Apple Fransa’da online mağazasına iPhone ve MacBook onarılabilirlik puanlarını ekledi. Bu yıl yürürlüğe giren yeni bir Fransız yasasına uyumlu hâle gelmek zorunda olan şirket böyle bir adım attı.
MacGeneration‘ın haberine göre, puanlama bir cihazın ne kadar kolay sökülebileceğini, tamir rehberlerinin ve yedek parçalarının mevcudiyetini dikkate alıyor. Her bir ürünün toplam puanı, hesaplamanın nasıl yapıldığını gösteren detaylarıyla birlikte, bu destek sayfasında detaylandırılıyor.
Apple’ın ürünlerinin puanları ürünler ve nesiller arasında değişkenlik gösteriyor. Örneğin iPhone 12 serisinin tümü 10 üzerinden altı puan alıyor. Daha önceki yılların iPhone 11 modelleriyse 4.5 ve 4.6 ile daha düşük puanlandırılıyor. Detaylandırılmış puanlandırma sürecine baktığımızda, daha yeni iPhone’ların önceki yılın modellerine göre daha kolay sökülebilir olması ve yedek parçaların telefonun maliyetine kıyasla daha ucuza gelmesi daha yüksek puan almalarına yardımcı oluyor. Farklı MacBook modellerinde ise puanların değişkenliği daha düşük seviyede kalıyor. Bunların puanları 5.6 ve 7 arasında değişiyor.
Onarılabilirlik puanları, yeni atık önleme yasasıyla 1 Ocak’ta yürürlüğe giren yeni bir Fransız yasası tarafından zorunlu hâle getirildi. Farklı üreticilere ait ürünlerin puanlarını kataloglayan bir web sitesi, geçen yıl Fransa’daki elektrikli cihazların yalnızca yüzde 40’ının arızalandıktan sonra onarıldığını belirtiyor. Hükümet, puanları tüketicileri eğitmek ve üreticilere iyileştirme yapmaları amacıyla baskı yapmak için kullanarak beş yıl içinde bunu yüzde 60’a çıkarmayı hedefliyor.
Ne var ki, bu sistem mükemmel değil. Radio France Internationale, üreticilerin (katı kurallara göre de olsa) kendi puanlarını hesapladıklarını ve yazılım güncellemeleri hakkında daha fazla bilgi vermek gibi basit önlemlerle kolay puanlar kazanabileceklerini belirtiyor.
En az bir üretici, yasaya yanıt olarak bir değişiklik yaptı. Le Monde’un haberine göre, Samsung’un Galaxy S21 Plus için bir önceki yılın modeline kıyasla tamir edilebilirlik puanını artırmak için bir çevrimiçi onarım kılavuzu sunduğunu belirtti. AB, geçmişte enerji verimliliğini teşvik etmek için benzer bir girişimi kullanmıştı. O girişimde etiketler, ev ürünlerinin enerji tüketimi hakkında basit bilgiler sunmaktaydı.
Fransa?nın yeni yasası hâlâ erken aşamalarında ve şirketler 2022 yılına kadar, uyum sağlamadıkları için cezalarla karşılaşmaya başlamayacaklar. Ancak şu anda akıllı telefonları, dizüstü bilgisayarları, TV’leri, çamaşır makinelerini ve çim biçme makinelerini kapsayan girişimin gelecekte daha fazla ürün kategorisine genişletilebileceğine dair umutlar var. Ve Avrupa Parlamentosu’nun geçen yıl kanunlarda tamir etme hakkı lehine oy vermesiyle, kıta genelinde benzer girişimlerin hayata geçirilebileceğine dair umutlar var.
