL ödemek gerekiyor. Aile için Premium paketi ise 20,99 TL karşılığında toplamda 6 kişiye erişim imkânı sunuyor. Öğrenci paketinin aylık abonelik bedeli ise 6,99 TL.
Özel olarak neler vadediyor?
Spotify’ın en azından şu an için özel içerik konusundaki vaatlerinin çok kuvvetli olmadığını söylemek gerekiyor. Bazı podcast’lerin tek yayıncısı konumunda olan servis, şu an için portföyünde özel içerikleri merkeze koyan bir yaklaşım içinde değil.
Spotify video konusunda yurt dışında ESPN ve Comedy Central gibi kanalların içeriklerini yayınlasa da, henüz aradığını bulabilmiş değil. Dolayısıyla şirketin mevcut stratejisini çöpe atıp yeni formüller denemesi ihtimaller arasında gösteriliyor. Spotify’ın videoyu görmezden gelmesi pek mümkün olmasa da, mevcut stratejisinin işe yaramadığı net bir şekilde anlaşılıyor.
Nasıl bir kullanım deneyimi sunuyor?
Yıllar içinde çeşitli değişimler geçiren Spotify’ın mevcut arayüzünün oldukça iyi işlediği rahatlıkla söylenebilir. Apple Music’in aksine küçük ekranlara da uygun bir tasarıma sahip olan Spotify, kullanıcıların ekranda aşağıya doğru inmeden pek çok seçeneği görmesini mümkün kılıyor. Telefona bir albüm veya çalma listesi indirirken de, tür veya sanatçı radyosu dinlerken de bu sezgisel deneyim devam ediyor.
Uygulamadaki kareler, yeni albüm ve çalma listelerini rahatlıkla ayırt etmeye yetecek büyüklükte. Buna ek olarak, uygulamanın ana ekranında kullanıcılara o ana kadar dinlediklerinden ve daha sonra dinlemek isteyebileceklerinden oluşan geniş bir içerik yelpazesi sunuluyor. Albüm kadar çok sayıda çalma listesi barındıran Spotify, kullanıcıya özel deneyim oluşturma konusunda yetenekli algoritması sayesinde stratejisinin karşılığını alıyor.
Farklı platformları eşit düzeyde benimsemesi de Spotify’ın güçlü yönleri arasında yer alıyor. Servis hem telefon hem tablet hem de masaüstünde güçlü bir arayüze sahip. Buna ek olarak, PlayStation 4 üzerinden erişilebilmesi ve Google Chromecast desteğine sahip olması da Spotify’ın cazibesini artırıyor. Kısacası savaşın arayüz cephesinden Spotify galip çıkıyor.
Apple Music ve Spotify karşı karşıya: Ses Kalitesi
Hem Apple Music hem de Sportify farklı kodlama kalitelerinde müzik dinleme seçenekleri sunuyor. Apple Music’in normal ve yüksek kalite olmak üzere iki seçeneği var ve bunlar sırasıyla 128 kbps ve 256 kbps’de dinleme imkanı sunuyor. Diğer yandan Spotify ise Normal, Yüksek ve En İyi olmak üzere üç seçenek sunuyor. Bunlar da sırasıyla 96 kbps, 160 kbps ve 320 kbps olmak üzere üç farklı seçenek sunuyor. Çok hassas bir kulağa sahip olmadıktan sonra iki servisin arasında ses kalitesi açısından bir fark hissetmek imkansız görünüyor. Ancak Spotify’ın daha yüksek bir kalite seçeneğine sahip olduğunu belirtmekte fayda var.
Apple Music ve Spotify karşı karşıya: Sonuç
Hem Apple Music hem de Spotify, çeşitli avantaj ve dezavantajlara sahip. Ancak her iki platform da kullanıcıların bir çevrimiçi müzik servisinden beklentilerini karşılayacak düzeyde. Spotify herkese açık olmasının sonucu olarak daha kapsayıcı bir servis niteliği taşısa da, ücretsiz paketinde mobil cihazlarda oldukça sınırlı bir deneyim sunuyor. Apple Music ise üç aylık uzun deneme sürecinde servise alışılmasını kolaylaştırıyor. Mobil tasarımının karmaşıklığının olumsuz etkisini ise özel içerikleri ve geniş kütüphanesiyle gideriyor. Hâli hazırda kullanıcı sayısı bakımından Spotify önde olsa da, Apple Music’in durumu değiştirmek için sarfettiği sıkı çaba dengeleri değiştirme potansiyeli taşıyor.
