Bilim

Starliner uzay aracı Dünya’ya dönüşe hazırlanıyor

boeing starliner

Boeing tarafından geliştirilen Starliner uzay aracı, 6 Eylül’de Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan (ISS) ayrılarak Dünya’ya dönmek üzere önemli bir adım atacak. Eğer hava şartları elverişli olursa, uzay aracı planlandığı gibi istasyondan ayrılacak ve New Mexico’daki White Sands Space Harbor’a iniş yapacak. İnişin, 7 Eylül’de Türkiye saatiyle sabaha karşı 07:03’te gerçekleşmesi bekleniyor.

Bu kritik iniş sırasında, Starliner’ın güvenli bir şekilde Dünya’ya dönmesi için bir dizi ileri teknoloji kullanılması planlanıyor. Uzay aracının yavaşlaması için güçlü paraşüt sistemleri devreye girecek ve son temas sırasında şiddetli çarpışmaları önlemek amacıyla hava yastıkları açılacak. Bu iniş, Starliner’ın otonom uçuş yeteneklerini bir kez daha kanıtlama fırsatı sunacak. Her ne kadar uzay aracı mürettebatsız olarak geri dönse de, yer kontrol ekipleri Houston ve Florida’daki kontrol merkezlerinden ihtiyaç duyulması halinde müdahale edebilecek durumda olacaklar.

Starliner’ın sorunları ve astronotların güvenliği

NASA’nın Starliner için geliştirdiği bu misyon, başından bu yana bir dizi teknik sorunla karşı karşıya kaldı. Haziran ayında gerçekleşen ilk mürettebatlı uçuşta, astronotlar Butch Wilmore ve Suni Williams, Starliner ile Uluslararası Uzay İstasyonu’na başarılı bir şekilde ulaştı. Ancak, dönüş için planlanan süre sadece birkaç hafta olmasına rağmen, araçta tespit edilen sorunlar bu süreyi uzattı. Yolculuk sırasında Starliner’ın beş manevra motoru arızalandı ve daha önce fırlatmanın ertelenmesine neden olan helyum sızıntısı sorunu daha da kötüleşti. NASA mühendisleri, astronotların da yardımıyla ISS’de çeşitli testler yaparak uzay aracının dönüş için güvenli olup olmadığını değerlendirdi.

Bu testlerin ardından NASA, Wilmore ve Williams’ın Starliner ile Dünya’ya dönmesinin riskli olacağına karar verdi. Özellikle manevra motorlarındaki belirsizlikler ve sızıntı sorununun ciddiyeti, NASA’yı bu kararı almaya zorladı. Sonuç olarak, her iki astronotun da geri dönüşü için daha güvenilir bir seçenek olarak SpaceX’in Crew Dragon uzay aracı tercih edildi. Wilmore ve Williams, Şubat 2025’te gerçekleşmesi planlanan bir dönüş misyonuyla Dünya’ya dönmeyi bekliyor.

Starliner’ın bu beklenmedik teknik problemleri, ticari uzay uçuşlarının hala ne kadar zorlu ve karmaşık olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi. NASA ve Boeing, Starliner’ın güvenli bir şekilde Dünya’ya dönmesi için gereken tüm önlemleri alırken, bu süreç aynı zamanda gelecekteki görevler için önemli dersler içeriyor.

Bu gelişmeler yaşanırken, NASA’nın bir sonraki önemli uzay misyonu olan SpaceX Crew-9 için de hazırlıklar devam ediyor. Crew-9, planlanan tarihte, yani 24 Eylül’de fırlatılacak. Bu görevde, ISS’e iki astronot taşınacak; NASA’dan Nick Hague ve Rus kozmonot Aleksandr Gorbunov. Başlangıçta dört astronotun yer alacağı bu görev, Starliner’ın yaşadığı sorunlar nedeniyle iki kişiye düşürüldü. Geriye kalan iki koltuk ise Wilmore ve Williams’ın Şubat 2025’teki dönüş yolculuğu için ayrıldı.

NASA, Starliner’ın Dünya’ya dönüşünü NASA+, NASA mobil uygulaması ve resmi internet sitesi üzerinden canlı olarak yayınlayacak. Bu olay, uzay meraklıları ve bilim dünyası tarafından büyük bir ilgiyle takip edilecek. Özellikle, ticari uzay taşımacılığı alanında yaşanan bu tür aksaklıklar ve bunlara karşı geliştirilen çözümler, uzay endüstrisinin geleceği açısından son derece önemli bir yere sahip.