Alzheimer özellikle ileri yaşlardaki insanları etkileyen, onların hayat kalitelerine büyük oranda etki eden ciddi bir hastalık. İyi haber, tedaviler hastalığın yol açtığı zararları büyük oranda kısıtlayabiliyor. Ancak bunların hastalığın erken aşamalarında uygulanması gerekiyor.
Alzheimer teşhisi koymak sanıldığı kadar kolay olmayabilir. Özellikle belirtiler başlangıçta çok az olabilir ya da hiç görülmeyebilir. Yeni bir çalışmada araştırmacılar, hastalığı belirtiler görülebilir hâle gelmeden bile tespit etmeyi sağlayan yeni bir kan testini tanımlıyor. Bu test tedaviye olumlu cevap verilmesi olasılığını yükseltiyor ve nörolojik zararların geciktirilmesini sağlıyor.
Washington Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Alman Nörodejeneratif Hastalıklar Merkezi tarafından ortak yürütülen çalışma kapsamında geliştirilen test, nöronlara zarar veren bir tür proteinin tespit edilmesini sağlıyor.
Bireyin kanında söz konusu proteinin varlığı, beyin hücresi zararını işaret ediyor. Testi kanda yapmak, beyin-omurilik sıvısından örnek alıp test etmeye göre daha erken bir aşamada teşhis imkanı da sağlayabiliyor. Araştırmacılar, kandaki protein seviyelerinin Alzheimer’ın erken işaretlerinden birisi olabileceğini söylüyor. Ancak bunun diğer koşulları da ilgilendirebileceğini dile getiriyor.
Araştırmada görev yapan doktora öğrencisi Brian Gordon, konuyla ilgili basın açıklamasında “Bu bir nöroloji kliniğinde tarama testine dahil edilmesi kolay bir şey.” diyor. “Bunu Alzheimer hastalığına sahip kişilerde doğruladık, çünkü beyinlerinin çok fazla nörodejenerasyona uğradığını biliyoruz, ancak bu işaretleyici Alzheimer’a özgü değil. Yüksek seviyeler birçok farklı nörolojik hastalık ve yaralanma belirtisi olabilir.” diye de sözlerine eklemelerde bulunuyor.
Testin Alzheimer şüphesinin var olduğu durumlarda kullanımı için daha iyi bir gerekçe sunmak adına ekip, 400’ün üstünde hastada araştırma yaptı, onların protein seviyelerini birkaç yıllık süre boyunca takip etti. Bulgularına göre, en sonunda Alzheimer hastası olan kişilerde protein seviyeleri sağlıklı hastalarda görülen tutarlı seviyelere nazaran kademeli olarak yükseldi. En dikkat çeken unsur ise, yükselen değerler belirtilerin gelişmeye başlamasından 16 yıl kadar önce tespit edilebiliyor. Bu da bir tedavi planı oluşturmak için doktorlara büyük fırsat sunuyor.
Araştırmacılar benzer bir testin yıllar içinde iyice yaygınlaşabileceğini öngörüyor. Bu da potansiyel Alzheimer hastalarına ciddi bir zarar görmeden önce hastalıkla savaşma fırsatı sunacaktır.