Avrupa Birliği (AB), e-ticaret devi Amazon’un Dijital Piyasalar Yasası’nı (DMA) ihlal ettiği iddiaları üzerine 2025 yılında kapsamlı bir soruşturma başlatmayı planlıyor. Reuters’ın haberine göre; Amazon, çevrimiçi platformunda kendi ürünlerine öncelik tanıdığı ve bu nedenle rekabet kurallarını ihlal ettiği iddiaları nedeniyle AB’nin dikkatini çekmiş durumda.
Bu potansiyel soruşturmanın kararı, aralık ayında göreve başlayacak olan yeni AB rekabet komiseri Teresa Ribera tarafından verilecek. Ribera, iki dönemdir görevde olan Margrethe Vestager’in yerini alacak. Vestager, teknoloji devlerine yönelik sert tutumuyla biliniyor ve görev süresi boyunca Apple, Google ve Meta gibi şirketlere karşı çeşitli antitröst soruşturmaları yürütmüştü.
Dijital Piyasalar Yasası, büyük çevrimiçi platformların rekabeti engelleyici uygulamalarını kısıtlamayı amaçlayan bir düzenleme olarak 2023 yılında yürürlüğe girdi. Bu yasa, “geçit bekçisi” olarak adlandırılan büyük teknoloji şirketlerinin kendi ürün ve hizmetlerine haksız avantaj sağlamalarını engellemeyi hedefliyor. Amazon’un, çevrimiçi mağazasında kendi markalı ürünlerini diğer satıcıların ürünlerine göre daha avantajlı konumlandırdığı iddiaları, bu yasanın ihlali olarak değerlendiriliyor.
Amazon ise bu iddiaları reddederek, platformunda tüm satıcılara eşit muamele ettiğini ve rekabet kurallarına tam uyum sağladığını belirtiyor. Şirket, AB’nin Dijital Piyasalar Yasası’na uygun hareket ettiğini ve bu konuda Avrupa Komisyonu ile yapıcı bir iş birliği içinde olduğunu ifade ediyor.
AB, son yıllarda büyük teknoloji şirketlerine yönelik denetimlerini artırmış durumda. Mart 2024’te Apple, Google ve Meta’ya yönelik başlatılan soruşturmalar, bu şirketlerin kendi ürün ve hizmetlerine öncelik tanıdığı ve rekabeti engellediği iddialarına dayanıyordu. Bu kapsamda, Apple’ın App Store’da kendi uygulamalarını öne çıkardığı, Google’ın arama sonuçlarında kendi hizmetlerine avantaj sağladığı ve Meta’nın reklamcılık alanında haksız rekabet uygulamaları yürüttüğü iddiaları inceleniyor.
Amazon’a yönelik olası bir soruşturma, AB’nin büyük teknoloji şirketlerine karşı tutumunun bir devamı olarak görülüyor. AB, Dijital Piyasalar Yasası ile bu şirketlerin pazar gücünü kötüye kullanmalarını engellemeyi ve daha adil bir rekabet ortamı oluşturmayı hedefliyor.
Eğer Amazon’un Dijital Piyasalar Yasası’nı ihlal ettiği tespit edilirse, şirket ciddi yaptırımlarla karşı karşıya kalabilir. Bu yaptırımlar arasında, şirketin küresel cirosunun yüzde 10’una kadar para cezası ve belirli iş uygulamalarının değiştirilmesi gibi önlemler bulunuyor. Bu durum, Amazon’un iş modelini ve Avrupa pazarındaki faaliyetlerini önemli ölçüde etkileyebilir.
Amazon hakkındaki karar diğer şirketler için de emsal olabilir
Ayrıca bu tür soruşturmalar diğer teknoloji şirketleri için de emsal teşkil edebilir. AB’nin bu konudaki kararlılığı, küresel düzeyde teknoloji şirketlerinin iş uygulamalarını gözden geçirmelerine ve daha adil rekabet koşullarına uyum sağlamalarına yol açabilir.
