Google, hafta içinde büyük bir çatı şirketi işlevi görecek olan Alphabet’e dönüşümünün duyurusunu yapmıştı. Arama ve Android gibi ana ürünlerin faaliyetlerine Google markası altında devam edeceği açıklanırken, Fiber ve Loon gibi yeni girişimlerin holding niteliğindeki Alphabet bünyesinde işleyeceği belirtilmişti.
Google’ın aldığı bu karar kimi çevrelerce tuhaf olarak nitelenmiş, kimi çevreler ise bu dönüşümle birlikte şirketin devasa yapısına rağmen yeni kurulmuş bir şirket çevikliğinde hareket edebileceğini dile getirmişti. Ancak ortada pek fazla konuşulmayan bir avantaj daha bulunuyor. Alphabet ile birlikte Google’ın özel projelerine büyümeleri için yeni fırsatlar sağlanırken, ayrı yapılar olarak konumlanmaları sayesinde her birine sorumluluk, yönetim ve kâr akışı özgürlüğü sunuluyor. Kısacası holding yapılanması olarak adlandırabileceğimiz bu sistem, dünyada pek çok büyük marka tarafından tercih ediliyor.
Kurumsal yapılanma açısından bakıldığında, Google’ın farklı birimlere bölünmeme kararını daha önceden almaması sürpriz olarak niteleniyor. Alphabet’in ilanına kadar Google’ın bildirdiği iştirak sayısı sadece üçtü. Piyasa değeri Google’ın yarısından az olan Disney’in ise son bildirime göre 73’ten fazla iştiraki bulunuyor.
Bu parçalı yapı, holdingin birimlerinden birine uygulanacak yasal yaptırımdan diğer birimlerin mümkün olduğunca az etkilenmesinin de önünü açıyor. Örneğin Project Wing, ulusal hava kontrol sistemlerine zarar verdiğinde uygulanacak bir yasal yaptırımdan diğer Google projelerinin etkilenme ihtimali en aza iniyor. Bu yeni yapılanma sayesinde Google’ın, daha doğrusu Alphabet’in, avukatlarının oldukça rahatlayacağını söylemek de mümkün.
Pek çok avukata göre, önemli projelerini kamuoyuna duyurmaktan çekinmeyen Google’ın bu tarz bir holdingleşme hamlesini çok daha önceden gerçekleştirmesi gerekiyordu. Oluşturulan yapıyı “çok temiz” olarak niteleyen avukatlar, sistemin iyi işlediğinin de altını çiziyor.
Yeni yapılanmanın Google’ın vergi faturasında önemli bir değişikliğe yol açması beklenmiyor. Ar-Ge faaliyetleri yine daha öncesinde olduğu gibi vergi indirimi getiriyor. Google gibi büyük bir şirketin bile başka şirketlerden örnek alarak yeni yapılanmalara girişmesi, henüz gelişmekte olan organizasyonlar için büyük bir ders niteliği taşıyor.
