iPhone, iPad, iPod touch ve Apple Watch gibi cihazların Ayarlar uygulamasında, Genel kategorisi altında Apple Erişilebilirlik diye bir bölüm sunuyor. Burada yer alan seçenekler her geçen sürümle birlikte daha da artıyor. Bu bölümde sunulan özellikler günlük hayatta iOS cihazınızın veya Apple Watch’unuzun verimliliğini artırıyor olabilir, ancak aslında bu bölümde sunulan Erişilebilirlik araçlarının temelinde Apple’ın teknolojinin herkes için erişilebilir olması gerektiğine dair inancı yatıyor.
Teknolojinin tüm insanlara yönelik tasarlandığını ve herkesin sevdiği şeyleri yapabilmesini sağladığını dile getiren Apple’a göre Erişilebilirlik hakları insan hakları arasında yer alıyor. Şirket, nereli olduğundan veya yaşadığı zorluklardan bağımsız olarak herkesin, fırsat eşitliği ve teknolojiye erişme eşitliği hakkına sahip olduğuna inanıyor.
Apple geçtiğimiz ekim ayındaki MacBook Pro etkinliğinde Erişilebilirlik odaklı bir web sitesi açtığını duyurmuştu. Hatta etkinliğin başında, yukarıda yer alan etkileyici videonun gösterimi gerçekleştirilmişti. Bu web sitesi yakın zamanda Türkçe dilinde de yayına geçti. Apple 3 Aralık Uluslararası Dünya Erişilebilirlik Günü münasebetiyle bu web sayfasını hatırlatıyor.
Apple Erişilebilirlik Sitesinde neler var?
Apple Erişilebilirlik Sitesi, çalışmak, yaratıcı işler yapmak, iletişim kurmak, formda kalmak, üretken olmak ve eğlenmek amacıyla Apple aygıtlarını farklı şekillerde kullanan kişileri barındırıyor. Her bir Apple cihazının hangi Erişilebilirlik özelliklerini ve araçlarını barındırdığını da bu site sayesinde öğrenebilirsiniz.
Yukarıda yer verilen ve Apple’ın Ekim etkinliği açılışında gösterilen video anlatımını üstlenen ve sonunda videonun editörü olarak görünen Sady Paulson, aslında bu videonun da yapımcısı. Bir video editörü olan Sady, filmlerini Mac’te düzenlemek için Final Cut Pro ve Anahtarla Denetim adı verilen yerleşik bir erişilebilirlik özelliğinden yararlanıyor. Full Sail Üniversitesi’nin Dijital Sinematografi Bölümü’nden yeni mezun olan Sady, Serebral Palsi hastası. “Bu hastalık hayatıma birçok engel ve zorluk katıyor fakat bunların bana engel olmasına izin vermiyorum.” diyor. Güney Kore’nin başkent Seul’de doğan Sady, onu seven ve destekleyen büyük bir aile tarafından evlat edinilmiş. “Teknolojiye olan sevgim bir tutkudan daha öte; dünyayla bağlantı kurmamı sağlıyor. Bazı konularda yardıma ihtiyacım oluyor ve yardımcı teknolojiler sevdiklerimle iletişim kurmamı ve kariyerime devam etmemi sağlıyor.” diyor.
Anahtarla Denetim nedir?
Anahtarla Denetim, fiziksel ve motor beceriler açısından engelleri olan herkes için güçlü bir erişilebilirlik teknolojisi. Örneğin, kollarını kullanamayan veya sınırlı biçimde kullanabilen kişilerin bir iPhone, iPad veya iPod touch’a ve Mac’e erişebilmelerini sağlıyor. iPhone veya iPad’deki dokunmatik ekrana dokunamasanız bile, özelliklerine erişebilirsiniz.
- Anahtarla Denetim, kişisel ihtiyaçlara göre pipete üfleme, düğmeye basma ve benzeri eylemleri yapmaya yarayan Bluetooth özellikli çeşitli anahtar donanımlarından yararlanarak ekrandaki öğeler arasında sırayla gezinebilmeyi ve belirli işlemleri yapabilmeyi sağlıyor.
- Anahtar erişimi daha önce de var olmasına rağmen, Apple tarafından 2013 yılında, iOS 7 ve Mac OS X/Mavericks işletim sistemlerinde, bir erişilebilirlik özelliği olarak ön plana çıkarıldı ve herkes tarafından kullanılmaya başlandı. Bu sonbaharda tüm Apple platformlarında yer almaya başlayan yeni Anahtarla Denetim özellikleri ile Apple inovasyona devam ediyor. iOS, macOS ve tvOS’u aynı iPhone veya iPad’den kontrol edebilmenin yanı sıra, Anahtarla Denetim şimdi Apple TV’de de yer alıyor.
Apple’ın Erişilebilirlik videosunda yer alan kahramanların her birisinin farklı bir hikayesi var. Mario Garcia, ailesinin fotoğraflarını çekmek için iPhone’daki VoiceOver özelliğinden yararlanıyor. Doğuştan görme engelli olan Mario, sadece ışığı görebiliyor. Mario, “Teknoloji, günlük hayatımda ve akademik yaşamımda bana özgürlük sağlıyor. Arkadaşlarım ve ailemle her gün iletişim kuruyorum. Apple, hayatımı sürdürmemde ve başarılı olmamda büyük bir rol oynadı!? diyor. Apple’ın VoiceOver özelliğini kullanarak ailesinin fotoğraflarını çekmekten hoşlanan Mario, bu özellik sayesinde fotoğrafta kaç kişi olduğunu ve fotoğrafın bulanık olup olmadığı gibi diğer ayrıntıları öğrenebiliyor. Bölge üniversitesine giden Mario, yetenekli bir müzisyen.
Win Whittaker ise cesur bir dağcı ve rehber, her zaman macera peşinde koşuyor. İşitme duyusunu yıllar içinde giderek kaybeden Win, şimdi Made for iPhone işitme cihazı kullanıyor. Günlük hayatında, dağ tırmanışı, dünya turu ve rüzgar sörfü yaparken ya da başka bir maceranın peşindeyken telefon aramaları ve müzikler doğrudan işitme cihazına iletiliyor.
Alanna Flax-Clark ise bir engelli atlama yarışçısı ve 2020 Paralimpik Olimpiyat Oyunları’na hazırlanıyor. Yarışçı bir atlet olan Alanna, binicilik etkinlikleri için Apple Watch’taki Aktivite uygulamasıyla antrenman yapıyor. Alanna, “Apple teknolojisi antrenman yapmama ve ata binme tutkumun peşinden gitmeme yardımcı oluyor. Bu sayede günün birinde Paralimpik Olimpiyat Oyunları’na katılmayı umuyorum.” diyor.