ABD yönetimi, Çin’den ithal edilen birçok elektronik ürünü yeni gümrük tarifelerinden muaf tutma kararı aldı. Muafiyet, akıllı telefon, dizüstü bilgisayar, işlemci, sabit disk ve bellek gibi ürünleri kapsıyor. ABD Gümrük ve Sınır Koruma Kurumu (CBP) tarafından yapılan açıklamada, bu ürünlere yönelik %145’lik ek tarifenin uygulanmayacağı belirtildi.
Trump yönetiminin uyguladığı bu yeni düzenleme, son haftalarda duyurulan yüksek gümrük vergilerine doğrudan bir yanıt niteliğinde. Çin’den ithal edilen çok sayıda ürüne getirilen bu ek vergiler, teknoloji ürünleri için önemli fiyat artışları yaratma riski taşımaktaydı. Ne var ki açıklanan muafiyet kararı, tüketiciler açısından bir nebze rahatlama sağlamış görünüyor. Bunun yanında teknoloji üreticilerinin de kısa vadeli planlarında önemli değişiklikler gündeme geldi.
ABD yönetimi, üretimi Çin’e bağımlı teknoloji ürünlerini tarifeden muaf tuttu
Muafiyet kararında özellikle elektronik ürünlerin ön plana çıkarılması dikkat çekiyor. Çünkü ABD pazarı, Çin merkezli üretime büyük ölçüde bağımlı durumda. Apple, Dell, Nvidia ve diğer birçok üretici, ürünlerini Çin’de ürettikten sonra ABD pazarına sunuyor. Bu nedenle yeni tarifelerin uygulamaya alınması durumunda en fazla etkilenecek sektörlerden biri teknoloji sektörü olacaktı.
Öte yandan, muafiyet kararı her ürünü kapsıyor değil. Trump yönetimi, Çin ile olan ticaret savaşında bazı alanlarda baskıyı sürdürmeye devam ediyor. Özellikle Çin’den gelen fentanil ve öncül maddelerle ilgili ürünler, %20 oranında özel bir tarife kapsamına alındı. Bununla birlikte, geçmiş dönemlerde uygulanan ve hâlâ yürürlükte olan bazı vergiler de varlığını koruyor.
Muafiyet kararı sadece elektronik cihazları kapsamıyor, aynı zamanda bu cihazların üretiminde kullanılan makineler de muafiyet listesine alındı. Bunlar arasında yarı iletken üretim makineleri ve özel imalat ekipmanları bulunuyor. Bu durum, özellikle TSMC ve benzeri üreticiler için stratejik bir önem taşıyor. Çünkü bu makineler olmadan yarı iletken üretim kapasitesi ciddi biçimde zarar görebilir.
Trump yönetimi, yeni düzenlemenin yanında küçük paket taşımacılığına yönelik de bir güncelleme yaptı. Önceden gümrük vergisinden muaf olan düşük değerli paketler için belirlenen sınırlar da değiştirildi. Artık bu tür gönderilerde de vergi oranları artırılmış durumda. Buna rağmen CBP açıklamasında, muafiyet kapsamındaki ürünlerin bu kurallardan etkilenmeyeceği ifade edildi.
ABD’nin bu kararı almasının arkasında kısa vadeli ekonomik dengeleri koruma amacı bulunuyor. Her ne kadar uzun vadede ABD üretimini desteklemek hedeflense de, kısa vadede teknoloji fiyatlarının sert biçimde artması istenmiyor. Çünkü böyle bir durum, tüketiciyi doğrudan olumsuz etkileyecekti. Bu nedenle muafiyet kararı, teknoloji firmalarına zaman kazandıran bir geçiş süreci olarak görülüyor.
Bunun yanı sıra, ABD hükümeti teknoloji üretiminin ülke içine taşınmasını da teşvik ediyor. Apple, Nvidia, TSMC gibi şirketlerin ABD’de fabrika yatırımları planladığı biliniyor. Fakat bu yatırımların hayata geçmesi için uzun bir zamana ihtiyaç var. Bu süreç tamamlanana kadar ithalata bağımlılık devam edecek gibi görünüyor.
Muafiyet kararının teknoloji fiyatları üzerindeki etkisi sınırlı kalabilir. Çünkü bazı firmalar, tarife muafiyeti öncesinde ürünlerine zam yapmıştı. Sony ve OnePlus gibi markalar, ABD’deki fiyatlarını önceden artırarak tedbir almış durumda. Bu firmaların yakın zamanda fiyat indirimi yapmaları ise beklenmiyor.
ABD’nin Çin’den ithal edilen elektronik ürünleri yeni tarifelerden muaf tutma kararı, teknoloji sektöründe geçici bir rahatlama sağladı. Ancak ticaret savaşının ilerleyen dönemlerinde nasıl bir seyir izleyeceği hâlâ belirsizliğini koruyor. ABD’nin uzun vadede üretimi ülke içine taşımaya kararlı olduğu görülüyor. Fakat küresel tedarik zincirlerinin mevcut yapısı düşünüldüğünde, bu hedefin kolaylıkla gerçekleşmesi beklenmiyor.
