Dünya çapında 4G olarak anılsa da, ülkemizde dördüncü nesil mobil iletişim iletişim teknolojilerinden 4.5G olarak bahsedeceğiz.
Şimdiye kadar bu teknoloji hakkında hiçbir bilgi sahibi olmayanlar veya bilgileri kısıtlı olanlar için ihtiyaç duyabilecekleri, 4.5G hakkında temel bilgi seviyesine erişmelerine olanak sağlayacak bir dosya hazırladık. Eğer 4.5G teknolojisini ve neler sunacaklarını merak ediyorsanız, bu dosya yazısını okumanızda fayda var.
4.5G nedir?
4G, mobil operatörler tarafından kurulan dördüncü nesil kablosuz veri iletişim ağları için verilen bütün protokol ve teknolojilerin genel adı. Ancak ülkemizde 4G’nin daha gelişmiş teknolojilerinin kullanımına, eskimiş bir teknolojinin değil, 5G’ye hazırlık aşamasında olan bir teknolojinin kullanıldığını belirtmek amacıyla 4G yerine 4.5G kavramı kullanılıyor. İhale şartnamesi de buna göre düzenlendi.
Mobil cihazların internet erişimi için daha büyük bant genişlikleri ve yüksek hızlar sunan 4.5G ile birlikte mesajlaşma, görüntülü görüşme, mobil TV gibi hizmetler daha hızlı ve yüksek performansla gerçekleştirilecek.
Türkiye 2009 yılında 3G teknolojisine geçiş yaparak mobil internet bağlantı hızlarında önemli bir sıçrama gerçekleştirmişti. 4.5G ile birlikte daha yüksek hız ve kararlılık elde edilmiş olacak.
2G ve 3G teknolojilerini takip eden 4G ile birlikte günümüzün son model akıllı telefonlarının sahip oldukları 4G seviyelerinde yüksek hızlı mobil internet bağlantısı imkanlarından da yararlanmaya başlayacağız. Hareket hâlindeyken gezindiğiniz web sayfaları çok hızlı açılacak, internetten izlediğiniz videolar daha hızlı yüklenecek, kaliteleri artacak. Bir filmi veya uygulama güncellemesini 4.5G şebekeleri üzerinde daha önce olduğundan çok daha kısa sürede indirebileceksiniz.
4.5G ile hızlar ne seviyede olacak?
Henüz 4.5G servisleri başlamadığı için her bir mobil operatörün sunacağı hızlar hakkında kesin bir bilgi vermek zor. Ancak mobil operatörlerin testlerini dünya çapında 1-2 yıl önce yeni yeni çıkan ve şimdi en popüler versiyonu hâline dönüşen, LTE Advanced üzerinde yoğunlaştırdığını belirtmek gerekiyor. Bu da teoride 300 Mbps’ye varan indirme hızlarına erişilebileceği anlamına geliyor.
Mobil operatörler hız konusunda giderek daha da iddialı hâle geliyor. Turkcell gerçekleştirdiği testlerde 450 Mbps seviyesine ulaşmayı başardı. Samsung Galaxy S7 edge, HTC One M9, LG G5 gibi Kategori 9 LTE destekli cihazlarda bu yüksek hızlara çıkma potansiyeli mümkün olacak.
Şu anda 3G şebekeleri üzerinden, fazla yoğunluk yoksa, telefon ve şebeke destekliyorsa 20-25 Mbps’lik veri indirme hızları elde etmek mümkün oluyor. Yeni mobil bağlantı nesli ile birlikte bu seviyenin üstüne kolaylıkla çıkılabilecek, pratikte 3G bağlantılarıyla erişilenin 10 katı kadar yükseğine çıkmak mümkün olacak. Bu da bir kullanıcının 250 Mbps seviyesinde indirme hızlarına çıkabileceği anlamına geliyor.
4.5G’ye neden ihtiyaç duyacaksınız?
4.5G’nin 3G’ye göre çeşitli avantajları bulunuyor. 3G bağlantınızla web sitelerini gezerken bir sorun yaşamıyor olabilirsiniz, web sayfaları yeteri kadar hızlı şekilde açılıyor olabilir. Ancak 4G ile birlikte bunun daha da hızlanacağını, bir nefes alış-veriş süresinde sayfaların açılacağını bilmek 4.5G’yi istemekte biraz daha etkili olurdu.
Çok daha hızlı mobil internet bağlantısı üzerinden video görüşmeleri daha iyi bir kalitede gerçekleştirilecek. Eğer şu anda Skype veya FaceTime gibi servislerle 3G bağlantısı üzerinden görüşme yapıyorsanız, görüntünün ara sıra kötüleştiğini, pikselleşmelerin arttığını görebilirsiniz. Artan hız sayesinde videolar daha keskin olacak, böylelikle görüntülü görüşmelerin kalitesi artacak.
Bu arada VoLTE gibi LTE tabanlı teknolojiler sayesinde sesli görüşmelerin kalitesi de artacak. İki kişi arasındaki çağrılar daha kısa sürede gerçekleştirilecek, öyle ki sadece 1 saniyede karşı tarafla bağlantı kurmanız bile mümkün olabilecek.
Kullanıcılar internetten radyo veya müzik dinleyenler de kesintisiz hizmet alacak, yüksek kalitede müzik dinleme imkanı elde edecekler. İnternetten satın alınan şarkılar sadece birkaç saniye içinde indirilecek ve dinlemeye hazır hâle gelecek. Bu arada mobil uygulamalar da daha kısa sürede yüklenecek ve saniyeler içinde istediğiniz uygulamayı kullanmaya başlayabileceksiniz.
4.5G’nin mobil operatörlerin kapasite planlamasını da rahatlatması bekleniyor. Şu anda yoğun yerlerde 3G bağlantısında bağlantı sorunları yaşanabiliyor. Siz mobil cihazınızda 3G sinyal seviyesinin tam olduğunu görseniz de, bağlantı hızınız düşük kalabiliyor. Artacak bant genişliği ve sunulacak daha fazla frekans kapasitesi sayesinde bu gibi sorunların da azalması bekleniyor.
Bu arada yüksek hız daha fazla veri indirme ve kotayı daha hızlı şekilde aşma anlamına geliyor. Mobil operatörlerin 4G servislerini sunmaya başladıklarında kota sınırlamaları bakımından şimdiye göre daha cömert davranmalarını bekliyoruz. Şu anda 3G bağlantı paketlerine baktığımızda 1 GB, 2 GB, 4 GB, 8 GB, 10 GB gibi kotaların olduğunu görüyoruz.
4.5G ile birlikte daha yüksek kotalı paketler de görmeye başlıyoruz. Örneğin Turkcell, abonelerine aylık 50 GB veri indirme limiti olan paketler sunuyor. Ayrıca Turkcell, Türk Telekom ve Vodafone’un abonelerine 4.5G’yi denemeleri için sunduğu çeşitli fırsatlar da bulunuyor.
4.5G ile internette sörf hızlanacak
4.5G bağlantısıyla web’de gezinmek 3G bağlantısındakine göre en az dört kat daha hızlı olacak. Böylelikle aklınıza takılan bir şeyi Google’dan hızlı şekilde öğrenebileceksiniz veya ödemeyi unuttuğunuz bir faturayı hızlı şekilde ödeyebileceksiniz. Bu gibi işlerde 4.5G hayatınızı kolaylaştıracak. Ayrıca Shazam gibi uygulamalar da daha hızlı işleyecek, etrafta duyduğunuz bir şarkının kime ait olduğunu hemen öğrenebileceksiniz.
Facebook, Twitter gibi servisler üzerinde durum güncellemesi yapmak, tweet atmak, fotoğraf veya video yüklemek çok daha kısa sürede gerçekleştirilecek. Çektiğiniz fotoğrafı veya videoyu saniyeler içinde sosyal ağlarda paylaşabileceksiniz. Ayrıca daha hızlı internet bağlantısı sayesinde harita uygulamalarını kullanırken haritaları daha kısa sürede yükleyebilecek, gideceğiniz yer için yol tarifini daha hızlı alacaksınız.
Video indirme ve internetten film ve TV izleme gibi işlevler de daha verimli şekilde gerçekleştirilecek. Futbol karşılaşmalarını akıllı telefon veya tabletinizden daha yüksek kaliteyle, nadiren pikselleşmeyle ya da hiç pikselleşme olmadan, kesinti endişesi olmaksızın izleyebileceksiniz.
4.5G’den nasıl yararlanırım?
4.5G’nin sunduğu hızlardan yararlanmak için en az 4G destekli bir akıllı telefon veya tablete ihtiyacınız var. Şu anda piyasaya yeni giren birçok akıllı telefon ve tablette 4G LTE desteği bulunuyor. iPhone 6, iPhone 6 Plus, Samsung Galaxy S6, Samsung Galaxy Note 5, HTC One M9 gibi 2015’in amiral gemisi akıllı telefonlarının yanı sıra iPad Air 2, Sony Xperia Z4 Tablet gibi tabletler de 4G desteğine sahip. Bir akıllı telefon satın almadan önce 4G desteğinin bulunup bulunmadığına bakmanız yerinde olacaktır.
Bu arada servisler sunulmaya başlandığında mobil operatörlerin 4G destekli USB aygıtları ve modemler sunduğunu da göreceğiz.
4.5G Türkiye’ye ne zaman geliyor?
26 Ağustos 2015 tarihinde gerçekleştirilen; Avea, Huawei, NetGSM, Turkcell ve Vodafone’un katıldığı ihaleyle birlikte verilecek servislerde kullanılacak frekansların dağıtımı yapıldı. Mobil operatörler ihalenin ardından altyapı kurulum çalışmalarına başladı ve gerekli ağların kurulumunu gerçekleştirdi.
Türkiye çapında 4.5G hizmetlerinin 1 Nisan 2016 tarihinde, yani bugün itibarıyla başladı.
Bu arada ihaleyle dağıtılan frekansların 3G servislerinde kapasite artışı sağlaması da bekleniyor. Böylelikle 3G’nin kullanıldığı yerlerde yaşanan bağlantı problemlerine de çözüm bulunacağına inanılıyor.
5G teknolojisi ne zaman gelecek?
Mayıs ayında 4G ihalesini beklerken, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın konuşmasıyla birlikte 5G insanların gündemine girdi. 4G’nin de üzerinde hızlara ulaşma fırsatı sağlayacak 5G teknolojisinin testlerinin 2018’de başlaması bekleniyor. Dünya çapında ticari kullanımının 2020’de başlayacağı tahmin ediliyor.
Aslında 26 Ağustos tarihinde yapılan sadece 4.5G ihalesi değil, geniş kapsamlı bir frekans tahsisi. İhale katılımcıları hem 4.5G hizmetleri için gerekli izni alacaklar, hem de 5G teknolojilerinin sunulması için de ihtiyaç duyulacak hakkı şimdiden elde edecekler. Yani gelecekte 5G servisleri kullanılmaya başlanacağı zaman bir 5G ihalesine ihtiyaç duyulmayacak.
Sonuç olarak yeni nesil mobil bağlantı teknolojisiyle birlikte akıllı telefon veya tablet kullanan bütün kullanıcılar her alanda farkı hissedecek. Telefon görüşmeleri, yazılı mesajlar, WhatsApp üzerinden gönderilen mesajlar, paylaşılan fotoğraf ve videolar bu yeni teknolojiden büyük oranda fayda görecek. 3G ile memnun olabilirsiniz, ancak yeni nesil ile birlikte çok daha yüksek hızlarda mobil internet deneyimi yaşamaya başlayacaksınız. Sadece birkaç ay daha sabredin.
