Apple ve Google, yeni tip koronavirüsün yol açtığı COVID-19 hastalığının yayılımını takip eden bir sistemin duyurusunu gerçekleştirdi.
Apple ve Google tarafından yayınlanan makalelerle detaylandırılan bu sistem düşük menzilli Bluetooth Low Energy iletiminden yararlanarak temas izleme ağı oluşturuyor. Veriler, birbirine yakın alanda bulunan kullanıcılar arasında gönüllü olarak paylaşılıyor. Apple ve Google, gelecek ay iOS ve Android API’larını erişime açmayı planlıyor. Böylelikle sağlık kuruluşları da bu sistemi kendi sistemlerine entegre edebilecekler.
Yeni tip koronavirüs tanısı konulan katılımcıların öncelikle yayınlanan iOS veya Android uygulamalarını indirmeleri gerekiyor. Temel olarak, Apple ve Google’ın sistemi yakından geçen herhangi bir telefonun Bluetooth sinyallerini alacak. Eğer bir kişinin testi pozitif çıktıysa ve bu uygulama telefonunda varsa, yakından geçen diğer tüm telefonlara yakındaki bu kişinin yakın zamanda koronavirüs tanısı konulan bir kişi olduğu bilgisi gönderilecek.
Apple ve Google’ın koronavirüs takip sistemi güvenli mi?
Temas izleme sistemi enfekte olmuş kişinin diğer kişilerle temas edip etmediğini de tanımlıyor. Bu, COVID-19 gibi bulaşıcı hastalıkların yayılımına karşı doğruluğu kanıtlanmış bir yöntem olarak nitelendirilebilir. Ancak sistem, herhangi bir tür izlemenin yapılıp yapılmadığına dair gizlilik endişelerini de beraberinde getiriyor. Her ne kadar kullanıcılar, koronavirüs ile mücadele amacıyla sadece telefon verisiyle izlense de, bu endişe oluşabiliyor. Sistemin kullanımının kısıtlı biçimde tutulması ve kişisel gizliliğin ihlâl edilmesinin önlenmesi gerekiyor.
Eğer veri paylaşımına gönüllüyseniz, Apple ve Google kimlik bilgilerinizin anonim tutulacağını söylüyor. Sistem anonim şekilde şifrelenmiş anahtarlar yayınlıyor ve gizliliği korumak amacıyla her 15 dakikada bir anahtarlar değiştiriliyor. Merkezi sunucular da anahtarlar arasındaki etkileşimleri saklamıyor.
Her iki şirket de temas takip sistemini işletim sistemlerine entegre etmeyi planlıyor. Böylelikle, Bluetooth LE destekli bir iPhone veya Android telefonuna sahip olanlar sisteme katılmaya gönüllü olup destek verebilecek. Sistemin olumsuz tarafı ise kalabalık yerlerde paniğe yol açabilecek olması. Eğer bir kişinin telefonuna yakındaki bir kişinin enfekte olduğu bilgisi gelirse, bu durum diğer kişilerde endişeye neden olabilir. Öte yandan bu uygulamanın kullanımı kendisinin koronavirüs kaptığını rapor etmiş olan kullanıcılara bağlı olarak çalışıyor.
Tabii ki, sistemin kullanımı için kullanılacak telefon da önemli. Bluetooth LE desteği olmayan, bağlantı özellikleri düşük telefonlarda sistem çalışmayacaktır.
Apple ve Google’ın COVID-19 takip sistemi ne zaman çıkacak?
Apple ve Google mayıs ayında uygulama geliştiricileri için API’ları yayınlayacak. Bu sayede halk sağlığı kuruluşları tarafından çıkarılmış uygulamaların kullanıldığı Android ve iOS cihazları arasında ortak çalışma imkanı yaratılacak. COVID-19 enfeksiyonunun olup olmadığını rapor etmeyi sağlayacak sağlık uygulamalarının hangileri olacağına dair bir bilgi verilmedi, ancak sistem kullanıma sunulduğunda bunları Android kullanıcıları Google Play’den, iPhone kullanıcıları da App Store’dan indirebilecektir.
Apple ve Google tarafından geliştirilen koronavirüs temas takip sistemiyle ilgili teknik detaylara buradan ulaşabilirsiniz. İki şirketin CEO’ları tarafından verilen mesajlar da aşağıda yer alıyor.
Contact tracing can help slow the spread of COVID-19 and can be done without compromising user privacy. We’re working with @sundarpichai & @Google to help health officials harness Bluetooth technology in a way that also respects transparency & consent. https://t.co/94XlbmaGZV
— Tim Cook (@tim_cook) April 10, 2020
To help public health officials slow the spread of #COVID19, Google & @Apple are working on a contact tracing approach designed with strong controls and protections for user privacy. @tim_cook and I are committed to working together on these efforts.https://t.co/T0j88YBcFu
— Sundar Pichai (@sundarpichai) April 10, 2020
